Pojazd uczestniczący w ruchu powinien posiadać nadane przez producenta cechy identyfikacyjne, czyli numer VIN albo numer nadwozia, podwozia lub ramy. Cechy identyfikacyjne nadaje i umieszcza producent. W określonych sytuacjach robi to również starosta (patrz ramka).
Osoba, która nie jest właścicielem samochodu, powinna posiadać przy sobie dokument potwierdzający jej prawo do używania tego auta
Auto z zagranicy
Pojazd zarejestrowany za granicą dopuszcza się do ruchu, jeżeli odpowiada wymaganym warunkom technicznym i jest zaopatrzony w tablice rejestracyjne z numerem rejestracyjnym składającym się z liter alfabetu łacińskiego i cyfr arabskich, a kierujący pojazdem ma przy sobie dokument stwierdzający dokonanie rejestracji. Pojazd zarejestrowany za granicą poruszający się po Polsce powinien być oznaczony znakiem określającym państwo, w którym jest zarejestrowany. Najczęściej znak określający państwo umieszczony jest na tablicy rejestracyjnej, w którym pojazd został zarejestrowany.
Jeżeli z dokumentu stwierdzającego dokonanie rejestracji pojazdu za granicą nie wynika prawo do używania pojazdu przez kierującego, osoba ta powinna posiadać przy sobie i okazywać na żądanie, np. policji, dokument potwierdzający to prawo - czyli np. umowę użyczenia czy dokument potwierdzający wypożyczenie samochodu od firmy świadczącej usługi wynajmu samochodów (rent a car).
Pojazd sprowadzony z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej, czyli np. ze Stanów Zjednoczonych, po dokonaniu ostatecznej odprawy celnej przywozowej dopuszcza się do ruchu na okres 30 dni. Właściciel pojazdu sprowadzonego z terytorium państwa członkowskiego UE musi go zarejestrować w Polsce w terminie 30 dni od dnia jego sprowadzenia.
Niezbędne dokumenty
Rejestracji samochodu dokonuje się na podstawie:
• dowodu własności pojazdu lub dokumentu potwierdzającego powierzenie pojazdu przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu,
• karty pojazdu, jeżeli była wydana,
• wyciągu ze świadectwa homologacji albo odpisu decyzji zwalniającej pojazd z homologacji, jeżeli są wymagane,
• zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, jeżeli jest wymagane,
• dowodu rejestracyjnego, jeżeli pojazd był zarejestrowany,
• dowodu odprawy celnej przywozowej, jeżeli pojazd został sprowadzony z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej, czyli np. ze Stanów Zjednoczonych i jest rejestrowany po raz pierwszy,
• dokumentu potwierdzającego zapłatę akcyzy na terytorium kraju, jeżeli samochód osobowy został sprowadzony z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej i jest rejestrowany po raz pierwszy;
• zaświadczenia potwierdzającego uiszczenie podatku od towarów i usług (VAT) od pojazdów sprowadzanych z państwa Unii Europejskiej albo potwierdzającego brak obowiązku zapłaty tego podatku - jeżeli sprowadzany pojazd jest rejestrowany po raz pierwszy,
• dowodu wpłaty wynikającej z ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji lub oświadczenia o podleganiu przez sprzedawcę obowiązkowi zapewnienia sieci zbierania pojazdów, albo faktury zawierającej takie oświadczenie, jeżeli pojazd jest rejestrowany po raz pierwszy.
Dokumenty te są dołączane do faktur sprzedaży samochodów, jakie otrzymuje się w salonie samochodowym.
W przypadku, gdy sprowadzany pojazd, który nie był zarejestrowany w celu dopuszczenia do ruchu drogowego lub nie podlegał obowiązkowi rejestracji w celu dopuszczenia do ruchu drogowego, jest przedmiotem dostawy dokonanej przez podatnika VAT w Polsce przed dokonaniem pierwszej rejestracji w Polsce, zaświadczenie o uiszczeniu VAT od aut sprowadzanych z UE może być zastąpione fakturą z wyszczególnioną kwotą podatku VAT potwierdzającą dokonanie tej dostawy przez tego podatnika - pod warunkiem że odsprzedaż pojazdów stanowi przedmiot działalności tego podatnika. To rozwiązanie ma zastosowanie przede wszystkim do firm trudniących się sprowadzaniem samochodów z krajów Unii Europejskiej.
Przy rejestracji auta sprowadzonego z zagranicy zamiast przedstawienia dowodu rejestracyjnego (jeżeli auto było już zarejestrowane) dopuszczalne jest przedstawienie innego dokumentu stwierdzającego rejestrację pojazdu za granicą, wydanego przez organ właściwy do rejestracji pojazdów za granicą. Warto najpierw sprawdzić w wydziale komunikacji, jakich innych dokumentów zamiast dowodu rejestracyjnego wymagają urzędnicy.
Natomiast w przypadku zagubienia dowodu rejestracyjnego lub karty pojazdu (jeśli była wydana), zamiast tych dokumentów należy przedstawić zaświadczenie wystawione przez organ rejestrujący właściwy ze względu na miejsce ostatniej rejestracji, potwierdzające dane zawarte w zagubionym dokumencie.
KIEDY STAROSTA NADAJE NUMERY NADWOZIA I PODWOZIA
Starosta, który jest właściwy w sprawach rejestracji pojazdu, wydaje decyzję o nadaniu cech identyfikacyjnych (numer VIN albo numer nadwozia, podwozia lub ramy) oraz wpisuje te cechy w dowodzie rejestracyjnym i w karcie pojazdu (jeżeli była wydana), w przypadku samochodu:
• zbudowanego przy wykorzystaniu nadwozia, podwozia lub ramy konstrukcji własnej, którego markę określa się jako SAM,
• w którym dokonano wymiany ramy lub podwozia na odpowiednio ramę lub podwozie bez numeru fabrycznego,
• odzyskanego po kradzieży, w którym cecha identyfikacyjna uległa zatarciu lub sfałszowaniu,
• nabytego na licytacji publicznej lub od podmiotu wykonującego orzeczenie o przepadku pojazdu na rzecz Skarbu Państwa, w którym cecha identyfikacyjna uległa zatarciu lub sfałszowaniu,
• w którym cecha identyfikacyjna uległa zatarciu lub sfałszowaniu, a prawomocnym orzeczeniem sądu zostało ustalone prawo własności pojazdu,
• w którym cecha identyfikacyjna uległa skorodowaniu lub została zniszczona podczas wypadku drogowego albo podczas naprawy. Okoliczności takie powinny być stwierdzone pisemną opinią rzeczoznawcy samochodowego, która powinna wskazywać pierwotne cechy identyfikacyjne lub jednoznacznie wykluczać ingerencję w pole numerowe w celu umyślnego jego zniszczenia lub zafałszowania.
Konieczny wniosek
Rejestracji samochodu dokonuje, na wniosek właściciela, starosta (wydział komunikacji) właściwy ze względu na miejsce jego zamieszkania (siedzibę). Po pozytywnej rejestracji starosta wydaje dowód rejestracyjny i zalegalizowane tablice rejestracyjne oraz nalepkę kontrolną. Jeżeli używanie pojazdu uzależnione jest od szczególnych warunków określonych przepisami, starosta wpisuje w dowodzie rejestracyjnym lub pozwoleniu czasowym odpowiednie zastrzeżenie.
Ważne!
Jeżeli pojazd był wcześniej wycofany czasowo, przy jego rejestracji poprzedni dowód rejestracyjny można zastąpić decyzją o czasowym wycofaniu pojazdu z ruchu
W razie powierzenia pojazdu przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu, pojazd ten jest rejestrowany przez starostę ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) podmiotu polskiego. Dla przykładu, Wydział Komunikacji Urzędu Miasta Poznania zgodnie z obowiązującymi przepisami oprócz właściwie wypełnionego wniosku o rejestrację samochodu wymaga również takich dokumentów, jak:
• w przypadku pojazdów sprowadzonych z państw spoza UE (np. ze Stanów Zjednoczonych):
- dowód odprawy celnej przywozowej lub w przypadku zakupu pojazdu w Polsce od podmiotu prowadzącego działalność w zakresie obrotu pojazdami - zapisu na fakturze zakupu pojazdu określającego numer, datę i miejsce odprawy celnej;
• w przypadku pojazdów sprowadzonych z państw członkowskich UE:
- dokument potwierdzający zapłatę akcyzy dla samochodu osobowego lub w przypadku zakupu pojazdu w Polsce od podmiotu prowadzącego działalność w zakresie obrotu pojazdami - wyszczególnionej na fakturze zakupu pojazdu kwoty podatku akcyzowego,
- zaświadczenie z urzędu skarbowego potwierdzające uiszczenie podatku od towarów i usług lub brak takiego obowiązku (druk VAT 25) albo w przypadku zakupu pojazdu w Polsce od podatnika podatku od towarów i usług - wyszczególnioną na fakturze zakupu pojazdu kwotę podatku VAT.
Ponadto w Poznaniu podobnie jak w innych wydziałach komunikacji w kraju przy rejestracji wymagane są:
• dowód własności pojazdu,
• dokument potwierdzający prowadzenie przez zbywcę działalności związanej z obrotem pojazdami (kopia zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub kopia KRS), jeżeli pojazd został nabyty w Polsce od przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie obrotu pojazdami,
• dowód rejestracyjny pojazdu, jeżeli był on zarejestrowany za granicą lub inny dokument wydany przez organ właściwy do rejestracji pojazdów za granicą, potwierdzający rejestrację pojazdu,
• zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu lub w przypadku nowego samochodu osobowego z silnikiem spalinowym - wyciąg ze świadectwa homologacji typu pojazdu albo odpis decyzji zwalniającej pojazd z homologacji potwierdzający, że w odniesieniu do poszczególnych typów pojazdów zostało wydane świadectwo homologacji typu pojazdu albo zwolnienie pojazdu z homologacji przez właściwy organ państwa członkowskiego UE. Wyciąg ze świadectwa homologacji otrzymuje się przy zakupie samochodu w salonie,
• dowód osobisty - w przypadku osób fizycznych oraz zaświadczenie o dokonaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej - w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą,
• aktualny odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), zaświadczenie o numerze REGON oraz pełnomocnictwo dla osoby dokonującej rejestracji pojazdu - w przypadku podmiotów zarejestrowanych w KRS,
• dowód uiszczenia opłaty komunikacyjnej i ewidencyjnej,
• dowód uiszczenia opłaty recyklingowej lub oświadczenie o podleganiu obowiązkowi zapewnienia sieci zbierania pojazdów.
W poznańskim wydziale komunikacji, podobnie jak w coraz większej liczbie innych wydziałów komunikacji, na stronie internetowej urzędu można, klikając na odpowiednią kwotę opłaty, przejść bezpośrednio do gotowego formularza wpłaty, który należy uzupełnić jedynie o dane wpłacającego, a następnie go wydrukować.
Najpierw pozwolenie czasowe
W Poznaniu, jak i w innych miastach, rejestracja pojazdu następuje na podstawie decyzji administracyjnej. Po złożeniu wniosku o rejestrację, organ rejestrujący dokonuje rejestracji czasowej pojazdu na okres 30 dni, zamawiając w tym czasie dowód rejestracyjny i kartę pojazdu w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych w Warszawie. Dokumentem dopuszczającym pojazd do ruchu jest w tym momencie pozwolenie czasowe, które przed upływem wyznaczonego terminu należy wymienić w urzędzie na dowód rejestracyjny wraz z kartą pojazdu. Wymiana następuje bez dodatkowych opłat i wniosków. W celu wymiany dokumentu właściciel auta musi przedstawić:
• pozwolenie czasowe wydane przy rejestracji,
• dowód osobisty,
• dokument potwierdzający uiszczenie opłaty ubezpieczeniowej OC.
DOKUMENTY W JĘZYKU POLSKIM
Jak m.in. informuje Wydział Komunikacji w Poznaniu, dokumenty dołączone do wniosku o rejestrację, sporządzone w języku obcym, powinny być przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego (dowód własności, dowód rejestracyjny lub inny dokument stwierdzający rejestrację pojazdu za granicą, dokumenty dotyczące homologacji pojazdu - jeśli są wymagane).
INFORMACJA W INTERNECIE
W Wydziale Komunikacji w Poznaniu, tak jak w innych urzędach, informację o tym, czy zamówiony dowód rejestracyjny i karta pojazdu (jeżeli jest wymagana dla danego pojazdu) są gotowe do obioru, można sprawdzić na stronach internetowych urzędu. Trzeba wtedy podać numer rejestracyjny i ostatnie pięć znaków z numeru VIN (nadwozia/podwozia) lub ramy pojazdu (pozycje A i E w dokumentach rejestracyjnych pojazdu wydawanych po 10 września 2004 r.).
MAREK KOBYLAŃSKI
marek.kobylanski@infor.pl