Odpowiedzialność pracodawcy za potrącenia z tzw. pakietu alimentacyjnego - zmiany w 2020 r.

Narażony jest na nią pracodawca lub osoba działająca w jego imieniu, który nie potwierdza na piśmie umowy o pracę przed dopuszczeniem pracownika do pracy, jeżeli taki pracownik:

● będzie osobą, wobec której toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych oraz egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów oraz
● zalega on ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące.

Minimalna sankcja dla ww. pracodawcy będzie wynosić 15 000 zł (obecnie 1000 zł).

Natomiast wcześniej, bo od 1 stycznia 2020 r. zacznie obowiązywać przepis, zgodnie z którym karą grzywny od 1500 zł do 45 000 zł będzie mógł zostać ukarany pracodawca, który:

● wbrew obowiązkowi wypłaca wynagrodzenie wyższe niż wynikające z zawartej umowy o pracę, bez dokonania potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, pracownikowi będącemu dłużnikiem alimentacyjnym oraz
● taki pracownik zalega ze spełnieniem świadczeń alimentacyjnych za okres dłuższy niż 3 miesiące.

Z uzasadnienia do nowelizacji ustawy wprowadzającej wskazane zmiany (ustawa z 6 grudnia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy skuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych), wynika, że:

§

(...) Celem wprowadzenia ww. regulacji jest zniechęcenie pracodawców do nielegalnego zatrudniania dłużników alimentacyjnych ("na czarno"), a także wypłacania ww. dłużnikom wynagrodzenia w wyższej wysokości, niż wynika z zawartej umowy ("pod stołem"), bez dokonania potrąceń na rzecz alimentów. Należy zauważyć, że takie działanie pracodawcy, przy założeniu, że taka praktyka jest sprzeczna z wolą pracownika, uderza zarówno w pracownika (brak ochrony ubezpieczeniowej, brak uprawnień zwią­zanych z ciągłością zatrudnienia, niskie świadczenia z ubezpieczeń społecznych w związku z niskim wynagrodzeniem legalnie wykazywanym), jak i w prawa osób alimentowanych, stąd proponowane kwoty graniczne wymierzanej grzywny są wyższe niż w przypadku nielegalnego zatrudniania (lub odpowiednio wypłacania wynagrodzenia "pod stołem") pracownika nieposiadającego zobowiązań alimentacyjnych lub nieuchylającego się od płacenia alimentów.

Należy podkreślić, że ww. kara grzywny będzie dotyczyła tylko nieuczciwych pracodawców, zatrudniających dłużników alimentacyjnych "na czarno" lub wypłacających wynagrodzenia tymże dłużnikom "pod stołem".

Podmiotem uprawnionym do nałożenia mandatu za ww. wykroczenia jest inspektor pracy. W postępowaniu mandatowym może on nałożyć na pracodawcę lub osobę działającą w jego imieniu grzywnę w wysokości do 2000 zł. Jeśli pracodawca zostanie ukarany co najmniej dwukrotnie za wykroczenie przeciwko prawom pracownika w ciągu 2 lat od dnia ostatniego ukarania, inspektor pracy może w postępowaniu mandatowym nałożyć grzywnę w wysokości do 5000 zł (art. 96 § 1a i § 1b Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia). W sytuacji, gdy pracodawca odmówi przyjęcia mandatu, inspektor kieruje wniosek o ukaranie do sądu. Pracodawca może zostać ukarany grzywną również w postępowaniu sądowym. W sprawach o wykroczenia orzekają, na podstawie wniosków składanych przez inspektorów pracy, sądy powszechne. W pierwszej instancji sprawy rozpoznają sądy rejonowe, w drugiej instancji - sądy okręgowe. Inspektor pracy jest w tych sprawach oskarżycielem publicznym. Wystąpienie z wnioskiem o ukaranie jest poprzedzone postępowaniem wyjaśniającym - może ono być prowadzone przez inspektora pracy, prokuratora, ale także przez Policję (na zlecenie prokuratora).

W każdej sprawie o wykroczenie wniosek o ukaranie może wnieść także prokurator, który ma prawo wstąpić do postępowania wszczętego przez inspektora pracy i może wymierzyć sprawcy wykroczenia grzywnę do maksymalnej wysokości określonej w przepisach Kodeksu pracy.

Artykuł niniejszy jest fragmentem publikacji Potrącenia komornicze i administracyjne z wynagrodzeń

Polecamy serwis: Egzekucja alimentów