Szczepienia to najbardziej skuteczna metoda zapobiegania chorobom zakaźnym - jednak nadal wiele osób wątpi czy można skutecznie zaszczepić się przeciw grypie.
Szczepienia ochronne w przypadku wielu chorób wirusowych są jedyną skuteczną bronią, żeby im zapobiegać. Jednak ich siły wciąż nie doceniają zarówno pacjenci, jak i sami lekarze. Do szczepień przekonują prywatne firmy medyczne.
W Polsce od 1 października do 30 kwietnia następnego roku (tzw. sezon epidemiczny) na grypę choruje od kilkuset tysięcy do kilku milionów osób. Niestety, wirus grypy jest w dalszym ciągu lekceważony i źle leczony - najczęściej za pomocą antybiotyków. Jedyną skuteczną metodą zapobiegania są szczepienia.
Groźba powikłań
Niestety, w Polsce grypa bardzo często jest lekceważona. Wiele osób stara się ją przechodzić, nie licząc się, z niebezpieczeństwem groźnych powikłań. Zdarza się także, że sami lekarze nie zawsze są w stanie ją rozpoznać i leczą pacjentów, tak jakby byli po prostu przeziębieni. Nic bardziej mylnego. Grypa inaczej atakuje niż przeziębienie, ma inny przebieg i przede wszystkim nie leczy się jej antybiotykami. Jedyną skuteczną metodą zmniejszenia ryzyka zachorowania jest zaszczepienie się przeciwko grypie.
Robert Królak, kierownik przychodni CM Damiana w Warszawie, podkreśla, że w Polsce jest dostępnych kilka rodzajów szczepionek przeciwwirusowych.
- Skuteczność poszczególnych szczepionek w zapobieganiu zachorowaniu na grypę wynosi około 80-90 proc. - mówi Robert Królak.
Czas na szczepienie
Najlepszy okres na szczepienie przeciwgrypowe to wrzesień i październik. Ponieważ jednak zwiększona liczba zachorowań na grypę w Polsce występuje nawet do końca marca, to również szczepienie w tym okresie jest uzasadnione.
Przed szczepieniem należy skontaktować się z lekarzem. Jeżeli uzna on, że nie ma żadnych przeciwwskazań do szczepienia, to najlepiej zrobić to jak najszybciej. Swoistą odporność przeciw wirusowi uzyskuje się w czasie 7-14 dni od podania szczepionki i utrzymuje się przez okres 6-12 miesięcy. Dlatego trzeba ją corocznie powtarzać.
U niektórych osób zaszczepionych pojawiają się tzw. objawy poszczepienne, np. miejscowy obrzęk i podwyższona temperatura.
Z abonamentem i odpłatnie
Szczepienia są wykonywane we wszystkich przychodniach, także prywatnych. Są one odpłatne. Ich koszt to kilkadziesiąt złotych. Większość prywatnych centrów medycznych daje możliwość wykonania nieodpłatnego szczepienia osobom, które mają wykupione u nich abonamenty.
- Nasi klienci abonamentowi w wypadku większości pakietów mogą wykonać nieodpłatnie szczepienia przeciwko grypie raz do roku - mówi Bartosz Maciejewski z Medicover.
W ofercie dla klientów, którzy posiadają abonamenty złote i platynowe, czyli te najdroższe, Medicover nieodpłatnie wykonuje również szczepienia przedoperacyjne, tzw. WZW, czyli na żółtaczkę zakaźną typu A i B.
Również w poradniach Medycyny Rodzinnej dostępne są wszystkie szczepionki dla dzieci i dorosłych.
- W przypadku dzieci szczepienia obowiązkowe są bezpłatne i refundowane przez Ministerstwo Zdrowia. Odpłatnie są wykonywane te, które nie są obowiązkowe, a jedynie zalecane - mówi Izabela Babula, lekarz rodzinny i jednocześnie specjalista ds. procedur medycznych w Medycynie Rodzinnej.
Podkreśla ona również, że coraz częściej zakłady pracy oferują swoim pracownikom, w ramach wykupionych abonamentów, bezpłatne szczepienia przeciw grypie.
Również klienci Lux Med mogą korzystać z różnego rodzaju szczepień.
- W ramach corocznej akcji szczepień profilaktycznych już od połowy września firma rozpoczyna szczepienia przeciwko grypie. Są one łatwe do przeprowadzenia, a ich koszt jest często niższy od kosztów związanych z ewentualną chorobą - mówi Joanna Perkowicz, lekarz naczelny Lux Med.
Centrum to ma również w swojej ofercie inne szczepienia, m.in. przeciwko WZW typu B, śwince, różyczce, odrze, odkleszczowemu zapaleniu opon mózgowych. Pacjenci posiadający pakiet brylantowy mogą z nich korzystać bezpłatnie. Natomiast już od stycznia 2008 r. pacjentki Lux Med będą miały możliwość zaszczepienia się przeciwko HPV, czyli wirusowi wywołującemu raka szyjki macicy.
POWIKŁANIA POGRYPOWE
- zapalenie płuc i oskrzeli (szczególnie u dzieci),
- zaostrzenie astmy,
- zapalenie ucha środkowego,
- bóle brzucha, zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
- biegunka, wymioty,
- zapalenie mięśni i bóle mięśniowe
SZERSZA PERSPEKTYWA
Aż 84 proc. polskich mam uznaje zaszczepienie swoich dzieci za absolutną konieczność. Dzięki takiej możliwości są one bardziej spokojne o ich zdrowie. 63 proc. matek uważa szczepienia za inwestycję w zdrowie najmłodszych. Niepokojące jest jednak to, że ponad 2/3 polskich mam czuje się niedoinformowanych na temat chorób, przeciwko którym uodparniają szczepionki. Jednocześnie chciałyby one posiadać większy wpływ na proces szczepienia dzieci oraz posiadać lepszy dostęp do informacji medycznych. Taką chęć deklaruje tylko 1/3 matek z innych krajów europejskich.
DOMINIKA SIKORA
dominika.sikora@infor.pl
OPINIA
Jacek Wysocki, prezes Polskiego Towarzystwa Wakcynologicznego
Szczepienia ograniczyły i zmieniły diametralnie przyczyny zgonu dzieci. W połowie XX wieku małe dzieci ginęły głównie z powodu chorób zakaźnych. Teraz głównymi przyczynami umieralności niemowląt są wady wrodzone oraz gorszy rozwój w życiu płodowym. Z doświadczeń wielu krajów wynika niestety, że jakiekolwiek zahamowania szczepień ochronnych powodują gwałtowny nawrót chorób zakaźnych. Na przykład w Anglii na początku lat 80. zaniedbano częściowo szczepienia przeciwko krztuścowi. Zachorowało wówczas około 100 tys. osób, a umarło kilkadziesiąt.