W stosunku do tych płatników składek na ubezpieczenia społeczne, którzy nie wywiązują się ze swoich obowiązków, ZUS może stosować różne sankcje.
Płatnik (pracodawca) jest zobowiązany, bez uprzedniego wezwania przez ZUS, opłacać i rozliczać składki na ubezpieczenia społeczne pracowników za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym zatrudnia pracowników. Osoba, która nie dopełniła obowiązku zgłoszenia do ubezpieczenia pracowników i nie odprowadziła składek na ich ubezpieczenia społeczne, podlega szczególnemu reżimowi odpowiedzialności, gdyż od zaległości składkowych, tak samo jak podatkowych, pobiera się odsetki za zwłokę bez względu na to, z czyjej winy powstały te zaległości (wyrok SA w Katowicach z 1 lipca 1999 r. III AUa 363/99, Pr. Pracy 2000/6/46).
Od nieopłaconych w terminie składek płatnik zobowiązany jest do zapłacenia odsetek za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Odsetek za zwłokę nie nalicza się jednak, jeżeli ich wysokość nie przekraczałaby 6,60 zł.
Więcej: Sankcje za niewypełnianie obowiązków ubezpieczeniowych