Charakter prawny umowy darowizny
Zgodnie z art. 888 kodeksu cywilnego umowa darowizny zobowiązuje darczyńcę do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Jest określana mianem umowy konsensualnej, czyli takiej, która wywołuje skutki prawne w chwili złożenia zgodnych oświadczeń woli obu stron (darczyńcy i obdarowanego). Umowa darowizny może być zawierana między wszystkimi podmiotami, gdyż ustawodawca nie ogranicza kręgu osób uprawnionych do bycia stroną w tej umowie. Ponadto taka umowa ma charakter nieodpłatny, co oznacza, że darczyńca nie otrzymuje w zamian żadnego przysporzenia pieniężnego. Co więcej po stronie osoby obdarowanej nie istnieje konieczność wzajemnego świadczenia.
NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!
Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)
Darowizna udziału samochodu
Do sporządzenia umowy darowizny udziału samochodu nie jest wymagana forma aktu notarialnego. Z reguły wystarczy jedynie forma pisemna, jednakże przepisy kodeksu cywilnego nie zakazują zastosowania formy ustnej takiej umowy. Samo przeniesienie własności w myśl art. 155 § 1 kodeksu cywilnego oznacza przejęcie takiego prawa przez drugą osobę na podstawie umowy. Samochód jest rzeczą ruchomą oznaczoną co do gatunku, więc własność udziału samochodu przechodzi na obdarowanego dopiero w momencie wydania rzeczy, czyli z chwilą przeniesienia faktu posiadania.
Zobacz: Co warto wiedzieć o darowiźnie samochodu?
Ojciec jest współwłaścicielem samochodu wraz z synem i chce dokonać darowizny swojego udziału na rzecz syna, aby mógł on stać się samoistnym właścicielem.
Udział we współwłasności samochodu może zatem przenieść tylko osoba uprawniona, czyli w tym przypadku właściciel (współwłaściciel).
Darowizna dokonywana przez małżonka
Podczas trwania ustawowej wspólności majątkowej małżonkowie zobowiązani są w niektórych sytuacjach do uzyskania zgody współmałżonka. Art. 37 § 1 pkt. 4 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zgoda małżonka nie jest konieczna przy dokonywaniu darowizny z majątku wspólnego, jeżeli jest drobna i zwyczajowo przyjęta. Pod tym kątem należy rozpatrywać, czy darowizna udziału we współwłasności samochodu należącego do ustawowej wspólności może być dokonana na rzecz innej osoby bez żadnych przeszkód. Pod rozwagę należy brać fakt, czy udzielona darowizna na rzecz obdarowanego będzie stanowić znaczny ubytek w majątku wspólnym małżonków, jednocześnie powodując znaczne przysporzenie majątkowe dla obdarowanego.
Zobacz: Umowy z rodziną - jak rozliczać podatki
Opłata z tytułu dokonanej darowizny
Umowa darowizny samochodu podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. W zależności od kręgu osób obdarowanych opłata taka może nie być w ogóle wymagana bądź odpowiednio kwotowo określona. Z takiego podatku zwolnione są osoby najbliższe, czyli małżonek, dzieci, przysposobieni, rodzice, dziadkowie, wnuki, prawnuki, pasierb, ojczym i macocha.
Zobacz: Jak sporządzić umowę darowizny?