REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy muszę płacić alimenty na rodzica? Przepisy, przykłady z sądów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Kto powinien płacić alimenty na rodzica?
Kto powinien płacić alimenty na rodzica?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy dorosłe dziecko zawsze powinno płacić alimenty na rzecz rodzica? Od czego zależy wysokość takich świadczeń? Co w przypadku nagannego zachowania rodzica? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.

Alimenty na rodzica? Jest warunek [PRZEPISY]

Pełnoletnie dzieci mogą być zobowiązane do płacenia alimentów swoim rodzicom, ponieważ zgodnie z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania, obciąża m.in. krewnych w linii prostej. Jest jednak jeden warunek. Otóż dorosłe dziecko jest zobowiązane do alimentacji rodzica tylko wtedy, gdy matka lub ojciec znajduje się w niedostatku. Takiej przesłanki nie ma w przypadku alimentów należnych dzieciom od rodziców.

REKLAMA

Czym jest niedostatek?

Samo pojęcie niedostatku nie zostało określone w przepisach. Sąd Najwyższy wyjaśnia, iż „niedostatek występuje wtedy, gdy uprawniony nie może w pełni własnymi siłami, z własnych środków, zaspokoić swych usprawiedliwionych potrzeb” (uchwała z 16 grudnia 1987 r.). Zgodnie z tymi wytycznymi za znajdującego się w niedostatku należy uważać osoby, które nie mogą własnymi siłami zaspokoić usprawiedliwionych potrzeb, nie posiadają własnych środków w postaci wynagrodzenia za pracę, emerytury czy renty ani taż dochodów z własnego majątku.

Od czego zależą alimenty na rodzica? [PRZYKŁADY]

Stan niedostatku powinien być w każdej sytuacji rozpatrywany indywidualnie. Podobnie jest z wysokością zasądzanych alimentów. Zależą one bowiem w dużej mierze od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej.

Oto wybrane orzeczenia sądów:

Przykład

„W ocenie Sądu zatem powodowie nie wykazali dowodowo, choć to na nich spoczywał ciężar dowodu, by znajdowali się w niedostatku. Pieniądze którymi dysponują pozwalają im na zaspokojenie podstawowych potrzeb, związanych z wyżywieniem, leczeniem, ubraniem i utrzymaniem domu” – stwierdził na przykład Sąd Rejonowy w Toruniu w wyroku z 27 kwietna 2023 r. (III RC 249/21).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykład

W ocenie Sądu zasadne jest ustalenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec ojca na kwotę po 400 zł miesięcznie. Powód jest osobą starszą, schorowaną, niezdolną do samodzielnej egzystencji, a uzyskiwany przez niego dochód w postaci emerytury wraz z zasiłkiem pielęgnacyjnym nie wystarcza na zaspokojenie jego wszystkich usprawiedliwionych potrzeb. W/w nie ma innych dochodów, pozostaje w niedostatku (...) Pozwany prócz partycypowania w kosztach utrzymania ojca, ma na swoim utrzymaniu również małoletnią córkę, na potrzeby której również jest zobowiązany łożyć. W ocenie Sądu jego sytuacja życiowa i majątkowa nie pozwala na łożenie na rzecz ojca alimentów w wysokości powyżej kwoty 400 zł miesięcznie. Zasądzenie od pozwanego alimentów w kwocie wyższej spowodowałoby szkodę dla utrzymania pozwanego jak i jego rodziny” – czytamy w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego w Kaliszu z 2 listopada 2022 r. (III RC 340/20).

Przykład

„Pamiętać przy tym należy, iż obowiązek alimentacyjny orzekany na podstawie art. 128 i n. k.r.o., inaczej niż w przypadku art. 27 k.r.o., nie ma za zadanie zapewnić uprawnionemu równej stopy życiową z zobowiązanym. Jego zadaniem jest jedynie usunięcie stanu niedostatku. Zauważyć przy tym trzeba, iż posiadanie nawet własnych środków w postaci wynagrodzenia za pracę, renty albo emerytury może pozwalać na ustalenie, że określony uprawniony znajduje się w niedostatku. Dzieje się tak wtedy, gdy wysokość osiąganych przez niego dochodów, odpowiadająca jego możliwościom zarobkowym i majątkowym nie wystarcza na pełne zaspokojenie jego usprawiedliwionych potrzeb. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego będącego w niedostatku należy rozumieć takie potrzeby, których zaspokojenie jest konieczne do godziwej egzystencji uprawnionego. Nie sposób ustalić katalogu tychże potrzeb. Należą do nich przede wszystkim potrzeby w zakresie wyżywienia, ubrania, mieszkania, ogrzewania, oświetlenia, a w razie potrzeby, tak jak w przypadku powódki , leczenia” – przypomniał Sąd Okręgowy w Koninie w wyroku z 8 grudnia 2016 r. (I Ca 419/16).

Przykład

„Powód nie udowodnił zatem, że znajduje się w niedostatku. Skoro bowiem stać go na takie wydatki jak utrzymanie samochodu, korzystanie z Internetu i telefonu o stosunkowo wysokim abonamencie, to w żadnym razie nie jest uprawniony wniosek, że znajduje się on w niedostatku” – uznał przykładowo Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie w wyroku z 15 grudnia 2014 r. (III RC 524/13).

Co z zasadami współżycia społecznego?

Może się zdarzyć, iż zachowanie rodzica jest dalekie od ideału. Czy w takim przypadku również trzeba płacić alimenty?

Ważne

Zgodnie z art. 144 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.

Sąd Najwyższy w swoich wytycznych również stoi na stanowisku, iż w razie rażąco niewłaściwego zachowania osoby uprawnionej do alimentów, w przypadkach, które budzą powszechną dezaprobatę, można oddalić w całości lub w części powództwo o alimenty ze względu na zasady współżycia społecznego (art. 5 Kodeksu cywilnego).

Zdaniem SN takie rażąco niewłaściwe postępowanie może polegać m.in. na:

  • zachowaniach godzących w życie lub zdrowie członka rodziny;
  • zachowaniach naruszających godność, dobre imię i inne dobra osobiste człowieka;
  • zawinionym popadnięciu w niedostatek lub umyślnym wywołaniu sytuacji prowadzącej do żądania alimentów.

Jednak jak podkreśla się w orzecznictwie, odmowa alimentów z powołaniem się na zasady współżycia społecznego powinna mieć miejsce bardzo rzadko, w przypadkach wyjątkowych i szczególnie uzasadnionych.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Mniejsza opłata za śmieci, gdy jest kompostownik? MKiŚ analizuje możliwość wprowadzenia zwolnienia

W odpowiedzi na interpelację poselską, Minister Klimatu i Środowiska poinformował 28 lutego 2025 r., że Ministerstwo Klimatu i Środowiska analizuje możliwość wprowadzenia zwolnień z części opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Chodzi o zwolnienie dla właścicieli nieruchomości, na których znajduje się domek letniskowy, lub innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, a także rodzinnych ogrodów działkowych, posiadających przydomowe kompostowniki i kompostujących w nich bioodpady

Renta socjalna i chorobowa z ZUS w 2025 r. Czym się różnią?

Renta socjalna i renta chorobowa to ważne świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami. Kto może je otrzymać i ile wynoszą w 2025 r.? Oto najważniejsze podobieństwa i różnice.

Kontakty dziadków z wnukami. Kiedy można wystąpić do sądu o ustalenie kontaktów?

Utrzymywanie kontaktów pomiędzy dziadkami a wnukami w wielu rodzinach jest naturalne i oczywiste. Zdarza się jednak, że w związku na przykład z konfliktem między rodzicami dziecka, dziadkowie dziecka mają utrudniony kontakt z wnuczętami lub wręcz są tego kontaktu pozbawieni.

Pierwsze klucze: Rewolucyjny program mieszkaniowy zastępuje Kredyt na Start!

Rząd zapowiada przełom na rynku mieszkaniowym – nadchodzi nowy program „Pierwsze Klucze”, który ma zastąpić dotychczasowy Kredyt na Start. Inicjatywa skierowana jest do osób kupujących mieszkania na rynku wtórnym i ma na celu wsparcie zakupu pierwszego lokum poprzez dopłaty do kredytów oraz pomoc w pokryciu brakującego wkładu własnego. Dodatkowo, planowane są inwestycje w budownictwo komunalne i społeczne, co ma zwiększyć dostępność mieszkań dla rodzin i młodych ludzi. Czy to prawdziwa rewolucja w wsparciu mieszkaniowym, czy tylko tymczasowa łatka? Odkryj, jak nowe rozwiązania mogą otworzyć przed Tobą drzwi do własnego M!

REKLAMA

Konflikty sąsiedzkie - hałaśliwe sąsiedztwo

Pewien czas temu prowadziłam w sądzie trudną, ale też i niezwykle ciekawą sprawę pewnej pary małżeńskiej, którą znalazła się w bardzo nieprzyjemnej sytuacji związanej z uciążliwym sąsiedztwem. Chcę Państwu opowiedzieć tę historię, aby na konkretnym przykładzie pokazać, w jaki sposób można walczyć z sąsiadem, który swoją aktywnością narusza nasze dobra osobiste, takie jak m.in. wolność, prawo do wypoczynku, nienaruszalność mieszkania.

Czy można dać pracownikowi wypowiedzenie z powodu siły wyższej?

Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej zostało wprowadzone nowelizacją Kodeksu pracy jeszcze w 2023 r. Zwolnienie z powodu działania siły wyższej przysługuje każdemu pracownikowi zatrudnionemu na umowie o pracę.

Wysokie kary dla M.Rozenek-Majdan, Dody i F.Chajzera. W sumie prawie 500 tys. zł za kryptoreklamę

Prezes UOKiK nałożył łącznie prawie 500 tys. zł kar na Filipa Chajzera, Dorotę Rabczewską (Dodę) i Małgorzatę Rozenek-Majdan - poinformował 3 lutego 2025 r. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Trójka tych celebrytów (a jednocześnie influencerów) promowała produkty różnych marek na Instagramie, nie używając jednoznacznych oznaczeń, że chodzi o reklamę - dodał prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

PIT: Ulga na dzieci. Ulga dla rodzin 4 plus

Ulga na dzieci oraz ulga dla rodzin 4+ to preferencje w podatku dochodowym od osób fizycznych. Ulga na dzieci polega na odliczeniu określonej kwoty od podatku. Natomiast ulga dla rodzin 4+ pozwala na zwolnienie z PIT przychodów nawet do 231 tys. zł.

REKLAMA

Charity washing – jak działania charytatywne pomagają ukryć prawdę?

Firmy i celebryci chętnie angażują się w akcje charytatywne, ale czy zawsze kieruje nimi dobroć serca? Charity washing to strategia poprawy wizerunku poprzez działania społeczne, które mają odwrócić uwagę od kontrowersji i skandali. Od wielkich korporacji po gwiazdy Hollywood – poznaj przykłady tych, którzy wykorzystali dobroczynność jako tarczę ochronną.

Przepisy dotyczące odpowiedzialności członków zarządu niezgodne z prawem UE. TSUE wydał wyrok w tej sprawie

Trybunał Sprawiedliwości UE wydał 27 lutego 2025 r. wyrok (C-277/24), w którym uznał, że polskie regulacje dotyczące odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania podatkowe spółek są częściowo niezgodne z prawem UE.

REKLAMA