Jest to ściśle związane z nową definicją matki, która pojawiła się w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym przy okazji ostatniej nowelizacji. Otóż obecnie za matkę uznawana jest kobieta, która dziecko urodziła. Pomijając wszystkie wątpliwości dotyczące tej definicji, jeżeli w akcie urodzenia wpisana jest kobieta, która w tak rozumianej definicji matką nie jest, wtedy można żądać zaprzeczenia macierzyństwa.
Kto może żądać zaprzeczenia macierzyństwa?
Krąg osób mogących wytoczyć powództwo o zaprzeczenie macierzyństwa został ograniczony do osób bliskich i szczególnie związanych z kobietą wpisaną w akcie urodzenia jako matka. Po pierwsze więc, powództwo o zaprzeczenie macierzyństwa może wytoczyć samo dziecko i wytacza je ono przeciwko kobiecie wpisanej w akcie urodzenia jako matka, a jeżeli kobieta ta już nie żyje, to wtedy sąd opiekuńczy wyznacza na jej miejsce kuratora. Po drugie powództwo może wytoczyć sama matka, przeciwko kobiecie wpisanej w akcie urodzenia jako matka, jeżeli jest w stanie udowodnić, że zapis ten jest nieprawdziwy. W takim wypadku konieczne jest też wytoczenie powództwa przeciwko dziecku. Wreszcie, sama kobieta wpisana w akcie urodzenia jako matka może wytoczyć przeciwko dziecku powództwo o zaprzeczenie swojego macierzyństwa.
Zobacz: Jak obalić domniemanie ojcostwa męża matki?
Ostatnią możliwością jest wytoczenie powództwa o zaprzeczenie macierzyństwa przez mężczyznę, którego ojcostwo zostało ustalone z uwzględnieniem macierzyństwa kobiety wpisanej w akcie urodzenia dziecka jako jego matka. O ile kwestie te wydają się być dość skomplikowane o tyle mają ogromne znaczenie praktyczne dla wielu współcześnie występujących kwestii, takich jak adopcja, czy tak zwane „wynajmowanie kobiecych brzuchów” przez kobiety nie mogące zajść w ciążę.
Zobacz serwis: Ustalenie ojcostwa
Jaki termin?
Powództwo o zaprzeczenie macierzyństwa jest ograniczone w czasie, i nie można go wytoczyć w dowolnym momencie. Aby było ono skuteczne, konieczne jest zachowanie 6 miesięcznego terminu, przy czym jego początek jest liczony inaczej dla każdego. Matka albo kobieta wpisana w akcie urodzenia dziecka jako jego matka może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie macierzyństwa w ciągu sześciu miesięcy od dnia sporządzenia aktu urodzenia dziecka, natomiast mężczyzna może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie macierzyństwa w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się, że kobieta wpisana w akcie urodzenia dziecka nie jest matką dziecka, nie później jednak niż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności.
Podstawa prawna: art. 61(12), 61(13) Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego