Coraz więcej osób decyduje się na to, aby opiekę nad swoim domem i jego otoczeniem powierzyć firmie ochroniarskiej. Jest to znacznie kosztowniejszy sposób zabezpieczenia mienia od systemów alarmowych, ale może okazać się o wiele bardziej skuteczny. Profesjonalna ochrona może dozorować przez całą dobę każdy zakątek posesji, strzegąc jej przed kradzieżą, dewastacją czy wizytą nieproszonych gości.
W przypadku korzystania z usług firmy zajmującej się ochroną mienia konieczne jest zawarcie umowy zlecenia. Jest ona charakterystycznym typem umowy, gdyż w odróżnieniu od umowy o dzieło, której celem jest rezultat działania, umowa zlecenia zobowiązuje ochroniarzy do starannego działania w ramach swoich obowiązków. Zleceniobiorca (firma ochroniarska) jest zobowiązany do podjęcia wszelkich działań i kroków zmierzających do prawidłowego wykonania zleconych czynności.
OBOWIĄZKI STRON UMOWY ZLECENIA OCHRONY
Przyjmujący zlecenie powinien:
l udzielać dającemu zlecenie potrzebnych wiadomości o swoich czynnościach,
l po wykonaniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć sprawozdanie,
l wydać wszystko zleceniodawcy, co przy wykonaniu zlecenia uzyskał, chociażby w imieniu własnym,
l powstrzymać się od używania we własnym interesie rzeczy dającego zlecenie.
Dający zlecenie powinien:
l zwrócić wszelkie wydatki zleceniobiorcy, jakie ten poniósł w celu należytego i starannego wykonania zlecenia,
l wypłacić wynagrodzenie,
l gdy wykonanie zlecenia wymaga poniesienia pewnych wydatków, to zleceniodawca powinien wypłacić zleceniobiorcy stosowną zaliczkę.
Umowa zlecenia może być wypowiedziana w każdym czasie przez każdą ze stron. Jeśli umowa została wypowiedziana przez zleceniodawcę, to powinien on zwrócić zleceniobiorcy wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, i uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom. Jeśli umowa została rozwiązana przez zleceniobiorcę, gdy zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę.
Umowa zlecenia może także ulec wygaśnięciu. Następuje ono na przykład wskutek śmierci zleceniobiorcy albo wskutek utraty przez niego pełnej zdolności do czynności prawnych. Jeżeli jednak, zgodnie z umową, zlecenie wygasło, przyjmujący zlecenie powinien, gdyby z przerwania powierzonych mu czynności mogła wyniknąć szkoda, prowadzić je nadal, dopóki spadkobierca albo przedstawiciel ustawowy dającego zlecenie nie będzie mógł zarządzić inaczej.
Co w umowie
W umowie należy przede wszystkim określić zakres obowiązków każdej ze stron. Świadczenie kompleksowych usług ochrony mienia wiąże się z przyjęciem do wykonania działań prewencyjnych zmierzających do zapobiegania kradzieżom z włamaniem, zniszczeniu czy dewastacji mienia. Zleceniodawca powinien zwrócić więc uwagę na kwalifikacje agentów, którzy będą pilnować naszej posesji. Zleceniobiorca natomiast powinien zobowiązać się w umowie do zatrudnienia osób kompetentnych, doświadczonych i przeszkolonych. Najważniejsze, aby posiadały one licencje pracownika ochrony, gdyż tylko wówczas mamy gwarancję, że nasz dom będzie profesjonalnie dozorowany.
Umowa powinna także rozstrzygać kwestię zapewnienia warunków socjalno-bytowych podczas wykonywania czynności związanych z jej realizacją (dostęp do łazienki czy toalety). Firma ochroniarska musi również w ustalonym terminie wydać zleceniodawcy tablice zawierające informację o podmiocie wykonującym usługi, które należy umieścić w określonych miejscach.
Umowa powinna oczywiście szczegółowo regulować warunki płatności za świadczone usługi. Wynagrodzenie jest zwykle obliczane w oparciu o stawkę roboczogodziny pracownika ochrony i jest wymagalne w momencie przedstawienia faktury. W zależności od długości świadczenia usługi mogą być one wystawiane z ostatnim dniem każdego przepracowanego miesiąca lub po jego zakończeniu. Zleceniodawca ma najczęściej jeden lub dwa tygodnie na zapłatę. Potem są naliczane odsetki. Roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków wynikających z umowy zlecenia ochrony mienia przedawniają się z upływem dwóch lat. To samo dotyczy roszczeń z tytułu zaliczek.
Ważne!
Jeżeli firma ochroniarska nie wywiązuje się z umowy i na przykład dochodzi do włamania, ponosi ona pełną odpowiedzialność za powstałe szkody
Czego nie mogą ochroniarze
Tuż przed podpisaniem umowy z firmą ochroniarską, jej przedstawiciel dokonuje oględzin obiektu i jego otoczenia. Ma to służyć analizie potencjalnych zagrożeń i rozpoznaniu terenu. Trzeba też zwykle zdecydować, ilu ochroniarzy powinno pilnować posesji. Każdy obiekt objęty ochroną stacjonarną zostaje wyposażony w punkty obchodowe rozmieszczone w kilku skrajnych miejscach terenu, wymuszające regularne obchody wykonywane przez agentów. Czas każdego obchodu jest zazwyczaj rejestrowany z dużą dokładnością, a wydruki przeprowadzanych obchodów można następnie skontrolować i upewnić się, że ochroniarz nie spał i nasze mienie było dozorowane prawidłowo. Klucz czy kod do istniejącego w domu alarmu znajduje się najczęściej w zalakowanej kopercie i może być używany jedynie w wyjątkowych sytuacjach typu pożar, włamanie. Nie oznacza to jednak, że agenci ochrony są skazani na wielogodzinne przebywanie pod gołym niebem, gdyż zawsze firma oddaje im do dyspozycji służbowy samochód.
JAKIE SĄ ZADANIA AGENTÓW OCHRONY
Do obowiązków agenta ochrony należy:
l przeciwdziałanie próbom kradzieży bądź dewastacji mienia,
l prowadzenie obchodów chronionego terenu,
l udawanie się w miejsce zagrożenia bezpieczeństwa w momencie jego rozpoznania,
l ścisłe współdziałanie z innymi agentami pełniącymi dyżur na terenie obiektu,
l przekazywanie informacji o podejrzanych osobach,
l ustalanie uprawnień osób do przebywania na terenie obiektu,
l zatrzymywanie osób stwarzających oczywiste zagrożenie dla chronionego mienia,
lzwracanie bacznej uwagi i natychmiastowe reagowanie na wszelkie sytuacje mające wpływ na bezpieczeństwo osób lub mienia,
l wykonywanie poleceń zleceniodawcy w zakresie właściwej ochrony i zabezpieczenia mienia.
Kto zapłaci za szkody
Jeżeli firma ochroniarska nie wywiązuje się z umowy i na przykład dochodzi do włamania, ponosi ona pełną odpowiedzialność za powstałe szkody. Straty muszą być jednak udokumentowane. Jeżeli stwierdzimy, że zginęła drogocenna biżuteria, a nie ma śladów włamania i obiekt był zamknięty, to ciężko będzie udowodnić zaniedbanie ochroniarza. Jeśli jednak można stwierdzić, że agent nie dopełnił swoich obowiązków, straty będzie musiała zrekompensować firma ochroniarska.
W celu uniknięcia nieporozumień w momencie wystąpienia takich sytuacji, można na etapie przygotowywania umowy spisać inwentarz znajdujący się w budynku. Należy jednak zwrócić uwagę, że wyliczenie wszystkich przedmiotów znajdujących się w domu może być bardzo trudne. Pamiętajmy, że cenne przedmioty i pieniądze można oddać do depozytu.
Odpowiedzialność firmy ochroniarskiej można ograniczyć do określonej kwoty. Takie postanowienie powinno znaleźć się w umowie. Trzeba też mieć świadomość, że firma ochroniarska nie ponosi odpowiedzialności za szkody powstałe na skutek wystąpienia siły wyższej, np. wojny, strajku czy klęski żywiołowej. Jeżeli sami przyczyniliśmy się do powstania uszczerbku w majątku, rekompensata ulega proporcjonalnemu obniżeniu.
ZA CO PONOSIMY ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Zleceniodawca odpowiada za:
l działania lub zaniechania, które wyrządziły szkodę osobie trzeciej,
l lekkomyślność, gdy nasze działania mogą wyrządzić komuś szkodę,
l niedbalstwo, gdy nie zdajemy sobie sprawy, że nasze działania mogą wyrządzić komuś szkodę.
W każdym z tych przypadków jesteśmy zobowiązani do naprawienia szkody w pełnej wysokości.
Przedstawiciel firmy ochroniarskiej ma obowiązek przedstawienia polisy ubezpieczenia działalności w zakresie ochrony osób i mienia i posiadania jej przez okres trwania umowy.
Treść umowy to tajemnica
Powierzenie domu obcym osobom może budzić pewne obawy. Agenci ochrony mają dostęp nie tylko do budynku, ale i do poufnych informacji (takich jak kod do alarmu, rozplanowanie pomieszczeń w budynku). Takie informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa i nie mogą być udostępniane osobom trzecim bez naszej pisemnej zgody. Dodatkowo nie może ona powierzać zobowiązań wynikających z umowy innym podmiotom prowadzącym podobnego typu działalność.
Odpowiedzialność za ochroniarzy
Agencja ochrony przyjmująca zlecenie ponosi całkowitą odpowiedzialność za działania swoich agentów. Ich odpowiedzialność jest solidarna. W wypadku, gdy zleceniobiorca powierzył wykonanie zlecenia innej osobie niebędącej do tego uprawnionej, a rzecz należąca do zleceniodawcy uległa przy wykonywaniu zlecenia utracie lub uszkodzeniu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny także za utratę lub uszkodzenie przypadkowe. Zleceniobiorca jednak nie ponosi z tego tytułu odpowiedzialności, gdy utrata lub uszkodzenie nastąpiłoby również wtedy, gdyby sam wykonywał zlecenie.
Odkręcony kran
Zdarza się, że w wyniku emocji związanych z wakacyjnym wyjazdem zostawiamy odkręcone krany lub włączone żelazko.
Jeśli zostawimy klucze bliskiej osobie, nie ponosimy odpowiedzialności za szkodę powstałą z jej winy. Jeżeli np. zostawimy odkręcony kran i woda zaleje mieszkanie sąsiada, który właśnie położył nowy parkiet, powstaje wówczas pytanie, czy jesteśmy zobowiązani do pokrycia strat poniesionych przez sąsiada. Zgodnie z art. 415 kodeksu cywilnego, każdy, kto ze swojej winy wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Nie chodzi tylko o winę umyślną. Niezachowanie należytej staranności i niedopełnienie ciążących na nas obowiązków także jest traktowane jako umyślne wyrządzenie szkody. W prawie cywilnym bezprawność bowiem należy rozumieć jako złamanie reguł postępowania określonych nie tylko przez normy prawne, ale także przez zasady współżycia społecznego. Bezprawne jest zatem zachowanie sprawcy szkody, który nie zastosował się do określonego nakazu lub postąpił wbrew zakazowi wynikającemu z przepisów prawa, oraz takie, które przekracza potrzebę ostrożności wymaganą przez zasady współżycia między ludźmi. Czyn niedozwolony, a w związku z tym i obowiązek jego naprawienia, może powstać nie tylko przez nasze działanie, ale także przez jego brak. W takim przypadku na sprawcy musi ciążyć jednak konkretny obowiązek działania, którego on nie dopełnił.
Sądem właściwym do rozstrzygania sporów z tytułu wyrządzenia szkód w majątku sąsiada jest sąd cywilny. Jeżeli wartość sporu nie przekracza 75 tys. zł, to jest to sąd rejonowy, a jeżeli przekracza, to sąd okręgowy.
Łukasz Sobiech
lukasz.sobiech@infor.pl
Podstawa prawna
l Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
l Ustawa o ochronie osób i mienia z 22 sierpnia 1997 r. (Dz.U. nr 145, poz. 1221 z późn. zm.).