Firmy, którym w związku z presją na podwyżkę płac grozi spadek rentowności, mogą przenieść produkcję za granicę.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Jak rosną płace w polskich firmach
W najbliższym czasie najłatwiej będzie negocjować podwyżkę wynagrodzenia w branży budowlanej - twierdzą eksperci rynku pracy.
- Widzimy, że większość branż zgłasza zapotrzebowanie na nowych pracowników. Dotyczy to zarówno firm budowlanych, logistycznych, instytucji finansowych, ale także firm przemysłowych. Pracownicy są poszukiwani także na potrzeby centrów usług księgowych, informatycznych czy call centre - mówi Joanna Kotzian, ekspert z firmy HRK.
- Płace rosną najszybciej w branży budowlanej, finansowej i w centrach usługowych. W ubiegłym roku we Wrocławiu płace specjalistów wzrosły o 12 proc. i można oczekiwać, że w tym roku dynamika będzie zbliżona do tego poziomu. Nic nie wskazuje na to, by płace miały przestać rosnąć - dodaje.
Potwierdza to Renata Juszkiewicz, dyrektor sieci handlowej Metro Group.
- W ostatnim okresie podwyższyliśmy płace pracownikom. Wynika to z sytuacji na rynku pracy, a dla pracowników jest motywacją - mówi.
Ale przedstawiciele niektórych firm wciąż mówią o braku presji płacowej.
- W naszych zakładach nie było żadnych roszczeń płacowych ze strony pracowników - mówi Dorota Liszka, rzecznik firmy Maspex, producenta soków.
Co z rentownością
Najbardziej narażone na wzrost presji płacowej są firmy z branży budowlanej, handlowej i usługowej. To może obniżyć ich rentowność. Oczekiwany przez ekonomistów średnio 10-proc. wzrost płac co roku może w końcu doprowadzić do spadku konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, choć na razie rekompensuje im to szybki wzrost obrotów.
- Jeżeli przyjmiemy, że wzrost PKB w 2008 roku wyniesie 5,5-5,7 proc., to dynamika wydajności pracy sięgnie 3 proc. przy wzroście płac o 9 proc. i zatrudnienia o 2-2,5 proc. To daje wzrost jednostkowych kosztów pracy o 5-6 proc. - mówi Łukasz Tarnawa, główny ekonomista PKO BP.
Choć ekonomiści obawiają się konsekwencji szybkiego tempa wzrostu płac, to ostatnie dane GUS są wciąż optymistyczne. W I połowie 2007 r. w strukturze kosztów firm nie widać wzrostu kosztów pracy. Dzięki szybciej rosnącym przychodom niż kosztom wskaźnik poziomu kosztów obniżył się do 93,5 proc. z 94,4 proc. przed rokiem. Wynik finansowy firm ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów wyniósł 46,7 mld zł i był wyższy o 23,4 proc. niż przed rokiem.
- Na razie zdecydowane pogorszenie konkurencyjności firm czy wejście w straty jeszcze nam nie grozi. Łatwiej przyjąć podwyżki płac w sektorze wytwórczym, bo w nim płace stanowią 20 proc. kosztów i większe znaczenie mają tam ceny surowców i materiałów. Ale w usługach to zaczyna być problemem, bo płace to połowa kosztów - podkreśla Łukasz Tarnawa.
- Jeśli obecna tendencja się utrzyma i przez dłuższy czas wydajność będzie rosła wolniej niż płace, to przełoży się to na spadek konkurencyjności przedsiębiorstw - dodaje Jacek Męcina, ekspert rynku pracy.
Także ekonomiści z BRE Banku oceniają, że relacja pomiędzy wydajnością i płacami może pogorszyć się w najbliższych kwartałach.
Według ekspertów w tej sytuacji zwycięzcami będą te firmy, którym uda się wraz ze wzrostem wynagrodzeń zwiększyć efektywność swoich pracowników. W innym wypadku podczas dekoniunktury mogą one utracić swoją obecną pozycję.
Odrabianie zaległości
Ekonomiści nie mają wątpliwości: polskie firmy czeka przez najbliższe kilka lat nieustanny, 10-proc. wzrost płac.
- Trudno liczyć na wyhamowanie dynamiki płac, bo odrabiamy pewne zaległości. Od 2002 roku płace rosły w tempie 4 proc., a wydajność szybciej - podkreśla główny ekonomista PKO BP.
Ale na razie dobre wyniki finansowe przedsiębiorstw powodują, że mogą one sprostać coraz wyższym żądaniom płacowym pracowników bez straty.
- Być może efekt wyższych dochodów umożliwi podnoszenie ceny dóbr finalnych, a import nadal będzie ograniczał wzrost cen, choć i tak będą one rosły szybciej niż do tej pory. Podobnie jak ceny usług, usług nie da się importować - twierdzi Łukasz Tarnawa.
PaweŁ CzuryŁo
Współpraca Wojciech Iwaniuk
OPINIE
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Radosław Koelner, prezes firmy Koelner
RADOSŁAW KOELNER
prezes firmy Koelner
Po tegorocznej podwyżce płac o 7-8 proc. planujemy wzrost o 8-10 proc. w przyszłym roku. Wzrost płac sprawia, że część firm myśli o przeniesieniu się na Słowację, Ukrainę, do Rumunii lub Bułgarii. Tam koszty pracy są niższe niż w Polsce.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Marek Michałowski, prezes Budimeksu
MAREK MICHAŁOWSKI
prezes Budimeksu
W tym roku podnieśliśmy pensje pracownikom, inaczej nie utrzymalibyśmy ich w firmie. Niewykluczone są kolejne ruchy przy poszczególnych kontraktach. Kontrakty wygrywa się z reguły przy bardzo przyzwoitych marżach. Ale, niestety, kończy się te kontrakty z marżami dużo niższymi.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Rafał Brzoska, prezes Inpost
RAFAŁ BRZOSKA
prezes Inpost
Od początku naszej działalności zaoferowaliśmy pracownikom stosunkowo wysokie stawki - szczególnie w porównaniu z płacami oferowanymi w Poczcie Polskiej. W naszej firmie wysokość wynagrodzenia jest adekwatna do wydajności pracy. Zatem najlepsi pracownicy otrzymują bardzo dobre pensje.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Romuald Rytwiński, dyrektor generalny GM Poland
ROMUALD RYTWIŃSKI
dyrektor generalny GM Poland
Pracownicy otrzymali 2,5 tys. zł premii. Teraz będziemy prowadzili negocjacje dotyczące wzrostu płac w przyszłym roku. W tym roku w motoryzacji płace wzrosły o 8 proc., w przyszłym skala podwyżek może być podobna.