Oczywiście, mile są widziane, ponieważ dają obraz przyszłemu pracodawcy, jakimi byliśmy pracownikami w poprzednim miejscu zatrudnienia. Aczkolwiek referencje nie muszą pochodzić tylko od pracodawców, z którymi byliśmy związani zawodowo.
Referencje mogą to być opinie osób decyzyjnych, które mogą potwierdzić nasze działania, które potrafią określić w jakim stopniu wywiązywaliśmy się ze swoich obowiązków itp. Osobami takimi – oprócz pracodawcy – może być opiekun praktyk, które odbywaliśmy, przewodniczący samorządu, w pracach którego braliśmy udział, osoba odpowiedzialna za wolontariat, w którym uczestniczyliśmy, osoby odpowiedzialne za prace koła zainteresowań itd.
Nie zawsze jest potrzeba, aby wszystkie referencje dołączać do swoich dokumentów w pierwszym etapie procesu rekrutacyjnego. Na samym początku można na końcu swojego CV dodać informacje, iż przedstawimy referencje na życzenie. Jeśli pracodawcę będzie interesowała opinia na nasz temat, to może o nie poprosić w kolejnych etapach rekrutacji – telefonicznie zaznaczy, aby dostarczyć je do firmy lub poprosi o zabranie ich ze sobą na rozmowę kwalifikacyjną.
Jeśli już posiadamy referencje, to bez względu na to, czy pracodawca widzi taką potrzebę, warto je zabrać na rozmowę o pracę. Być może wywiąże się sposobność, aby przedstawić te dokumenty. Stajemy się wówczas bardziej wiarygodnym kandydatem do pracy i atrakcyjnym z punktu widzenia pracodawcy. Należy zrobić kopie referencji tak, aby można je było pozostawić w miejscu aplikacji do pracy, by osoby zainteresowane mogły się z nimi zapoznać. Pamiętajmy, aby nie pozostawiać oryginałów tych dokumentów. Często bowiem zdarza się, że po raz drugi możemy ich już nie uzyskać – np.: firma, w której odbywaliśmy praktyki nie istnieje lub nie można skontaktować się z osobą, która referencje wystawiła.
Co powinno się znaleźć w takim dokumencie? W pierwszej kolejności nazwa firmy lub instytucji oraz dane teleadresowe, z którą byliśmy w jakiś sposób związani oraz okres czasu, jaki z nią współpracowaliśmy. Powinna się także znaleźć informacja na temat stanowiska, jakie obejmowaliśmy. Następnie należy umieścić zakres obowiązków, jaki do nas należał – można tu również wpisać umiejętności jakie nabyliśmy, dodatkowe kwalifikacje itp. Nie może zabraknąć opinii osoby decyzyjnej dotyczącej wykonywania przez nas obowiązków. Osoba taka wyraża swoje zdanie w sposób indywidualny, na bazie współpracy, naszej postawy do innych pracowników itp. Nieodzowny jest podpis tej osoby, ponieważ uwierzytelnia on dokument.
Należy pamiętać, aby możliwie z każdego miejsca, które może potwierdzić nasze kwalifikacje, takie referencje zdobywać. Nie wiadomo bowiem, w jakim momencie naszej kariery zawodowej mogą się one okazać pomocne.
Zdarza się tak, że pracodawca kontaktuje się z osobami podanymi w referencjach i potwierdza wiarygodność tego dokumentu. Niedopuszczalne są kłamstwa czy konstruowanie rekomendacji samodzielnie. Taka sytuacja dyskwalifikuje nas jako kandydatów do pracy na samym początku, a często jest to również związane z trudnościami znalezienia pracy w danej branży na rynku lokalnym.
Jeśli opinie na nasz temat od poprzednich pracodawców są pozytywne, może to być decydujący czynnik, który wpłynie na pozytywny wynik aplikacji na dane stanowisko.
Warto zatem tworzyć pozytywny wizerunek siebie jako pracownika i potwierdzać go stosownymi dokumentami.