Test DNA to potoczna nazwa analizy materiału genetycznego dwóch osobników (w tym wypadku dziecka i jego domniemanego ojca) pod kątem cech wspólnych. Pozwala ona na potwierdzenie lub wykluczenie z określonym prawdopodobieństwem ich pokrewieństwa w określonym stopniu.
Innymi słowy test DNA pozwala ustalić czy dany mężczyzna jest biologicznym ojcem dziecka, bądź też wykluczyć taką możliwość. Jest to najbardziej skuteczna i zarazem pewna metoda ustalenia ojcostwa, ponieważ wyklucza ojcostwo ze 100% pewnością a potwierdza z prawdopodobieństwem 99,99 % co w statystyce genetyki populacyjnej jest określane jako „praktycznie dowiedzione”.
Wyniki te są tak wysoce prawdopodobne, ponieważ podczas wykonywania testów genetycznych w kierunku ustalenia ojcostwa, wykorzystuje się dwie najważniejsze cechy cząsteczki DNA - dziedziczenie DNA oraz polimorfizm DNA.
Zobacz: Zaprzeczenie ojcostwa - jakie dowody mogę powołać
Przy wykonywaniu testu DNA dokonuje się porównania materiału genetycznego dziecka, matki oraz domniemanego ojca. Mężczyzna jest biologicznym ojcem dziecka tylko wówczas, gdy połowa jego kodu genetycznego zgadza się z odpowiednią połową kodu dziecka.
Pomimo tego, że część materiału genetycznego jest taka sama u wszystkich ludzi ( wynika to z faktu, że należymy do tego samego gatunku), to jednak istnieją fragmenty DNA, które są unikalne każdego charakterystyczne dla każdego z nas. Podczas testu DNA analizuje się te właśnie miejsca zwane układami niekodującymi lub markerami. Następnie ma miejsce analiza statystyczna badająca czy cechy tych unikalnych miejsc współgrają z ich odpowiednikami u ojca.
Jaki materiał potrzebny jest do testu?
Aby wykonać test DNA w kierunku ustalenia ojcostwa potrzebne jest pobranie materiału genetycznego od domniemanego ojca i dziecka. W przypadku testów prywatnych bada się tylko cechy dziedziczone po ojcu, dlatego materiał genetyczny matki jest wymagany tylko w określonych przypadkach.
Do takich przypadków należy wstąpienie mutacji u ojca lub dziecka, bądź też badanie dwóch domniemanych ojców blisko ze sobą spokrewnionych.
Zobacz serwis: Ustalenie ojcostwa
Źródłem materiału genetycznego jest zazwyczaj wymaz z jamy ustnej, najczęściej z policzka.
Gdy zajdzie taka potrzeba możliwe jest pobranie materiału genetycznego w niestandardowy sposób. W takim przypadku bada się na przykład szczoteczkę do mycia zębów lub włos wyrwany wraz z cebulką. Obecnie firmy oferujące testy genetyczne w kierunku ustalania ojcostwa coraz bardziej dostosowują się do potrzeb klienta.