Prawo

Już niebawem, bo 3 lutego 2025 r. rozpoczyna się tegoroczna kwalifikacja wojskowa, do której stawić się będą musieli nie tylko mężczyźni, ale również kobiety – wykonujące cały szereg określonych zawodów, jak i pobierające w tym kierunku naukę. Rektorzy uczelni i dyrektorzy szkół zobowiązani są do wysłania do wojska imiennych wykazów kobiet, a za niestawiennictwo do kwalifikacji – grozi grzywna, przymusowe doprowadzenie przez policję, a nawet kara ograniczenia wolności.

Od 3 stycznia 2025 roku koszyk świadczeń stomatologicznych dostępnych w ramach NFZ uległ zmianie na lepsze. Oznacza to, że każdy, kto opłaca składkę zdrowotną, będzie mógł w tym roku liczyć na świadczenie 600 plus na dentystę.

Polski rząd chce, aby Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał opinię co do możliwości przenoszenia sędziów Sądu Najwyższego pomiędzy izbami bez ich zgody. W dniu 8 stycznia przed TSUE rozpatrywane były pytania prejudycjalne, które dotyczyły czasowego przenoszenia sędziów Sądu Najwyższego do innych izb, bez ich zgody na podstawie art. 35 § 3 Ustawy o SN. W posiedzeniu wziął udział m.in. Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar, który przedstawił stanowisko rządu

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 21 listopada 2024 r. zmieniło rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Zgodnie z nowymi przepisami wprowadzony zostanie obowiązek montażu w mieszkaniach przynajmniej jednej czujki dymu a także czujki czadu w pomieszczeniach, gdzie odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego. Ta nowelizacja weszła w życie 23 grudnia 2024 r. i od tego dnia istnieje obowiązek montażu autonomicznych czujek dymu i autonomicznych czujek tlenku węgla w nowo wznoszonych budynkach mieszkalnych (czyli mieszkaniach lub pomieszczeniach mieszkalnych przeznaczonych do świadczenia usług hotelarskich). W pozostałych budynkach nowy obowiązek montażu czujek zacznie obowiązywać później – od 2026 r. (budynki handlowe, produkcyjne, magazynowe i hotelowe) i od 2030 r. (już istniejące mieszkania).

Jak zapowiedział 7 stycznia 2025 r. wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, w najbliższych dniach, a na pewno do końca stycznia, proces sprawdzania przez przedsiębiorców uprawnień do jazdy będzie zautomatyzowany.

Od połowy 2025 roku będzie wypłacana tzw. renta wdowia. Ale wnioski można składać już od 1 stycznia 2025 roku. W najnowszym poradniku ZUS radzi jak postąpić, gdy wdowie lub wdowcowi przysługuje renta rodzinna, ale ma także prawo do innego świadczenia. Jak wybrać najkorzystniejszy wariant wypłaty przy zbiegu świadczeń (czyli prawie do kilku świadczeń jednocześnie)?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uruchomił kalkulator renty wdowiej, w którym można policzyć szacunkową wysokość łączonych świadczeń, czyli tzw. renty wdowiej (a więc renty rodzinnej po zmarłym małżonku i własnego świadczenia). Jeśli wdowa lub wdowiec ma prawo do tzw. renty wdowiej, może za pomocą tego kalkulatora sprawdzić, jaką kwotę ZUS będzie wypłacał z tego tytułu od lipca 2025 r.

Czy wiesz co to jest przegląd kominiarski i jak często trzeba go wykonać? Jak sprawdzić uprawnienia kominiarza? W jakiej formie powinien być sporządzony protokół? Ile to kosztuje? Jakie kary grożą za brak przeglądu? Dlaczego się opłaca to robić z uwagi na ubezpieczenie? Co jeszcze oprócz przeglądu i czyszczenia komina może wykonać kominiarz? Odpowiadamy na wszystkie te pytania.

W dniu 1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa z 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta wprowadziła do ustawy o rencie socjalnej nowe świadczenie tj. dodatek dopełniający. Dodatek ten będzie przysługiwał osobom uprawnionym do renty socjalnej, które spełniają jednocześnie dodatkowy warunek tj. posiadają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Aby dostać dodatek trzeba będzie złożyć wniosek na  druku EDD-SOC. Kwota dodatku będzie wynosiła 2520 zł. Pierwszy raz ów dodatek będzie wypłacony (razem z rentą socjalną) w maju 2025 r. z wyrównaniem od stycznia. Ustawa przewiduje też coroczną waloryzację dodatku dopełniającego od dnia 1 marca. 

Jest spory problem odnośnie emerytur funkcjonariuszy służb mundurowych, którzy po zakończeniu służby byli objęci ubezpieczeniem społecznym z tytułu „cywilnego” zatrudnienia. Niektóre z takich osób (pozostające w służbie przed 2 stycznia 1999 r. mogą pobierać tylko jedną z przysługujących mu emerytur – emeryturę „mundurową” albo emeryturę "cywilną" z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Pozostali emeryci mundurowi po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego mogą uzyskać prawo do drugiej emerytury (z powszechnego ubezpieczenia społecznego), która zostanie obliczona wyłącznie za „cywilne” okresy zatrudnienia. Wyjaśnienia w tym zakresie udzielają przedstawiciele rządu. I jednocześnie mówią o zmianie przepisów. 

Szkoły artystyczne: Rewolucyjne zmiany w maturach 2026 r. Zmiany mają wejść w życie 1 września 2025 r. Do konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia ministra kultury i dziedzictwa narodowego w tej sprawie.

W 2025 roku abiturienci obowiązkowo przystąpią do egzaminu z matematyki. Jednak starania o zniesienie obowiązkowej matury z matematyki nie ustają. Zwolennicy takiego rozwiązania wskazują, że matematyka to narzędzie do segregacji i eliminacji, a nie wyrównywania szans.

Renta wdowia: dla kogo, limity, gdzie złożyć wniosek. Według danych Zakładu, do ZUS wpłynęło ponad 33,7 tys. wniosków o tzw. rentę wdowią. Z informacji przesłanych przez ZUS wynika, że najwięcej wniosków złożono w placówkach ZUS.

Fundacja LOTTO im. Haliny Konopackiej rozpoczęła nabór wniosków o dofinansowanie organizacji wypoczynku zimowego dla dzieci i młodzieży uczęszczających do szkół podstawowych. W ramach konkursu (pn. „odLOTTOwe ferie 2025”) można otrzymać darowiznę celową na sfinansowanie zimowiska w wysokości 10 tys. lub nawet 17 tys. zł [według wyboru beneficjenta].

Jeżeli przedmiotem darowizny od matki są środki pieniężne, to w celu skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków. Jednym z tych warunków jest udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy. Organ skarbowy tego warunku nie przepuści.

W 2025 roku obowiązek podatkowy od darowizn zależy od stopnia pokrewieństwa, wysokości darowizny i sumy darowizn z ostatnich 5 lat. Dowiedz się, jakie limity kwoty wolnej od podatku obowiązują dla poszczególnych grup podatkowych i kiedy trzeba zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego. Poznaj szczegóły, które mogą uchronić Cię przed dodatkowymi kosztami!

Od kwietnia 2024 r. trwają prace legislacyjne w rządzie nad projektem nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Na dzień 7 stycznia 2025 r. projekt ten nadal nie został skierowany do Sejmu. Nowelizacja ta ma wprowadzić drugą w tym samym roku kalendarzowym, dodatkową waloryzację (oprócz tej "zwykłej", realizowanej co roku od 1 marca) emerytur i rent i innych tego typu świadczeń. Ta dodatkowa waloryzacja ma nastąpić tylko jeżeli wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym półroczu danego roku przekroczy 5%. Już  teraz wiadomo, że tak wysoka inflacja nie wystąpiła w Polsce w I półroczu 2024 r. W pierwszych sześciu miesiącach bieżącego roku inflacja wyniosła 2,7%, a na cały 2024 rok jest prognozowana inflacja na poziomie 3,7% (taka jest prognoza NBP z lipca 2024 r.). A zatem nie spełnił się warunek konieczny dla dodatkowej waloryzacji emerytur i rent. 

Najnowsza praktyka orzecznicza sądów okręgowych pokazuje, że kolejne sądy ubezpieczeń społecznych uwzględniają odwołania emerytów od decyzji ZUS-u, dotyczące przeliczenia ich emerytur na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. w sprawie SK 140/20. Przykładem jest wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z 4 grudnia 2024 r., zgodnie z którym ZUS powinien przeliczyć emeryturę, a szacowana podwyżka powinna wynosić około 500 zł miesięcznie, licząc od 2014 r. Do tej kwoty dodać należy jeszcze waloryzacje emerytury liczone od 2015 r. W przypadku dłuższego pobierania emerytury wcześniejszej (przyznanej na skutek wniosku złożonego przed 6 czerwca 2012 r.) podwyżki często wynoszą około 2000 zł miesięcznie - pisze adwokat Konrad Giedrojć.

Na podstawie ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (art. 5 ust. 2a), w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego (tzw. 800 plus) ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. W praktyce jednak przed orzeczeniem rozwodu świadczenie przyznawane jest jednemu z rodziców w pełnej wysokości. Czy zatem ZUS ma podstawy do żądania w takiej sytuacji zwrotu połowy wypłaconych świadczeń? - odpowiedź na to pytanie zawiera uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) we Wrocławiu wydanego 18 lipca 2024 r., sygn. akt: IV SA/Wr 768/23.

W praktyce dość często zdarza się, że spadkobiercy osób, które zmarły kilka, kilkanaście a nawet kilkadziesiąt lat temu nie złożyli zeznania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Kiedy następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego w przypadku spadku niezgłoszonego do opodatkowania? Czy jeżeli spadkobierca później uzyska (przed sądem lub notariuszem) stwierdzenie nabycia spadku, to musi składać deklarację podatkową? Jak orzekają w takich sprawach sądy? Zdaniem NSA właściwy jest w takich przypadkach 3-letni termin przedawnienia, bo przy odnowieniu obowiązku podatkowego na podstawie art. 6 ust. 4 u.p.s.d. (przy sądowym stwierdzeniu nabycia spadku, albo notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia) podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego.

W dniu 11 lipca 2024 r. opublikowano projekt nowelizacji kodeksu pracy dotyczący stażu pracy. Jeżeli te przepisy wejdą w życie, to okres wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą zostanie zaliczony zarówno do ogólnego, jak i do tzw. zakładowego stażu pracy. Ponadto do stażu pracy (okresu zatrudnienia) będzie wliczany okres prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, wykonywania wolnego zawodu, bycia wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej i inne przypadki. Zmiany te mają wejść w życie od 2026 roku.

Polski system emerytalny stoi przed poważnymi wyzwaniami, które w najbliższych dekadach mogą doprowadzić do dramatycznej sytuacji materialnej przyszłych pokoleń seniorów. Starzenie się społeczeństwa, ograniczenia obecnych rozwiązań systemowych oraz niewystarczająca edukacja finansowa stawiają Polskę w obliczu konieczności głębokich reform. Jakie są realia dzisiejszych seniorów, jakie perspektywy rysują się przed przyszłymi pokoleniami i co można zrobić, by uniknąć kryzysu?

Na koniec 2024 r. zarząd PFRON zadecydował o zasadach wypłat świadczeń z programu „Aktywny samorząd” (Edycja 2025 r.). Już od 2 stycznia 2025 r. osoby niepełnosprawne (każdy stopień) mogą składać wnioski o dodatek do prądu. Zasady: 100 zł miesięcznie, wypłata w cyklach 3 miesięcznych, możliwość otrzymania wstecznie dodatku aż od lipca 2024 r.  - okres kwalifikowalny na refundację poniesionych kosztów – 180 ostatnich dni przed złożeniem wniosku.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował o szczegółach dodatku dopełniającego do renty socjalnej. Ponad 2500 zł dodatku do renty od 1 stycznia 2025 r. Wypłaty już w maju 2025 r. ZUS udostępnił także wniosek, który należy wypełnić.

Od 15 zł za dobę za amatorskie łowienie ryb w 2025 r. Jakie stawki za dobę, a jakie za rok dla wędkarzy? Zezwolenie może kosztować nawet 300 zł za rok. Taka cena obowiązuje na przykład w Poznaniu.