Prawo

Sąd porównał opiekę nad staruszkiem do opieki nad dzieckiem. To, że dziecko może wykonać samodzielnie niektóre czynności, nie oznacza, że matka może zostawić dziecko bez opieki. Podobnie jest z opieką nad nieporadną, starszą osobą. Nikt nie kwestionuje obowiązku stałej obecności matki przy małym dziecku, które umie sobie zawiązać buty, skorzystać z toalety, ubrać się, zrobić samodzielnie herbatę. Tymczasem gminy kwestionują konieczność stałej opieki nad niedołężnym staruszkiem poprzez wykazanie, że staruszek 86 lata może sam zrobić te wszystkie czynności. Nie wymaga więc pomocy uzasadniającej świadczenie.

Idea wsparcia finansowego małżeństw z długoletnim stażem zyskała nową odsłonę za sprawą inicjatywy określanej mianem "500 plus dla małżeństw". Propozycja ta, zgłoszona w drodze petycji przez Eugeniusza Szymalę, zakłada wprowadzenie jednorazowego świadczenia finansowego dla par, które przeżyły razem co najmniej 50 lat. Czy to rozwiązanie ma szansę na realizację? Przyjrzyjmy się szczegółom.

Kodeks pracy ujawni wynagrodzenia. Kobiety wciąż zarabiają mniej niż mężczyźni na tych samych stanowiskach i nie wiedzą, czy ze względu na płeć oferta wynagrodzenia składana im przez pracodawcę jest zaniżana. Wprowadzenie jawności wynagrodzeń w ofertach pracy ma to zmienić. Jest już odpowiedni projekt zmian.

Projekt zmian w Kodeksie pracy dotyczący jawności wynagrodzeń wywołuje gorące emocje. Czy nowe przepisy wzmocnią prawa pracowników, czy raczej zaszkodzą firmom? Przyjrzyj się kluczowym założeniom i dowiedz się, dlaczego ten temat budzi tak wiele kontrowersji.

Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, zarekomendowała wyższą waloryzację emerytur i rent. Zgodnie z tą rekomendacją wskaźnik waloryzacji miałby wynieść więcej niż obecnie ustalony (wskaźnik inflacji w poprzednim roku powiększony o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym). Symulacja przygotowana przez MRPiPS pokazuje, że przy uwzględnieniu 50 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia zamiast 20 proc., wskaźnik waloryzacji w 2025 roku wyniósłby 8,55 proc. zamiast 5,82 proc.

ZUS wyjaśnia różnice między rentą rodzinną a rentą wdowią. Prawo do renty rodzinnej można uzyskać już w wieku 50 lat, ale renta wdowia wymaga spełnienia dodatkowych kryteriów, takich jak odpowiedni wiek czy limit wysokości świadczeń. Dowiedz się, dlaczego nie zawsze możliwa jest łączna wypłata świadczeń.

O wysokości emerytury decyduje kilka czynników. Najważniejsze jest to ile zgromadziłeś na indywidualnym koncie emerytalnym w ZUS, czyli ile składek i w jakiej wysokości tam wpłynęło. Ale znaczenie ma także dzień rozwiązania umowy o pracę przed przejściem na emeryturę.

Związki zawodowe służb mundurowych pod koniec 2024 r. zdecydowały o rozpoczęciu akcji protestacyjnej. Domagają się m.in. 15-proc. podwyżek i świadczenia mieszkaniowego na wzór tego w Siłach Zbrojnych RP. Wiceszef MSWiA Wiesław Szczepański zapewnił, że resort chce rozmawiać o postulatach, ale przyjęto już zapisy o 5-proc. podwyżce.

Czasem naprawdę warto zrobić porządki w dokumentach, sprawdzić szuflady i segregatory. Nierzadko we własnym mieszkaniu można znaleźć dokumenty, które mogą pozwolić ZUS-owi przeliczyć ponownie emeryturę i przyznać wyższe świadczenie. Mogą to być np. wpisy w starym „książeczkowym” dowodzie osobistym o zatrudnieniu. Konieczny jest też wniosek do ZUS w tej sprawie. Jest to ważne przede wszystkim dla osób za które były opłacane składki przed 1999 rokiem. Bo po tej dacie wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.

W praktyce dość często zdarza się, że spadkobiercy osób, które zmarły kilka, kilkanaście a nawet kilkadziesiąt lat temu nie złożyli zeznania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Kiedy następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego w przypadku spadku niezgłoszonego do opodatkowania? Czy jeżeli spadkobierca później uzyska (przed sądem lub notariuszem) stwierdzenie nabycia spadku, to musi składać deklarację podatkową? Jak orzekają w takich sprawach sądy? Zdaniem NSA właściwy jest w takich przypadkach 3-letni termin przedawnienia, bo przy odnowieniu obowiązku podatkowego na podstawie art. 6 ust. 4 u.p.s.d. (przy sądowym stwierdzeniu nabycia spadku, albo notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia) podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego.

Do Sejmu i Senatu wpływają postulaty, aby nowy dodatek dopełniający do renty socjalnej był wolno od egzekucji komorniczych. Dodatek dopełniający (tak jak renta socjalna) podlega zajęciu komorniczemu. Tak będzie w przypadku zajęcia komorniczego („zwykłego” według stawki 25% - alimentacyjne to wskaźnik 60%).

Oczywiście większość osób leczy w Polsce zęby prywatnie za własne pieniądze, ale trzeba wiedzieć, że można to zrobić również w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, czyli – jak to się mówi potocznie „na NFZ”. Lista takich refundowanych świadczeń stomatologicznych jest całkiem długa. Trzeba tylko znaleźć dentystę (stomatologa), który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielanie świadczeń stomatologicznych. Przedstawiamy listę świadczeń gwarantowanych (refundowanych przez NFZ) z zakresu leczenia stomatologicznego obowiązujących teraz, a także informujemy o rozporządzeniu, które wydłużyło listę tych świadczeń od 3 stycznia 2025 roku.

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy i jej lider Jerzy Owsiak, wśród niektórych osób budzą kontrowersje. W tym roku ludzie sceptycznie nastawieni do tej inicjatywy licznie podpisują krążące w internecie oświadczenia o rezygnacji z leczenia sprzętem medycznym zakupionym przez WOŚP. Maria Kobryń, radca prawny z Kancelarii Blueshell Legal, wyjaśnia, dlaczego takie dokumenty mają wątpliwą moc prawną.

Sąd: ZUS zapłaci rentę za .... 16h snu i nagłe wyłączenia w ciągu dnia. To rzadka choroba. Pracownicy ZUS chyba osłupieli jak rozpatrywali tą sprawę. Renta socjalna i rodzinna za to, że rencista na studiach spał 16 godzin, zasypiał na zajęciach, na stojąco w autobusie, a nawet idąc w towarzystwie (jak to możliwe zasnąć w czasie spaceru idąc?). Nadmierna senność będzie chyba jednak kosztowała ZUS trochę pieniędzy. Jest to podstawa do przyznania renty. Potwierdził to Sąd Okręgowy w Toruniu, który zgodził się na dowód z wybitnych biegłych z Instytutu Psychiatrii i Neurologii Kliniki Psychiatrii Sądowej w Warszawie, którzy potwierdzili, że rencista naprawdę cierpi na rzadką chorobę, a nie tylko lubi długo spać (zaznaczamy, ze wyrok jest nieprawomocny).

W połowie zeszłego roku posłowie w interpelacji zapytali Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, dlaczego opłata za pobyt w domu opieki społecznej (tzw. DPS-ie) zależy tylko od dochodów osób zobowiązanych do jej wnoszenia a nie zgromadzonego majątku. W odpowiedzi z września br. minister wskazał, że postulat wprowadzenia do ustawy o pomocy społecznej możliwości uwzględniania w odpłatności za pobyt w DPS majątku mieszkańca, budzi poważne wątpliwości w zakresie zgodności z Konstytucją RP. Zdaniem Ministra obecne przepisy w tym zakresie wydają się być optymalne ale być jeszcze analizowane.

Od 2026 r. do corocznej oceny wysokości minimalnego wynagrodzenia (tzw. najniższej krajowej) służyć będzie wartość referencyjna w wys. 55 proc. prognozowanej wysokości przeciętnego wynagrodzenia. Tak wynika z projektu nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, który przygotowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Koszt rozwiązania dla sektora finansów publicznych do 2033 r. to ok. 7,5 mld zł. Co ważne z minimalnym wynagrodzeniem będzie porównywane wynagrodzenie zasadnicze pracownika w danej firmie - bez dodatku funkcyjnego, innych dodatków oraz premii i nagród.

W związku ze wzrostem, w ostatnim czasie, zachorowań na choroby zakaźne przenoszone drogą kropelkową (takie jak krztusiec, grypa, COVID-19 czy RSV) – pojawiają się zarządzenia o obowiązku stosowania masek ochronnych na terenie placówek medycznych. Od 22 stycznia br. – obowiązek ten, wprowadziła dyrekcja jednego z poznańskich szpitali. Czy istnieje ryzyko powrotu do maseczek w obiektach, w których prowadzona jest działalność lecznicza, na obszarze całego kraju?

W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15.11.2023 r. o sygn. akt P 7/22, w Sejmie trwają obecnie prace nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który pozwoli na ponowne przelicznie emerytur osobom, którym świadczenie to zostało przyznane w miesiącu czerwcu, w latach 2009-2019. Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu wskazało szacunkowe kwoty wyrównania, które w przypadku wejścia w życie projektowanej regulacji – trafią do każdego uprawnionego emeryta.

Już od 1 stycznia 2025 r. zarówno w KRUS, jak i w ZUS będą przyjmowane wnioski o przyznanie świadczeń w zbiegu, czyli tzw. rentę wdowią. Powstają w związku z tym różne wątpliwości. Na niektóre z nich odpowiedział już Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Z początkiem 2025 roku weszły w życie nowe przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, które dadzą prawo do tzw. renty wdowiej. Chodzi o możliwość łączenia wypłaty renty rodzinnej (nie tylko tej wypłacanej przez ZUS) z innym świadczeniem wypłacanym przez ZUS, np. emeryturą, rentą. Ile wyniesie renta wdowia i jak oblicza to świadczenie ZUS?

Już od 1 stycznia 2025 r. ZUS, KRUS i inne organy emerytalne przyjmują wnioski ERWD o tzw. rentę wdowią. ZUS będzie mógł wypłacać to świadczenie najwcześniej od lipca 2025 roku. Ile wynosić będzie renta wdowia i jakie kryterium wieku musi spełnić wdowa lub wdowiec?

W dniu 1 stycznia 2025 r. weszła w życie nowelizacja z 26 lipca 2024 r. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza do polskiego prawa tzw. rentę wdowią. Renta wdowia, to będzie na początku (od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.) dodatkowo wypłacane wdowie, lub wdowcowi 15% świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym małżonku (renty rodzinnej). Albo 15% własnego świadczenia i 100% renty rodzinnej. Jest też limit: suma obu świadczeń nie może być wyższa niż trzykrotność minimalnej emerytury. Wnioski o rentę wdowią na druku ERWD można składać od 1 stycznia 2025 r. Jakie warunki trzeba będzie spełnić, by móc otrzymać to świadczenie?

Osoby, które pobierają rentę rodzinną po zmarłym rodzicu i oboje rodzice nie żyją (albo zmarła im tylko matka a ojciec jest nieznany), mogą ubiegać się w ZUS o dodatek dla sierot zupełnych. Dodatek ten nie przysługuje wdowom, które pobierają rentę rodzinną po mężu - informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie podlaskim. I wyjaśnia dlaczego.

Nowelizacja z 26 lipca 2024 r. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, wprowadziła do polskiego prawa tzw. rentę wdowią. Renta wdowia, to będzie na początku (od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.) dodatkowo wypłacane wdowie, lub wdowcowi 15% świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym małżonku (renty rodzinnej). Albo 15% własnego świadczenia jeżeli wdowa, lub wdowiec przejmie świadczenie zmarłego małżonka jako swoje główne, comiesięczne świadczenie (emeryturę albo rentę). Jest też limit: suma obu świadczeń nie może być wyższa niż trzykrotność minimalnej emerytury. Wnioski o rentę wdowią można składać od 1 stycznia 2025 r. Jakie warunki trzeba spełnić, by móc otrzymać to świadczenie?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uruchomił kalkulator renty wdowiej, w którym można policzyć szacunkową wysokość łączonych świadczeń, czyli tzw. renty wdowiej (a więc renty rodzinnej po zmarłym małżonku i własnego świadczenia). Jeśli wdowa lub wdowiec ma prawo do tzw. renty wdowiej, może za pomocą tego kalkulatora sprawdzić, jaką kwotę ZUS będzie wypłacał z tego tytułu od lipca 2025 r.