REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zapanować nad tremą

Paweł Smółka
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Wielu z nas woli unikać publicznych wystąpień. Zbyt mocno nas stresują. Jednak w niektórych zawodach są nieuniknione. Jak więc poradzić sobie z tremą.

REKLAMA

Nie ulega wątpliwości, że dla wielu osób publiczne wystąpienia są źródłem silnego stresu. Zabieranie głosu na forum podczas prac zespołu lub poprowadzenie prezentacji na branżowej konferencji to często raczej niechciana konieczność niż oczekiwana przyjemność. Badania wskazują, że z tremą w trakcie publicznych wystąpień ma problemy, przynajmniej od czasu do czasu, większość respondentów. Trema jest więc problemem powszechnym.

Nie polega ona na tym, że w ogóle mamy obawy lub odczuwamy lęk w związku z koniecznością publicznego wystąpienia. Wiąże się raczej bowiem z przeżywaniem zbyt dużych obaw i zbyt silnego, paraliżującego lęku. Pewne napięcie związane z zabieraniem głosu na forum jest czymś zupełnie zrozumiałym i normalnym. Ma nawet korzystne implikacje - chcemy dobrze się zaprezentować, więc odpowiednio się przygotowujemy oraz, już w trakcie wystąpienia, zważamy na to, co i jak mówimy. Jednakże przeżywanie tremy może pokrzyżować nam nasze plany. Paraliżujący lęk sprawia, że nie jesteśmy w stanie zrealizować tego, co zaplanowaliśmy - zapominamy, co chcieliśmy powiedzieć, więc nieskładnie staramy się zakomunikować nasze myśli, nie tylko czujemy się spięci i skrępowani, ale także mamy wrażenie, że inni, widząc nasze zaniepokojenie, wyrażą swoją dezaprobatę wobec nas i że w ten sposób zepsujemy sobie własną reputację. Nawet jeśli nasze zachowanie podczas wystąpienia nie zdradza audytorium tego, jak silny lęk przeżywamy, to jego tłumienie wpływa na nasze dobre samopoczucie w trakcie prezentacji, czyniąc zeń trudne i nieprzyjemne doświadczenie.

Ujarzmić tremę

Panowanie nad tremą to cenna umiejętność. Pozwala ona na intencjonalną redukcję lęku i obaw, jakie przeżywamy w związku z koniecznością publicznego wystąpienia. Dzięki niej możemy zadbać o swoje dobre samopoczucie oraz własną reputację w trakcie zabierania głosu na forum lub prowadzenia prezentacji. W tym miejscu warto jednocześnie wspomnieć o jednej ważnej rzeczy. Jeśli mamy tendencję do przeżywania tremy niemal za każdym razem, kiedy musimy wystąpić publicznie, to racjonalnym celem doskonalenia i stosowania metod panowania nad tremą powinno być raczej zmniejszenie nasilenia tremy niż jej całkowite wyeliminowanie. Dzięki panowaniu nad tremą możemy uczynić publiczne wystąpienia bardziej znośnymi, a z czasem może nawet uznać je za przyjemne wyzwania. Jednak na początku, kiedy bardzo stresujemy się każdym wystąpieniem, naszym celem powinno być zmniejszenie tremy na tyle, aby móc sprawnie zakomunikować swoje zdanie. Nierealistyczne oczekiwania błogiego spokoju lub niczym niezmąconej radości z faktu zabierania głosu na forum, paradoksalnie, mogą być jedną z przyczyn przeżywania zbyt silnej tremy. Nie mogąc bowiem sprostać własnym nierealistycznym oczekiwaniom, niepotrzebnie dodatkowo siebie stresujemy - stajemy się więc jeszcze bardziej spięci i tym samym jeszcze mniej efektywni w komunikowaniu swojego zdania.

Oswojone emocje

Trema ma przynajmniej dwa oblicza. Jedno z nich to nasze obawy (myśli) o to, czy uda nam się odpowiednio zaprezentować, czy jesteśmy dobrze przygotowani oraz czy audytorium będzie przychylne wobec tego, co chcemy zakomunikować. Drugie oblicze tremy to emocje - lęk, który przeżywamy, i napięcie, które odczuwamy w naszym ciele. Nasze obawy mogą być stosunkowo łatwo rozproszone poprzez dobre przygotowanie i nabywanie doświadczenia. Dobre przygotowanie do czekającego nas wystąpienia i obycie związane z licznymi, uprzednimi wystąpieniami publicznymi czynią zeń sytuacje, z którymi jesteśmy oswojeni, dla których mamy gotowe, wypracowane schematy działania. To powoduje, że jesteśmy w stanie funkcjonować w nich kompetentnie, skutecznie i adekwatnie. Dzięki temu możemy zachowywać się w trakcie prezentacji w sposób, który ma szansę wywrzeć pozytywne wrażenie na audytorium. Niemniej dobre przygotowanie do prezentacji i oswojenie się z publicznymi wystąpieniami może, ale niekoniecznie musi, mieć pozytywny wpływ na redukcję przeżywanego przez nas lęku i napięcia. Możemy więc być zaskoczeni, że pomimo dobrego przygotowania i uprzedniego doświadczenia w prowadzeniu prezentacji nadal przeżywamy tremę. Choć na zewnątrz, z perspektywy audytorium, nasze zachowanie wygląda na kompetentne, w środku czujemy lęk i łapiemy się na tym, że tylko czekamy na to, jak będziemy mogli już zakończyć swoje wystąpienie. Chcąc zapanować nad tremą, musimy więc skorzystać z dwutorowej strategii - po pierwsze, musimy rozproszyć swoje obawy związane z zabraniem głosu na forum, po drugie zaś, musimy poradzić sobie z niechcianymi emocjami (lękiem).

Recepta na sukces

REKLAMA

Sposobem na poradzenie sobie z obawami jest oswojenie się z sytuacją i dobre przygotowanie do publicznego wystąpienia. Warto więc zawczasu dobrze przemyśleć, co i w jakiej kolejności chcemy powiedzieć. Można przy tym wyszczególnić te elementy naszej wypowiedzi, które chcemy, aby audytorium w szczególności zapamiętało. Gdyby okazało się, że mamy na swoją prezentację mniej czasu niż było planowane, będziemy wiedzieć, do czego warto ograniczyć swoje wystąpienie i mimo to osiągnąć zamierzony cel. Dobrym pomysłem jest także przećwiczenie przed lustrem naszego wystąpienia, czyli wypowiedzenie na głos treści, które chcemy zakomunikować. W ten sposób możemy ugruntować nasze dobre przygotowanie od strony merytorycznej (utrwalamy sobie treść własnego wystąpienia) i prezentacyjnej (możemy popracować nad stosowną mową ciała - gestami, postawą i mimiką). Pomocną w redukcji obaw taktyką jest także oswojenie się z miejscem prezentacji. Należy więc, o ile jest to możliwe, zawczasu, jeszcze przed przybyciem audytorium, pojawić się w sali, w której będziemy przemawiać i zapoznać się z nią. W szczególności warto sprawdzić, skąd będziemy przemawiać, jaki widok na słuchaczy będziemy mieć oraz czy sprzęt audiowizualny funkcjonuje bez zarzutów. Jak tylko zaś zaczną pojawiać się na sali pierwsi słuchacze, trzeba się z nimi przywitać, podając dłoń i zamieniając kilka słów. Ta taktyka sprawdza się zwłaszcza w przypadku wystąpień konferencyjnych przed nieznanymi sobie osobami. W ten sposób oswajamy się z audytorium i rozwiewamy część naszych obaw. Wszystko to może także pomóc nam zapanować nad lękiem. Jednakże skuteczne poradzenie sobie z nim może wymagać od nas zastosowania dodatkowych metod.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak już wspomniano, realistycznym celem panowania nad tremą nie jest całkowite wyeliminowanie lęku, a raczej jego redukcja do takiego stopnia, abyśmy byli w stanie sprawnie realizować plan naszego wystąpienia. Jedną z metod pomocnych w redukcji lęku jest relaksacja. Jeśli jesteśmy wypoczęci, łatwiej jest nam radzić sobie z dodatkowym napięciem, jakie pojawia się w trakcie publicznego wystąpienia. Warto więc zadbać o to, aby w nocy przed ważną prezentacją dobrze się wyspać. Ponadto nic nie stoi na przeszkodzie, aby na chwilę przed rozpoczęciem prezentacji, kiedy audytorium dopiero się schodzi, świadomie zadbać o rozluźnienie własnych napiętych mięśni i uspokojenie siebie. W tym celu możemy zastosować tak prostą technikę, jak przeniesienie naszej uwagi z własnych obaw na to, co się dzieje na sali - uważne i spokojne obserwowanie, jak schodzą się kolejni słuchacze, może być naprawdę odprężającym doświadczeniem. Na koniec wreszcie należy zadać sobie kluczowe pytanie - czy naprawdę poziom lęku, który odczuwam, jest dla mnie nie do zniesienia. Przeżywanie lęku nie należy do najprzyjemniejszych doświadczeń, jednocześnie w większości sytuacji pomimo jego przeżywania potrafimy sobie doskonale poradzić. Nie pozostaje nam więc nic, tylko odważnie podjąć wyzwanie.

Paweł Smółka

Autor jest psychologiem-coachem, trenerem. Prowadzi indywidualne konsultacje oraz grupowe szkolenia dla menedżerów i specjalistów zainteresowanych doskonaleniem własnych kompetencji społecznych. Jest redaktorem merytorycznym wortalu miekkie-kompetencje.pl.

Kontakt: psmolka@miekkie-kompetencje.pl

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ceny 2025: Ile kosztuje wykończenie mieszkania (pod klucz) u dewelopera?

Czy deweloperzy oferują wykończenie mieszkań pod klucz? W jakiej cenie? Jak wielu nabywców się na nie decyduje? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Kandydaci na prezydenta 2025 [Sondaż]

Którzy kandydaci na prezydenta w 2025 roku mają największe szanse? Oto sondaż Opinia24. Procenty pierwszej trójki rozkładają się następująco: 35,3%, 22,1% oraz 13,2%.

E-doręczenia: 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi

E-doręczenia funkcjonują od 1 stycznia 2025 roku. Przedstawiamy 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi ekspertki. Jakie podmioty muszą posiadać adres do e-doręczeń? Czy w przypadku braku odbioru przesyłek z e-doręczeń w określonym czasie będzie domniemanie doręczenia?

REKLAMA

Brykiety drzewne czy drewno kawałkowe – czym lepiej ogrzewać dom i ile to kosztuje? Zestawienie kaloryczności gatunków drewna

Każdy rodzaj paliwa ma swoje mocne strony. Polska jest jednym z większych producentów brykietów w Europie i znaleźć u nas można bardzo szeroką ich gamę. Brykietowanie to proces, który nadaje drewnu nową strukturę, zagęszcza je. Brykiet tej samej wielkości z trocin dębowych ma taką samą wagę jak z trocin sosnowych czy świerkowych. Co więcej, brykiet z trocin iglastych ma wyższą wartość kaloryczną, ponieważ drewno iglaste, niezależnie od lekkiej wagi, tak naprawdę jest bardziej kaloryczne od liściastego. Do tego jeśli porównamy polano i brykiet o tej samej objętości, to brykiet jest cięższy od drewna.

Ratingi ESG: katalizator zmian czy iluzja postępu?

Współczesny świat biznesu coraz silniej akcentuje znaczenie ESG jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ratingi ESG odgrywają kluczową rolę w ocenie działań firm na polu odpowiedzialności środowiskowe, społecznej i zarządzania. Ale czy są one rzeczywistym impulsem do zmian, czy raczej efektowną fasadą bez głębszego wpływu na biznesową rzeczywistość? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

Chiński model AI (DeepSeek R1) tańszy od amerykańskich a co najmniej równie dobry. Duża przecena akcji firm technologicznych w USA

Notowania największych amerykańskich firm związanych z rozwojem sztucznej inteligencji oraz jej infrastrukturą zaliczyły ostry spadek w poniedziałek, w związku z zaprezentowaniem tańszego i wydajniejszego chińskiego modelu AI, DeepSeek R1.

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka a dokumentacja pracownicza rodzica. MRPiPS odpowiada na ważne pytania

Po co pracodawcy dostęp do całości orzeczenia o niepełnosprawności dziecka? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wątpliwości Rzeczniczki Praw Dziecka. Problem dotyczy dokumentowania prawa do dodatkowego urlopu wychowawczego rodzica dziecka z niepełnosprawnością.

2500 zł dla nauczyciela (nie każdego) - na zakup laptopa. MEN: wnioski do 25 lutego 2025 r. Za droższy model trzeba będzie dopłacić samemu

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i klas I-III szkół podstawowych mogą od poniedziałku 27 stycznia 2025 r. składać wnioski o bon na zakup sprzętu w programie "Laptop dla nauczyciela" – poinformowali ministra edukacji Barbara Nowacka i wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Na złożenie wniosków nauczyciele mają 30 dni (do 25 lutego 2025 r. – PAP), kolejne 30 dni przeznaczone będzie na ich rozpatrzenie. Bony mają być wręczane w miesiącach kwiecień-maj 2025 r., a wykorzystać je będzie można do końca 2025 roku.

REKLAMA