Płaskie kino, czyli telewizory LCD

Na rynku istnieją obecnie trzy podstawowe typy telewizorów: tradycyjne kineskopowe odbiorniki oraz te, nieco nowocześniejsze technologicznie, telewizory w technologii plazmowej, a także LCD. W artykule skupimy się przede wszystkim na telewizorach typu LCD, aby jednak przedstawić różnice, wady i zalety technologii ciekłokrystalicznej, krótko omówię pozostałe typy odbiorników.

CRT, czyli telewizory kineskopowe.

Najpopularniejszą technologią stosowaną masowo w odbiornikach telewizyjnych jest dobrze nam wszystkim znany kineskop. Jest to najstarszy typ telewizorów. Niewątpliwą jego zaletą jest stosunkowo niski koszt zakupu, natomiast największą wadą – gabaryty. Ze względu na konieczność umiejscowienia kineskopu wewnątrz obudowy telewizora jego rozmiary stają się bardzo duże, a waga sięga czasami kilkudziesięciu kilogramów. Właśnie problemy z gabarytami telewizorów kineskopowych sprawiły, że rozpoczęły się prace nad stworzeniem konstrukcji mniejszych, lżejszych i łatwiejszych w montażu.

Plazma

Pierwsze telewizory plazmowe pojawiły się w sprzedaży w latach 90., jednak pierwsze konstrukcje wykorzystujące plazmę do emisji obrazu powstały w połowie lat 60. Właśnie z tą technologią często mylimy LCD. Zasada działania telewizorów plazmowych jest bardzo zbliżona do działania świetlówki. Każda część piksela (zwana subpikselem) to mała rurka wypełniona odpowiednim gazem, podłączona z obu stron do źródła napięcia. Po podłączeniu rurki do napięcia emituje ona światło.
Największe zalety telewizorów plazmowych to bardzo żywe barwy, wyświetlane na ekranie, możliwość uzyskania dużego kontrastu oraz zdecydowanie wyższe nasycenie czerni niż w odpowiednikach LCD. Nie bez znaczenia jest również fakt, że montaż takiego telewizora jest znacznie łatwiejszy i przysparza mniej problemów niż montaż telewizora kineskopowego. Podstawową wadą tego typu sprzętu jest niezwykle wysoki pobór energii elektrycznej, potrzebnej do utworzenia plazmy. Przy niedużej odległości ekranu od widza można dostrzec migotanie wyświetlanego obrazu.

Ciekłe kryształy

Technologia LCD (ciekłokrystaliczna) została wynaleziona jeszcze w XIX w., jednak do masowego użytku weszła dopiero w połowie lat 80., kiedy został wyprodukowany pierwszy monitor tego typu. W latach 90. rozpoczęto produkcję odbiorników telewizyjnych LCD. Zasada działania ekranów LCD różni się znacząco od technologii plazmowej, ponieważ piksele w takim telewizorze nie świecą same z siebie, ale działają jak filtr i przepuszczają, lub nie, światło emitowane za nimi. Ciekłe kryształy nie potrzebują wysokiego napięcia, jakie jest wymagane w przypadku plazmy.

Jak wybierać?

W tym miejscu chciałbym Państwu doradzić, jaki telewizor najlepiej wybrać, jak dostosować jego właściwości oraz parametry do własnych potrzeb, pomieszczenia, w którym znajdziemy dla niego miejsce, oraz zasobności portfela. Niniejszy poradnik podzieliłem na kilka małych rozdziałów omawiających wszelkie możliwe funkcje naszego przyszłego odbiornika.

Przekątna ekranu

Od pewnego czasu producenci płaskich telewizorów prześcigają się w tworzeniu ekranów o jak największej przekątnej. W przypadku klasycznych telewizorów kineskopowych przekątne te sięgały najwyżej 36–38′, jednak w przypadku LCD lub plazm wielkość ekranu ogranicza wielkość ściany, na której mogą zostać zamontowane. W tej chwili dostępne są już ekrany plazmowe o przekątnej 100′, jednak telewizory LCD cechują się na razie nieco mniejszą przekątną ze względu na ograniczenia techniczne.
Pamiętajmy, że nie powinniśmy decydować się na jak największy ekran, jeżeli nawet na nasz nowy telewizor mamy przeznaczoną większą ilość pieniędzy. Jest łatwy przelicznik, mówiący nam, jak duży ekran powinniśmy kupić – odległość widza od ekranu powinna być równa czterem, maksymalnie pięciu długościom przekątnej. Warto zatem zaopatrzyć się w urządzenie lepsze jakościowo, niż za duże na nasze potrzeby.

Rozdzielczość

Rozdzielczość ekranu LCD jest szale-nie ważnym parametrem. Podobnie jednak jak w przypadku przekątnej ekranu – nie zawsze więcej równa się lepiej. W tej chwili coraz popularniejszy staje się standard telewizji HD (High Definition), oferującej obraz w bardzo wysokiej rozdzielczości. Większość nowych telewizorów LCD jest przystosowana do odbioru tego typu programów, co daje naprawdę wysokiej jakości obraz. Mówi się, że decydując się na nowy sprzęt, powinniśmy wybrać ten, który charakteryzuje się jak największą rozdzielczością. Tak rzeczywiście jest, jednak nie zawsze. Jeżeli korzystamy ze standardu HD, nie ma problemu. W tym przypadku bardzo istotna jest rozdzielczość ekranu i powinna być ona jak najwyższa. Jeśli jednak korzystamy z klasycznej telewizji analogowej lub cyfrowej, mogą pojawić się problemy. Wyświetlanie obrazu nagranego w niskiej rozdzielczości na telewizorze o wysokiej rozdzielczości może niekorzystnie wpłynąć na jakość.

Format obrazu

Kolejnym istotnym parametrem telewizora jest format wyświetlanego na nim obrazu, tzn. stosunek szerokości do wysokości ekranu. Obecnie na rynku spotykamy głównie dwa formaty – od dawna popularny 4:3 oraz coraz częściej wykorzystywany 16:9. Większość klasycznych kanałów telewizyjnych jest w dalszym ciągu wyświetlana w formacie 4:3, jednak filmy DVD
oraz sygnał telewizji High Definition są nagrane w formacie 16:9, czyli panoramicznym.
Jeżeli więc nastawiamy się przede wszystkim na oglądanie filmów DVD lub mamy dostęp do kanałów HD, powinniśmy wybrać ekran w formacie 16:9. Chyba wszystkie produkowane obecnie telewizory LCD posiadają wbudowaną funkcję zmiany formatu wyświetlania, więc bez problemu możemy w krótkim czasie przystosować je do odbioru obrazu innego formatu.

Kontrast, jasność

Kontrast jest jednym z najważniejszych parametrów wpływających na jakość i ostrość wyświetlanego obrazu. Im większy kontrast telewizora, tym większa różnica między najjaśniejszym i najciemniejszym elementem obrazu, co daje wysoką ostrość. Im większy kontrast, tym większa ilość wyświetlanych barw i zdecydowanie lepsza jakość obrazu.
Następną cechą wpływającą na jakość widzianego obrazu jest jasność ekranu, tzn. natężenie światła podświetlającego matrycę LCD. Im większa jasność, tym obraz jest wyraźniejszy – można dostrzec większą ilość szczegółów i barw.

Czas reakcji matrycy LCD

Bardzo ważnym parametrem każdego telewizora LCD jest czas reakcji matrycy. Jest to cecha niezwykle istotna podczas oglądania dynamicznego obrazu lub animacji. Czas reakcji jest to łączny czas zapalenia i zgaszenia pojedynczego piksela. Jeżeli matryca naszego ekranu posiada stosunkowo wysoką wartość reakcji, może pojawić się smużenie, np. podczas oglądania dynamicznego filmu. Czas reakcji najnowszych matryc telewizorów LCD osiąga wartość 4–8 ms (milisekund), choć to i tak za dużo.

Dźwięk

Praktycznie wszystkie płaskie telewizory dostępne na rynku mają wbudowane głośniki. Istnieje wiele technologii dźwięku, znanych wcześniej również z telewizorów kineskopowych – np. Dolby Digital pozwalający uzyskać wrażenie dźwięku przestrzennego bez dodatkowych głośników. Ciekawostką są nowe systemy umożliwiające regulację głośności samej mowy, bez zmiany głośności pozostałych dźwięków.

Telewizor na suficie

Jakiś czas temu bardzo popularna była reklama jednego z producentów telewizorów LCD, pokazująca możliwość zamocowania ekranu na suficie. Rzeczywiście, w odróżnieniu od telewizorów kineskopowych odpowiedniki LCD możemy zamontować praktycznie wszędzie. Dzięki stosunkowo niskiej wa-dze i małej grubości całego telewizora możemy zamontować go np. na ścianie w salonie, zamiast stawiać na szafce. Większość producentów wyposaża już swoje telewizory w specjalne uchwyty umożliwiające montaż na ścianie.

Najnowsze trendy

Bardzo modne stały się telewizory firmy Philips, produkowane pod nazwą Ambilight. Oprócz standardowej matrycy telewizor wyposażony jest w podświetlaną obudowę, dostosowującą swój kolor do koloru wyświetlanego na ekranie obrazu. Dzięki tej technologii obraz wydaje się bardziej żywy. Dodatkowo, podczas oglądania telewizji z mniejszej odległości, nasze oczy są w mniejszym stopniu narażone na zmęczenie. Najnowszą technologią produkcji telewizorów ciekłokrystalicznych jest tzw. OLED (ang. Organic Light Emitting Diode) wykorzystujący diody organiczne jako źródło światła. Firma Sony zapowiedziała już sprzedaż najnowszego produktu tej marki o symbolu XEL-1. Telewizor wykorzystujący technologię OLED ma zaledwie 3 mm (!) grubości i przymocowany jest do podstawy o wadze 2 kilogramów. Jedną z najbardziej imponujących cech telewizora jest kontrast, który wynosi aż 1 000 000:1 (milion do jednego). Ekran charakteryzuje się bardzo wysoką jasnością, jakością kolorów oraz poborem energii niższym o około 40% w porównaniu z klasycznymi telewizorami LCD.

Na koniec

Płaskie telewizory LCD zyskały wielu zwolenników głównie za sprawą wyglądu, nieograniczonych możliwości montażu, jednak mają nadal dużą liczbę przeciwników. Wielu uważa, że jakość obrazu płaskich telewizorów nie dorównuje i nigdy nie dorówna jakości obrazu lepszej klasy telewizora kineskopowego. Sami jednak powinniśmy zdecydować, który telewizor będzie najodpowiedniejszy dla nas. Nie można kierować się tylko i wyłącznie suchymi danymi technicznymi, ale na własne oczy trzeba sprawdzić jakość obrazu, gdyż przede wszystkim to umożliwi nam wybór właściwego sprzętu, dostosowanego do naszych wymagań i możliwości finansowych oraz montażowych.

tekst: Michał Turliński

źródło: Biznes Trendy