Wniesienie pisma do urzędu może nastąpić drogą pisemną, telegraficznie, za pomocą dalekopisu, faksu, poczty elektronicznej oraz ustnie do protokołu.
W podaniu należy wskazać przynajmniej imię i nazwisko osoby, która podanie wnosi do urzędu, adres oraz określić żądanie. Musi być ono podpisane zarówno przy jego wniesieniu pisemnym, jak i ustnym do protokołu. Protokół powinien być podpisany także przez osobę, która go sporządziła. Wskazanie osoby oraz jej adresu jest niezbędne dla indywidualizacji strony postępowania i możliwości ustalenia miejsca jej pobytu, w celu nawiązania z nią kontaktu. Trzeba wiedzieć, że w przypadku niewskazania adresu, podanie pozostawia się bez rozpoznania. Ten, kto nie może lub nie umie podpisać podania, może do złożenia podpisu upoważnić inną osobę. Inne dodatkowe elementy, które muszą znaleźć się w podaniu, określają przepisy szczególne.
Jeśli wnoszący pismo pominie wymagane informacje, organ administracji publicznej wezwie do usunięcia braków w terminie siedmiu dni. Powinien jednocześnie pouczyć, że nieusunięcie tych braków oznacza pozostawienie podania bez rozpoznania.
Każdy może
zażądać potwierdzenia wniesienia podania, czego pracownik urzędu nie może odmówić
Nie ten organ
Jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego, ten niezwłocznie przekazuje je do organu właściwego. Takie przekazanie sprawy następuje na podstawie postanowienia. Jeżeli podanie dotyczy kilku spraw, a zostało złożone do jednego organu, rozpatruje je tylko w tej części, która go dotyczy. W postanowieniu natomiast informuje osobę, która wnosi podanie, że musi złożyć dodatkowe podania do innych organów, które są właściwe do rozpatrzenia pozostałych spraw. Natomiast jeśli nie można ustalić właściwego organu, albo właściwy do rozpatrzenia sprawy jest sąd, wtedy organ zwraca, zgodnie z odpowiednim postanowieniem, podanie do wnoszącego.
Na wszystkie
postanowienia urzędu można złożyć zażalenie
Przed złożeniem pisma w określonej sprawie należy dowiedzieć się, jakie dokumenty należy złożyć razem z nim i w jakiej formie (np. w oryginale, kopii, kopii poświadczonej notarialnie). Szczegółowej informacji na ten temat powinien udzielić urzędnik, zajmujący się załatwianiem danego rodzaju spraw. Niekiedy akceptowane jest dostarczenie kopii dokumentów za pomocą faksu.
Dobre obyczaje
Przekroczenie zasad dobrego wychowania, posługiwanie się słowami powszechnie uznanymi za obelżywe, a wreszcie akt agresji fizycznej nie powinny mieć miejsca po żadnej ze stron. Trzeba przy tym wiedzieć, że funkcjonariusz publiczny podlega szczególnej ochronie. Można ponieść surową karę za znieważenie słowne lub uderzenie urzędnika, co wynika z art. 222 kodeksu karnego. Z drugiej jednak strony, odpowiedzialność taka może być wyłączona, jeżeli określone zajście zostało przez tego urzędnika sprowokowane.
PRZEZ INTERNET
Niektóre sprawy można załatwiać, korzystając z internetu. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się na stronach internetowych urzędów. Nierzadko można tam np. znaleźć wzory formularzy, niezbędnych do złożenia określonych wniosków - np. o wydanie dowodu osobistego czy prawa jazdy.
KODEKS URZĘDNIKA
Zasady postępowania urzędników coraz częściej umieszczane są w kodeksach etycznych pracowników danego urzędu. Zgodnie z większością z nich urzędnik powinien traktować swoją pracę jak służbę publiczną. Swoje obowiązki powinien wykonywać na podstawie prawa w sposób rzetelny i bezstronny. Z kodeksem takim możemy zapoznać się na stronie internetowej właściwego urzędu.
NASZA RADA
PISZ UWAŻNIE I CZYTELNIE
Żądanie należy sformułować jasno i czytelnie. W ten sposób zaoszczędzisz swój czas i osoby załatwiającej sprawę.
Terminy dla urzędu
Każdy ma prawo żądać załatwienia sprawy przez urząd z zachowaniem terminów oraz bez zbędnej zwłoki. Warunkiem niezwłocznego załatwienia sprawy nierzadko jest przedstawienie przez zainteresowaną osobę odpowiednich dokumentów. Jeżeli załatwienie sprawy nie jest możliwe od ręki, urzędnik powinien wskazać termin, w jakim to nastąpi. Jeżeli rozstrzygnięcie wymaga wyjaśnienia ewentualnych wątpliwości, organ administracji publicznej powinien rozstrzygnąć sprawę w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku wraz z dokumentami. W przypadku szczególnie skomplikowanej sprawy ma on na to dwa miesiące. Urząd zobowiązany jest przesłać wydaną decyzję lub postanowienie osobom zainteresowanym rozstrzygnięciem. W przypadku stwierdzenia w decyzji błędów, nawet drobnych pisarskich, możemy żądać sprostowania przez organ, który wydał pismo.
Niekiedy jednak nawet dłuższy termin nie wystarcza dla kompleksowego załatwienia sprawy. Jego przedłużenie może nastąpić w szczególności wówczas, gdy opóźnienie wynika z winy samego zainteresowanego (np. jeżeli nie dostarczył on dokumentów, do czego był zobowiązany) albo z przyczyn obiektywnych leżących po stronie urzędu (np. jeżeli urząd nie może działać z powodu powodzi). Zainteresowany musi być powiadomiony o spodziewanym przekroczeniu terminu, przyczynach tego i o nowym terminie załatwienia sprawy.
Opłaty
Urzędnik powinien każdego także poinformować, czy złożenie pisma w danej sprawie łączy się z koniecznością uiszczenia opłaty, podać jej wysokość i uiszczenia. Stronę obciążają ponadto koszty postępowania, które wynikły z winy strony lub zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organu prowadzącego postępowanie. W uzasadnionych przypadkach może on zażądać od strony złożenia zaliczki. Stronie, która nie wpłaciła należności tytułem opłat i kosztów postępowania, które zgodnie z przepisami powinny być uiszczone z góry, zostanie wyznaczony termin - nie krótszy niż siedem i nie dłuższy niż 14 dni - wniesienia tych należności. Jeżeli wtedy wpłata nie zostanie dokonana, podanie jest zwracane lub zostaje zaniechana czynność uzależniona od opłaty. Na postanowienie w sprawie zwrotu podania służy zażalenie.
KARA ZA FAŁSZ
Przedstawiane w urzędzie dokumenty muszą być autentyczne. Wykorzystywanie nieprawdziwych dokumentów jest przestępstwem, zagrożonym odpowiedzialnością karną. Nie wolno dokumentów niszczyć, ani przerabiać. Nie można też wprowadzać w błąd urzędnika za pomocą dokumentów sfałszowanych. Zagrożenie karą dotyczy także urzędnika poświadczającego nieprawdę. Naruszenie tych zasad również powoduje odpowiedzialność karną (art. 270, 271, 272 kodeksu karnego - Dz. U. z 1997 r. nr 88, poz. 553 ze zm.).
DORĘCZANIE ROZSTRZYGNIĘĆ
Bez względu na rodzaj rozstrzygnięcia, zasadą jest ich doręczanie za pośrednictwem poczty, przy jednoczesny pokwitowaniu odbioru przesyłki przez adresata. Czasem jednak wymaga się osobistego stawiennictwa uczestnika postępowania w terminie wskazanym przy złożeniu wniosku i potwierdzenia rozstrzygnięcia własnoręcznym podpisem - np. przy odbiorze dokumentów osobistych. Należy również pamiętać, że rozstrzygnięcie będzie doręczone na adres wskazany w podaniu. Po zmianie miejsca zamieszkania należy poinformować o tym organ załatwiający naszą sprawę. W przeciwnym razie nieodebrana korespondencja po 14-dniowym leżakowaniu na poczcie odniesie wszelkie skutki prawne. W razie naszej nieobecności w miejscu do doręczeń, korespondencję z urzędu może odebrać dorosły domownik, czy sąsiad - pod warunkiem, że podejmą oddania się korespondencji właściwej osobie.
Gdy urząd milczy
można złożyć pismo z zapytaniem o wyjaśnienie zwłoki, albo skierować zażalenie do organu wyższego stopnia
Ważne!
Organ powinien załatwić podanie mimo nieuiszczenia należności, jeżeli: za niezwłocznym załatwieniem przemawiają względy społeczne lub wzgląd na ważny interes strony, gdy wniesienie podania stanowi czynność, dla której jest ustanowiony termin zawity, gdy podanie wniosła osoba zamieszkała za granicą
ŁUKASZ SOBIECH
lukasz.sobiech@infor.pl