Prawo

Od 2026 r. do corocznej oceny wysokości minimalnego wynagrodzenia (tzw. najniższej krajowej) służyć będzie wartość referencyjna w wys. 55 proc. prognozowanej wysokości przeciętnego wynagrodzenia. Tak wynika z projektu nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, który przygotowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Koszt rozwiązania dla sektora finansów publicznych do 2033 r. to ok. 7,5 mld zł. Co ważne z minimalnym wynagrodzeniem będzie porównywane wynagrodzenie zasadnicze pracownika w danej firmie - bez dodatku funkcyjnego, innych dodatków oraz premii i nagród.

ZUS pokazuje dane, z których wynika, że z każdym rokiem rośnie liczba emerytów, którzy decydują się wrócić do aktywności zawodowej. Wśród dorabiających do świadczeń wypłacanych przez ZUS przeważają kobiety.

Wdowy i wdowcy, którzy po śmierci małżonka mają prawo do własnego świadczenia, jak i do renty rodzinnej po tym małżonku, obecnie pobierają tylko jedno świadczenie wyższe lub wybrane. Od 2025 roku osoby w takiej sytuacji mogą wystąpić do ZUS z wnioskiem o zwiększenie pobieranego świadczenia. Zbieg prawa do świadczeń (tzw. renta wdowia) będzie przysługiwał po spełnieniu kilku, określonych w przepisach warunków. Do ZUS-u złożono już 674 tys. wniosków o tzw. rentę wdowią. Wszyscy uprawnieni do renty wdowiej, którzy jeszcze nie złożyli wniosku ERWD, mają czas na przekazanie go do ZUS-u do 31 lipca 2025 r. W takim przypadku prawo do świadczenia będzie przysługiwało od lipca.

Od początku lutego 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjmuje już wnioski o świadczenie wychowawcze (zwane potocznie 800 plus) na nowy okres świadczeniowy, który potrwa od 1 czerwca 2025 r. do 31 maja 2026 r. Kwota 800 zł przysługuje na dziecko do ukończenia 18. roku życia. Przyznanie i wypłata świadczenia wychowawczego nie jest uzależniona od dochodów rodziców bądź opiekunów. ZUS będzie rozpatrywał wyłącznie te wnioski, które zarejestruje drogą elektroniczną.

W dniu 1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa z 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta wprowadziła do ustawy o rencie socjalnej nowe świadczenie tj. dodatek dopełniający. Dodatek ten przysługuje osobom uprawnionym do renty socjalnej, które spełniają jednocześnie dodatkowy warunek tj. posiadają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Aby dostać dodatek trzeba złożyć wniosek na  druku EDD-SOC - choć nie każdy ma taki obowiązek. Kwota dodatku wynosi 2520 zł brutto (za styczeń i luty 2025 r.). Przepisy przewidują też coroczną waloryzację dodatku dopełniającego od dnia 1 marca. I tak od marca 2025 r. kwota tego dodatku wzrosła do 2610,72 zł brutto. Pierwszy raz ów dodatek będzie wypłacony (razem z rentą socjalną) w maju 2025 r. z wyrównaniem od stycznia bieżącego roku. Przyznanie przez ZUS dodatku dopełniającego skutkuje wstrzymaniem świadczenia 500 plus dla niesamodzielnych.

Do konsultacji publicznych trafił właśnie projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego. Świat się zmienia, technologie coraz śmielej wkraczają w nasze życie. Prawdopodobnie będzie dopuszczalna forma videotestamentu, tj. sporządzania testamentu ustnego za pomocą urządzeń audiowizualnych, takich jak nagrania wideo czy też tylko audio: głosu spadkodawcy. Czy już w 2025 r.? Zobaczymy.

Okazuje się, że nie każdy stopień niepełnosprawności uprawnia do zwolnienia z opłaty abonamentu RTV. Wiele osób zastanawia się dlaczego w przypadku tak podstawowych ulg musi istnieć taka prawna dyskryminacja. A może wręcz odwrotnie - jest to dyferencjacja. Czy takie rozróżnienie, w sprawach życia codziennego, jak opłata za RTV, powinno mieć znaczenia dla stopnia lekkiego, umiarkowanego i znacznego?

Dzielenie wspólnoty z sąsiadem, który w bardzo małym lokalu mieszkalnym zorganizował popularny w realiach dużych miast w Polsce tak zwany „tymczas” (rodzaj wolontariatu polegającego na okresowej opiece zwierząt pochodzących od organizacji non profit), jest na pierwszy rzut oka groteskowym tematem prasowym. W rzeczywistości jednak, skrajne przypadki mogą prowadzić do bardzo dużego zagrożenia bakteriologicznego budynku lub do obniżenia wartości rynkowej lokali sąsiednich. Jest to więc realny problem prawny własności lokali, który wymaga poszukiwania prawnej ochrony.

Dość z tym - alarmują rodzice! Co z tego, że są wytyczne co do stałego orzeczenia o niepełnosprawności czy stopniu, jak komisje orzecznicze w ogóle nie chcą kwalifikować pod daną chorobę uprawniającą do tego. Mówią: nie bo nie! Znaczenie ma prawne a nie potoczne rozumienie niepełnosprawności. Komisje podpierają się przepisami, a w rzeczywistości chore dzieci są bez orzeczeń o niepełnosprawności. Komisje orzecznicze działają bezprawnie? Sąd: dla WZON i PZON brak podstaw prawnych do stosowania zawężonego katalogu stanów chorobowych, ustalonego z przekroczeniem upoważnienia ustawowego.

Media od jakiegoś czasu donoszą o uchwałach niektórych wspólnot mieszkaniowych, które zakazują „elektrykom” (samochodom z napędem elektrycznym) wjazdu do garażu podziemnego w bloku mieszkalnym. Czy takie ograniczenie praw mieszkańców do korzystania z garażu jest w ogóle legalne. Warto też pamiętać o możliwości zaskarżania uchwał wspólnoty mieszkaniowej. Nie ma jeszcze wyroków sądowych w podobnych sprawach.

ZUS odmówił przeliczenia emerytur wykonując wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. z uwagi na brak publikacji w Dzienniku Ustaw. ZUS jasno wyjaśnił, że jedyną rzeczą, która go zmusi do przeliczenia emerytury jest wyrok sądu cywilnego. Emeryci poszli więc do sądu. Wyroków jest coraz więcej. Generalnie emeryci wygrywają. ZUS zaskarża seryjnie wyroki sądu okręgowego, aby nie dopuścić do serii wyroków prawomocnych i niekorzystnych dla ZUS. Także sądy apelacyjne zaczynają orzekać korzystnie dla emerytów w II instancji.

Temat składki zdrowotnej był przez kilka ostatnich lat poruszany wielokrotnie. Porównując różne poziomy wynagrodzenia (co znajdą Państwo w dalszej części artykułu) nie da się nie zauważyć, że pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę płacą co do zasady składkę zdrowotną w wyższej wysokości niż przedsiębiorcy. W tym artykule przyjrzymy się, dlaczego tak się dzieje, czy jest to obiektywnie sprawiedliwe i czy jest to zgodne z zasadą równości wobec prawa. Bo przecież dostęp do publicznej służby zdrowia mamy taki sam. A jakość tego leczenia nie zależy od wysokości składki.

Rzecznik Praw Obywatelskich zajął się sprawą zakazu wprowadzania psów na plaże w gminie Ustronie Morskie, który uchwaliła ta gmina. Najpierw Rzecznik bezskutecznie interweniował u wójta, a potem zaskarżył uchwałę gminy do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. WSA wyrokiem z 4 kwietnia 2024 r. stwierdził nieważność tego zakazu. Ale jednocześnie Sąd wskazał, że nieważność generalnego zakazu wprowadzania psów na plażę nie oznacza dowolności postępowania osób, wprowadzających psy na plaże. Cały czas bowiem obowiązują w tej gminie przepisy regulaminu utrzymania czystości i porządku, które zobowiązują właścicieli lub opiekunów do wyprowadzania psów na smyczy na terenach użytku publicznego (a psów ras uznawanych za na smyczy i w kagańcu przez osobę pełnoletnią). Przepisy te nakładają też na właścicieli lub opiekunów zwierząt domowych obowiązek usuwania zanieczyszczeń spowodowanych przez te zwierzęta w miejscach publicznych. To jedna z wielu podobnych spraw. Co jakiś czas samorządy gminne postanawiają zakazać wstępu psom a to do parku, na plażę, czy nawet na cmentarz.

Renta wdowia obowiązująca od 2025 roku wywołuje duże zainteresowanie tysięcy seniorów. Jednym z kilku koniecznych do spełnienia warunków uzyskania prawa do tego świadczenia, jest pozostawanie we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka. Czym jest ta wspólność małżeńska i jak ZUS będzie sprawdzał spełnienie tego warunku? Co wynika z orzeczeń Sądu Najwyższego?

Co z tego, że wynagrodzenie minimalne rośnie, że jest waloryzacja emerytur i rent jak wciąż mamy z takim zjawiskiem jak: UBODZY PRACUJĄCY. Wiele osób w Polsce wciąż żyje od 1. do 1. Co gorsza, często są to osoby dobrze wykształcone, z ustabiliozowaną sytuacją społeczną rodzinną, znający kilka języków, posiadający doświadczenie zawodowe. Czemu Polska niewiele z tym robi?

Twój PESEL może paść ofiarą oszustwa, nawet gdy o tym nie wiesz. Nowe narzędzie dostępne w aplikacji mObywatel pozwala jednym kliknięciem zablokować możliwość zaciągania kredytów na Twoje dane. Sprawdź, jak działa mechanizm zastrzeżenia PESEL i dlaczego to dziś obowiązkowy krok w ochronie Twojej tożsamości.

Emerytury stażowe mogą się urzeczywistnić. Lewica i Solidarność walczą o zmiany, które mają umożliwić wcześniejsze przejście na emeryturę osobom z długim stażem pracy. Czy obecny rząd w końcu przychyli się do tych postulatów?

Legitymowanie się określonym stopniem niepełnosprawności może niekiedy decydować o możliwości uzyskania konkretnego wsparcia w ośrodkach pomocy społecznej. Jakie zasiłki wypłaca MOPS i ile wynoszą w 2025 r.? Kto może je otrzymać?

W aukcji chodzi przecież o najlepszą cenę rynkową. Pytanie, czy porównanie wszystkich ofert cenowych w czasie rzeczywistym jest przywilejem jedynie organizatora aukcji, czy prawem wszystkich uczestników. Platformy sprzedaży online generują cenę, ponieważ rzeczywistość wirtualna umożliwia udział w czynności prawnej uczestnikom online, likwidując barierę lokalności konkretnego wydarzenia. Z drugiej strony jednak popularność czynności online generuje z kolei szereg ograniczeń co do wiedzy o postąpieniach w aukcjach, które naturalnie zawsze występowały dotychczas w konwencjonalnej aukcji live.

Co dopiero wejdzie w życie nowa ustawa ograniczająca handel tytoniem. A tu Ministerstwo Zdrowia pracuje nad dwoma kolejnymi ustawami. Zmian dla palaczy ciąg dalszy! Czy to będzie koniec rynku tytoniowego w takim kształcie jak obowiązuje aktualnie? Czy po tych 3 nowych ustawach będzie krach? No i co na to młodzież i palacze, których zmiany dotkną bezpośrednio. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) jasno wskazuje, że atrakcyjne smaki i zapachy (np. owocowe czy mentolowe) przyciągają młodych ludzi i zwiększają ryzyko uzależnienia.

Firmy zatrudniające osoby z niepełnosprawnością mogą skorzystać z różnorodnych form wsparcia finansowego oferowanych przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Mechanizmy te pozwalają zmniejszyć koszty zatrudnienia, a w wielu przypadkach również uniknąć obowiązkowych wpłat na fundusz.

Kto jest zwolniony z obowiązku płacenia abonamentu RTV w 2025 roku? Jakie dokumenty trzeba mieć, by potwierdzić prawo do zwolnienia? Co trzeba zrobić aby skorzystać ze zwolnienia?

Luka polega na tym, że po decyzjach MOPS opiekunowie osób niepełnosprawnych tracą ubezpieczenie zdrowotne w NFZ (np. za pół roku wstecz). Powinien je przyznać ZUS za taki sam okres, ale nie może bo zakazują mu tego przepisy wprowadzone przez stosunkowo nową ustawę o świadczeniu wspierającym.

Udało się dotrzeć do zapowiedzi instytucji pomocowej, z której wynika, że najwcześniej od II kwartału 2025 r. czyli od kwietnia ruszą wypłaty dodatku do prądu. Kwota sięga nawet do 600 zł. W budżecie na realizację tego zadania zostało przeznaczone 16 mln złotych do końca 2025 r. Kto, kiedy i w jakich warunkach może otrzymać takie świadczenie? Okazuje się, że nie jest skierowane do tak szerokiej grupy, jakiej powinna przysługiwać ta pomoc finansowa, także zarzuca się rządowi dyskryminację części osób potrzebujących.

Źródłem nadgodzin nauczyciela może być odpowiadanie na emaile od rodziców, sprawdzanie kartkówek, przygotowywanie się do lekcji, rady pedagogiczne, zebrania, wycieczki. A nawet czas dyżurowania na korytarzu w czasie przerwy. Pod warunkiem przekroczenie 40 h pracy tygodniowo. Część nadgodzin może być realizowana w domu, gdyż nauczyciel nie ma normy dziennej pracy, a art. 43 Karty Nauczyciela stanowi, że do czasu pracy nauczyciela zalicza: zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.