Dopuszczalność stosowania umowy przewłaszczenia wynika z zasady swobody zawierania umów, wynikającej z art. 3531 kc. Na gruncie prawa bankowego istnieje wprawdzie ogólna regulacja przewłaszczenia na zabezpieczenie, dotyczy ona jednak wyłącznie wierzytelności banków (art. 101 ustawy Prawo bankowe). Stąd też nie można uznać, że stanowi ona powszechne uregulowanie tej instytucji w stosunku do innych niż banki podmiotów.
Pojęcie przewłaszczenia na zabezpieczenie
W klasycznym ujęciu umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie polega na tym, że dłużnik w celu zabezpieczenia istniejącej wierzytelności przenosi na wierzyciela własność określonej rzeczy. Wierzyciel natomiast po spłacie przez dłużnika wierzytelności zabezpieczonej przewłaszczeniem lub wystąpienia innego zdarzenia opisanego w umowie zobowiązany jest przenieść własność rzeczy z powrotem na dłużnika. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 września 2003 roku (III CZP 53/03, OSNC 2004/11/170), „umowa o przewłaszczenie rzeczy na zabezpieczenie jest jednym ze sposobów zapewnienia wierzycielowi realizacji pieniężnego zobowiązania dłużnika. Jej istotę stanowi przeniesienie na wierzyciela własności rzeczy w celu jego zaspokojenia w razie niewykonania przez dłużnika zobowiązania oraz zobowiązanie się wierzyciela do zwrotnego przeniesienia własności, jeżeli dłużnik zobowiązanie wykona”.