Przepisy dotyczące podatku od spadków i darowizn nie zawierają żadnego zapisu, który by ograniczał ilość otrzymywanych darowizn. A zatem wielokrotna darowizna od jednej osoby z rodziny jest jak najbardziej dopuszczalna. Można jednak popełnić prosty błąd, o którym warto wiedzieć, aby fiskus się nami nie zainteresował.
- Darowizna w rodzinie, podział na grupy w zależności od stopnia pokrewieństwa i kwoty zwolnione z podatku
- Przy darowiźnie wielokrotnej ważny jest limit darowizny otrzymanej przez podatnika od tego samego darczyńcy w okresie pięciu lat
W przypadku darowizn dokonywanych w obrębie rodziny, wiele osób często zapomina o formalnych warunkach zwolnienia podatkowego i popełnia proste błędy przy przekazywaniu rodzinnych pieniędzy. A dla organów skarbowych najważniejsze są właśnie formalności. Jedną nich jest kwestia limitu zwolnienia dla darowizn przekazywanych wielokrotnie przez bliską osobę.
Darowizna w rodzinie, podział na grupy w zależności od stopnia pokrewieństwa i kwoty zwolnione z podatku
Wyjaśnijmy na początku, że podatek od spadków i darowizn jest ustalany w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Grupy te są określone na podstawie stopnia pokrewieństwa lub powinowactwa obdarowanego wobec darczyńcy, tj.:
- I grupa podatkowa obejmuje małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
- II grupa podatkowa obejmuje zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
- III grupa podatkowa obejmuje pozostałych nabywców.
Poza tym, istnieje również "zerowa" grupa podatkowa, która obejmuje członków najbliższej rodziny, takich jak małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym, macocha. Przynależność do tej grupy oznacza możliwość skorzystania z pełnego zwolnienia z podatku, przy spełnieniu określonych warunków.
Kiedy darowizna jest zwolniona z podatku? Obecnie obowiązujące kwoty wolne od podatku od darowizn zostały ustalone na następujących poziomach. W zależności od grupy podatkowej jest to:
- 36 120 zł - w przypadku I grupy podatkowej,
- 27 090 zł - w przypadku II grupy podatkowej,
- 5 733 zł - w przypadku III grupy podatkowej.
Przy darowiźnie wielokrotnej ważny jest limit darowizny otrzymanej przez podatnika od tego samego darczyńcy w okresie pięciu lat
W przypadku darowizn wielokrotnych w rodzinie, dla potrzeb ustalenia limitu darowizny otrzymanej przez podatnika od tego samego darczyńcy, zlicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od niego w danym roku oraz w okresie pięciu lat poprzedzających ten rok. Jest to warunek wynikający wprost z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
W związku z tym, jeżeli darowizny od najbliższej osoby w rodzinie nie przekraczają kwoty 36 120 zł, nie trzeba tego zgłaszać fiskusowi. Pamiętajmy jednak, aby nie popełnić błędu i przy liczeniu limitu sumujmy wartość majątku nabytego od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, oraz w ciągu poprzednich pięciu lat.
W momencie przekroczenia kwot wolnych od podatku w tym okresie, darowiznę należy zgłosić do urzędu skarbowego. Dokumentem właściwym będzie formularz SD-Z2 (zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych). Na zgłoszenie darowizny podatnik ma 6 miesięcy od dnia powstawia obowiązku podatkowego. W przypadku darowizny pieniężnej należy dodatkowo dostarczyć fiskusowi dokument otrzymania wpłaty, którym może być np. dowód przekazania pieniędzy na rachunek bankowy.
Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn