Już wiadomo, który rodzic skorzysta w rozliczeniu podatkowym 2025. Ten, który bardziej się angażuje. Jest odpowiedź Ministra Finansów

• Alimenty a status osoby samotnie wychowujących dziecko i rozliczenie podatkowe
• W rozliczeniu podatkowym zyska ten, kto jest bardziej zaangażowany

Alimenty a status osoby samotnie wychowujących dziecko i rozliczenie podatkowe

Tematyka dotycząca zasad rozliczeń podatkowych rozwiedzionych rodziców budzi nie tylko wiele wątpliwości, ale i wiele emocji. Dotyczy to zarówno możliwości stosowania ulgi prorodzinnej, jak i rozliczania w preferencyjnej formie dla rodziców samotnie wychowujących dziecko. I o ile w tym pierwszym przypadku po latach sporów wydaje się, że jest już jasne, że samo płacenie alimentów nie jest wystarczające do skorzystania z tzw. ulgi na dziecko, o tyle wciąż wiele wątpliwości wzbudza możliwość rozliczania w formie przewidzianej dla osób samotnie wychowujących dziecko. Okazało się bowiem, że zdaniem organów podatkowych rodzic, który mieszka z dzieckiem i sprawuje nad nim na co dzień opiekę, nie może uważać się za osobę samotnie wychowującą, jeśli drugi rodzic ma prawa rodzicielskie, spotyka się z dzieckiem i płaci alimenty.
To w związku z tą sytuacją jedna z posłanek skierowała do Ministra Finansów interpelację, w której zwróciła uwagę na sytuację podatkową osób samotnie wychowujących dzieci, która ulegał znaczącemu pogorszeniu po wprowadzeniu Polskiego Ładu. Wcześniej sądy administracyjne prezentowały korzystną dla rodziców linię orzeczniczą, zgodnie z którą samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która w oznaczonym czasie sama zajmuje się dzieckiem i faktycznie wychowuje dziecko bez udziału drugiego rodzica. Obecnie organy podatkowe odmawiają prawa do preferencyjnej metody opodatkowania osobom, które co prawda na co dzień wychowują dziecko samotnie, ale drugi rodzic utrzymuje kontakt z dzieckiem. W związku z tymi wątpliwościami w interpelacji zadano pytania:
1) Czy resort rozważa wydanie objaśnień w sprawie stosowania przepisów dotyczących preferencyjnego rozliczenia podatkowego dla samotnych rodziców?
2) Czy rozważane jest wprowadzenie zmian legislacyjnych w odniesieniu do wyłączenia, o którym mowa w art. 6 ustawy o PIT, dotyczącego sprawowania przez rodziców opieki naprzemiennej nad dzieckiem?

W rozliczeniu podatkowym zyska ten, kto jest bardziej zaangażowany

Na obydwa pytania resort udzielił odpowiedzi przeczącej. Jednocześnie wskazał, że co do zasady organy podatkowe stoją na stanowisku, że w sytuacji gdy:
1) dziecko rozwiedzionych rodziców pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego z rodziców, z którym mieszka oraz który ma nieograniczoną władzę rodzicielską, natomiast drugi rodzic jest zobowiązany wyłącznie do płacenia alimentów lub zajmuje się dzieckiem (kontaktuje się z dzieckiem) doraźnie, gdyż ma ograniczoną władzę rodzicielską – wówczas rodzice nie wychowują dziecka wspólnie, a status rodzica samotnie wychowującego dziecko ma ten (jako jedyny), z którym dziecko zamieszkuje, i który na co dzień je wychowuje;
2) żaden z rodziców nie ma ograniczonej władzy rodzicielskiej oraz oboje rodzice uczestniczą w procesie wychowawczym dziecka, ale zaangażowanie jednego z rodziców jest większe (okresy sprawowania czynności wychowawczych jednego rodzica są nieporównywalnie dłuższe, niż drugiego) – wówczas rodzice nie wychowują dziecka wspólnie oraz że jeden rodzic ma status rodzica samotnie wychowującego dziecko. Co do zasady rodzicem samotnie wychowującym dziecko w tym przypadku jest ten, który w większym stopniu uczestniczy w procesie wychowawczym dziecka;
3) rozwiedzeni rodzice są zaangażowani w równym stopniu w proces wychowawczy dziecka, czyli sprawują faktycznie opiekę naprzemienną, wówczas rodzice wychowują dziecko wspólnie i tym samym żaden z rodziców nie ma prawa do opodatkowania swoich dochodów na preferencyjnych zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dziecko.
Taki pogląd znajduje też potwierdzenie w odpowiedzi ministra finansów na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich, udostępnionym w bip.brpo.gov.pl.
Minister podkreślił też, że w przypadku wątpliwości co do stosowania przepisów prawa podatkowego, można skontaktować się z infolinią Krajowej Informacji Skarbowej. Pytania można również zadać za pośrednictwem formularza kontaktowego online, a podatnik zainteresowany pisemnym uzyskaniem odpowiedzi w jego indywidualnej sprawie może również wystąpić do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.