Alimenty na małżonka po rozwodzie

Agnieszka Jakubowska-Gregier
Adwokat
rozwiń więcej
Alimenty na małżonka po rozwodzie/fot. fotolia
Zasądzenie alimentów na rzecz małżonka po rozwodzie uzależnione jest od sytuacji osobistej i majątkowej małżonka żądającego alimentów oraz osoby odpowiedzialnej za rozpad pożycia małżeńskiego.

W trakcie trwania małżeństwa małżonkowie zobowiązani są przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli, przy czym zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać nie tylko na finansowym partycypowaniu w ww. kosztach, lecz także na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Oczywiście w przypadku uchylania się przez jednego z małżonków od ww. obowiązku sąd może zobowiązać małżonka do zaspakajania potrzeb rodziny poprzez uiszczanie co miesiąc określonej kwoty, a nawet nakazać wypłatę jego wynagrodzenia do rąk drugiego małżonka.

Natomiast zasądzenie alimentów na rzecz małżonka po rozwodzie uzależnione jest od sytuacji osobistej i majątkowej małżonka żądającego alimentów oraz osoby odpowiedzialnej za rozpad pożycia małżeńskiego.

Alimenty przy wyłącznej winie jednego z małżonków

Zgodnie z art. 60 § 2 k.r.o. w sytuacji, gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Polecamy produkt: Zasiłki, urlopy, zwolnienia – nowe prawa rodziców

Powyższe oznacza, że obowiązek alimentacyjny uzależniony jest od spełnienia następujących przesłanek:

  1. jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego;
  2. rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, przy czym ocena, w jakim zakresie nastąpiło istotne pogorszenie sytuacji materialnej zależy od porównania sytuacji, w jakiej niewinny małżonek znalazł się wskutek orzeczenia rozwodu, z sytuacją, w jakiej znajdowałby się, gdyby rozwodu nie orzeczono i gdyby pożycie małżonków funkcjonowało prawidłowo, nie zaś z sytuacją rzeczywiście występującą przed rozwodem (por. wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 13 sierpnia 2014 roku, sygn. akt I CA 225/14, publ. LEX).

W tym miejscu podkreślić należy, że ujawnienie się wskazanych powyżej skutków, tj. pogorszenie się sytuacji materialnej małżonka niewinnego może nastąpić nawet kilka lat od orzeczenia rozwodu, uzasadniając tym samym wytoczenie przeciwko byłemu małżonkowi powództwa o ustalenie obowiązku alimentacyjnego na rzecz małżonka niewinnego.

Alimenty przy rozwodzie bez orzekania o winie lub z winy obojga małżonków

Natomiast zgodnie z art. 60 § 1 k.r.o. małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.

W tym przypadku obowiązek alimentacyjny uzależniony jest od spełnienia następujących przesłanek:

  1. małżeństwo zostało rozwiązane bez orzeczenia o winie lub z winy obojga małżonków
  2. małżonek uprawniony do alimentów znajduje się w niedostatku, czyli nie może własnymi siłami zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb w całości lub w części (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 września 2000 roku, sygn. akt I CKN 872/00, publ. LEX).

Ustanie obowiązku alimentacyjnego, czyli do kiedy trzeba płacić alimenty na małżonka?

Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni (art. 60 § 3 k.r.o.)

Zobacz serwis: Kadry

Powyższe oznacza, że obowiązek alimentacyjny pomiędzy byłymi małżonkami wygasa zawsze w momencie zawarcia przez małżonka uprawnionego do alimentów nowego małżeństwa. Ponadto w przypadku orzeczenia rozwodu bez orzekania o winie małżonków obowiązek ten wygasa również z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, przy czym może być on przedłużony na dłuższy okres ze względu na wyjątkowe okoliczności.

Natomiast, gdy zobowiązanym do dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu jest małżonek, który został uznany za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego to obowiązek ten nie jest ograniczony żadnym terminem. Obowiązek alimentacyjny nie jest zatem ograniczony w czasie w sytuacji, gdy rozwód został orzeczony z wyłącznej winy małżonka zobowiązanego do alimentów lub z winy obu stron. Albowiem brak jest podstaw do zrównywania sytuacji prawnej małżonków, których wspólnie uznano za winnych rozkładu pożycia małżeńskiego z sytuacją prawną małżonków, których wina nie była ustalana (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 17 maja 2013 roku, sygn. akt III AUa 1571/12, publ. LEX).

Prawo
Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot?
18 lis 2024

Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot? Komisje sejmowe we wtorek rozpatrzą informacje nt. przygotowania podstawy programowej i harmonogramu prac.

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia. Trzy projekty w Sejmie
18 lis 2024

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia dotycząca podstawy wyliczania oraz opłacania składki zdrowotnej. Trzy projekty w Sejmie

Prawo budowlane do zmiany. Nowe garaże i piwnice muszą być miejscami doraźnego schronienia
18 lis 2024

Konieczne są zmiany w prawie budowlanym. Ponieważ od 2026 roku piwnice i garaże w nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i blokach mieszkalnych będą musiały być tak zaprojektowane, by móc stworzyć w nich miejsca doraźnego schronienia.

Nowe przedmioty w szkole. Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska od roku szkolnego 2025/2026
18 lis 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzeniem wprowadzającym do szkół nowe przedmioty: edukację zdrowotną i edukację obywatelską. Projekt trafił do konsultacji społecznych.

QUIZ Szybka 10 z wiedzy ogólnej. Rozruszaj swój mózg
18 lis 2024
Jesienią nie zapominasz o aktywności fizycznej? Świetnie, ale pamiętaj też o gimnastyce umysłu. Szybka 10 pytań z wiedzy ogólnej to doskonałe ćwiczenie na rozruszanie mózgu.
B2B (samozatrudnienie) zamiast umowy o pracę. Wady i zalety. Komu się opłaca taka forma współpracy zarobkowej?
18 lis 2024

Przejście na model współpracy B2B (tzw. samozatrudnienie) to decyzja, która daje większą niezależność i możliwość rozwoju, ale wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Popularność tego rozwiązania wciąż rośnie szczególnie w branżach takich jak IT, consulting czy marketing. Dodatkowo - nie wszystkie firmy oferują dziś zatrudnienie na umowę o pracę. Często to właśnie nowe możliwości zawodowe i wyższe wynagrodzenie na B2B skłaniają do założenia własnej działalności gospodarczej. Jeśli stoisz przed takim wyborem zapoznaj się z korzyściami, jakie daje Ci współpraca w formie B2B, ale także jakie obowiązki Cię czekają jako przedsiębiorcę.

Cena prądu w 2025 roku. Gospodarstwa domowe nadal z gwarantowaną ceną maksymalną 500 zł netto za 1 MWh
18 lis 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce przedłużenia na 2025 rok obowiązywania mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych, ustalonej na niższym poziomie niż cena, która wynika z zatwierdzonych taryf dla energii elektrycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 18 listopada 2024 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców (…).

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany
18 lis 2024

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany. Kto podlega obowiązkowi szkolnemu? Do kiedy trwa obowiązek szkolny? Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem.

Vouchery Biedronki - reklamy nie wyjaśniają precyzyjnie zasad. Prezes UOKiK stawia zarzuty. Grozi kara do 10% obrotu
18 lis 2024

Na początku 2024 roku, 31 stycznia i 14 lutego, w sklepach Biedronka odbyły się jednodniowe akcje promocyjne – „Specjalna Środa” i „Walentynkowa Środa”. Klienci byli zachęcani do kupienia określonych produktów, za które mieli otrzymać „Zwrot 100% na voucher”. Okazało się jednak, że przedsiębiorca w przekazach reklamowych nie informował jasno o zasadach akcji. Prezes UOKiK postawił spółce Jeronimo Martins Polska zarzut naruszenia zbiorowych interesów konsumentów za co grozi kara do 10 proc. obrotu.

Wysyp mandatów. W tych miejscach kierowcy muszą się mieć na baczności. Inaczej wezwanie
18 lis 2024

System odcinkowego pomiaru prędkości prowadzi do znacznego wzrostu liczby mandatów. Szczególnie dotyczy to nowo wprowadzonych kamer na autostradzie A1, tworzących jeden z najdłuższych takich odcinków w kraju. Kierowcy powinni zachować szczególną ostrożność po przekroczeniu znaku D-51a, gdyż ryzyko otrzymania mandatu jest bardzo wysokie. 

pokaż więcej
Proszę czekać...