Na rozliczenie z fiskusem za 2008 rok zostało nieco ponad miesiąc. To najgorętszy okres akcji PIT. W marcu i kwietniu najwięcej osób dopełnia obowiązków rozliczeniowych. W tym też okresie przed urzędami skarbowymi kwitnie doradztwo podatkowe. Pseudodoradcy - bo często są to osoby bez odpowiednich uprawnień - za niewielkie kwoty oferują wypełnienie zeznania podatkowego. Często robią to nielegalnie i nie płacą podatku za zarobione w ten sposób pieniądze. Ich oferta może być kusząca, bo kto lubi wypełniać zeznanie podatkowe. Jednak problemy pojawiają się wtedy, gdy w takim zeznaniu są błędy.
- Zeznanie za 2008 rok wypełniła mi osoba, która oferowała swoją pomoc przed urzędem skarbowym. Za rozliczenie zapłaciłam 25 zł. W urzędzie okazało się, że druk jest źle wypełniony. Niestety, nie odnalazłam już osoby, która wypełniała moją deklarację - żali się pani Maria z Kielc.
Takich przypadków jest więcej. Oszukani podatnicy muszą ponownie wypełniać deklarację. Zazwyczaj robią to już samodzielnie. Co więcej, gdy urzędnik nie zauważy pomyłki przy weryfikacji zeznania, za błędy odpowiada podatnik, a nie pseudodoradca.
Co o takich praktykach sądzi Ministerstwo Finansów? Zdaniem Magdaleny Kobos z MF korzystanie z usług doradcy bez uprawnień jest obarczone sporym ryzykiem, które w całości ponosi usługobiorca. Jaka jest więc alternatywa?
- Skorzystanie z przygotowanych przez MF broszur i informatorów. W razie wątpliwości można też zapytać specjalistów z Krajowej Informacji Podatkowej lub urzędu skarbowego. Właśnie po to organizujemy w tym roku aż dwa dni otwarte oraz wydłużamy czas pracy w ostatnich dniach kwietnia - mówi Magdalena Kobos.
Dodaje, że internauci mogą skorzystać z materiałów ze specjalnie przygotowanej przez resort strony: szybkipit.pl, a dla zapracowanych, którzy nie mają czasu na samodzielne wypełnienie zeznania, rozwiązaniem może być skorzystanie z pomocy doradcy podatkowego, który jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania zawodu.
Ryzykowna decyzja
Biorąc pod uwagę stopień skomplikowania obowiązujących przepisów, korzystanie z rozliczeń podatkowych wykonywanych przez osoby nieposiadające uprawnień - nierzadko wprost pod drzwiami urzędów skarbowych - jest bardzo ryzykowne. Na ten aspekt zwraca uwagę Adrian Artowicz, dyrektor Departamentu Podatków Bezpośrednich w ECDDP, stwierdzając, że osoby, które z podatkami mają do czynienia zaledwie jeden czy dwa razy w roku, rzadko mają świadomość odpowiedzialności związanej z prawidłowym rozliczeniem należnego podatku, a także wiedzę o zasadach korzystania z ulg.
Również Anna Łukaszewicz-Obierska, radca prawny, partner w WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr, podkreśla, że korzystanie z usług osób niebędących profesjonalistami może mieć swoje negatywne konsekwencje.
Anna Łukaszewicz-Obierska ostrzega, że bardzo często niska cena nie jest adekwatna do świadczonej usługi. Pseudoeksperci nie dają gwarancji, że powierzone zlecenie będzie wykonane sumiennie. W przypadku ewentualnych błędów w formularzu podatkowym to podatnik ponosi pełną odpowiedzialność. Deklaracja bowiem stanowi oświadczenie m.in. o naszych przychodach i kosztach.
Zeznania są skomplikowane
Zdaniem ekspertów sprawa jest dość kontrowersyjna, bowiem tacy quasi-doradcy mogą być wyjściem z sytuacji dla osób, które w ogóle nie potrafiłyby samodzielnie wypełnić zeznania.
- Darmowe oprogramowanie dołączane corocznie do prasy nie powinno sprawiać problemu przynajmniej tym, którzy mają podstawową wiedzę dotyczącą obsługi komputera - uważa Paweł Jabłonowski, szef Departamentu Podatkowego Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna.
Tłumaczy, że wbudowany w oprogramowanie kreator prowadzi niemal za rękę aż do całkowitego wypełnienia zeznania podatkowego.
Doradca z OC
Za powierzeniem swojego rozliczenia licencjonowanemu doradcy podatkowemu zamiast przypadkowych osób, które oferują swoje usługi obok urzędu skarbowego, przemawiają dwa czynniki - kompetencje oraz zagwarantowanie bezpieczeństwa finansowego podatnika. Tak uważa Maciej Grela, doradca podatkowy w Kancelarii GLN, który przypomina, że doradcy podatkowi dysponują fachową wiedzą z zakresu prawa podatkowego (potwierdzoną egzaminem państwowym i praktyką zawodową), co nie zawsze dotyczy doradców amatorów. Ponadto doradcy podatkowi podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności doradztwa (w tym w związku z błędnym wypełnieniem zeznań podatkowych). Takiej rękojmi finansowej nie dają natomiast przypadkowi doradcy spotkani obok urzędu.
Również Adrian Artowicz zastrzega, że udając się do profesjonalisty, mamy pewność, że w razie poniesienia szkody możemy domagać się wypłaty odszkodowania z jego polisy OC, natomiast osoby doradzające amatorsko nie dają nam takich gwarancji.
- Bezpieczniej jest zapłacić za profesjonalną obsługę i poradę, niż po fakcie ponieść znacznie większe koszty tytułem odsetek i kar. W tym wypadku warto zaufać profesjonalistom - stwierdza Adrian Artowicz.
Zdaniem Macieja Greli sporządzanie w imieniu i na rzecz podatników zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie jest jedną z czynności doradztwa podatkowego zastrzeżoną wyłącznie dla ściśle określonych podmiotów uprawnionych do ich świadczenia (m.in. doradców podatkowych). Świadczenie tego typu usług bez stosownych uprawnień stanowi czyn zabroniony, zagrożony karą grzywny wynoszącą do 50 tys. zł.
- Praktyka sezonowego doradztwa przed urzędami skarbowymi (szczególnie intensywna w okresie rozliczeń zeznań rocznych PIT) jest co do zasady niezgodna z prawem. Urzędy skarbowe powinny reagować na ten nielegalny proceder kwitnący pod ich drzwiami - twierdzi Maciej Grela.
Skutki na podatniku
W przypadku błędów w zeznaniu wypełnionym przez pseudodoradcę odpowiedzialny będzie sam podatnik.
- Podatnik nie otrzyma nawet odszkodowania za nierzetelnie wykonaną usługę, ponieważ nie będzie już śladu, że ktoś reprezentował go przy składaniu zeznania - mówi Paweł Jabłonowski.
Dodaje, że dla organu podatkowego przedmiotowa kwestia jest obojętna - z jego punktu widzenia to podatnik złożył zeznanie samodzielnie, i to właśnie on powinien za nie odpowiadać.
Natomiast Anna Łukaszewicz-Obierska podkreśla, że pseudoeksperci nie są zobowiązani do zachowania tajemnicy zawodowej w tym zakresie, więc nie mamy pewności, czy dane zawarte w deklaracji nie zostaną udostępnione osobom trzecim.
Ekspert podsumowuje, że samodzielne wypełnienie deklaracji rocznych nie jest trudne, a w przypadku wątpliwości należy zwrócić się o pomoc do urzędników skarbowych (np. dzwoniąc do Krajowej Informacji Podatkowej, tel. 0801 055 055 lub 022 330 03 30). Natomiast w przypadkach skomplikowanych, np. przy żądaniu dużych zwrotów, warto skorzystać z usług profesjonalnego doradcy podatkowego.
8786 jest doradców podatkowych wpisanych na listę doradców z uprawnieniami
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Konsekwencje dla nielegalnych doradców
EWA MATYSZEWSKA
ewa.matyszewska@infor.pl