Kodeks wizowy dla obywateli spoza Unii

W dniu 5 października 2009 r. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady WE NR 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. (Dz. Urz. UE L. z 2009 r., Nr 243 poz. 1), które ustanawia Wspólnotowy Kodeks Wizowy.

Celem rozporządzenia jest określenie trybu i warunków wydawania wiz na tranzyt przez terytorium państw członkowskich lub na planowany pobyt na terytorium państw członkowskich nieprzekraczający trzech miesięcy w dowolnym sześciomiesięcznym okresie.

Rozporządzenia nie stosuje się do obywateli państw należących do UE, natomiast znajduje ono zastosowanie do wszystkich obywateli państw trzecich (nienależących do UE), którzy, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 539/2001 z dnia 15 marca 2001 r., muszą posiadać wizę podczas przekraczania zewnętrznych granic państw członkowskich. Przepisy rozporządzenia nie naruszają jednak prawa do swobodnego przemieszczania się obywateli państw trzecich, którzy są członkami rodzin obywateli UE, jak również obywateli państw trzecich i ich rodzin, którym na mocy porozumień pomiędzy UE a ich państwem pochodzenia, taka swoboda została przyznana.

Przepisy rozporządzenia, w drodze wyjątku od zasady swobodnego tranzytu, wymieniają także państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizę lotniskową oraz określają tryb i warunki wydawania wiz uprawniających do tranzytu przez międzynarodową strefę tranzytową portów lotniczych państw członkowskich.
Warto wskazać, iż osoba ubiegająca się o wizę będzie zobowiązana okazać ważny dokument podróży (np. paszport, dowód tożsamości), który spełnia kryteria z rozporządzenia.

Podsumowując, przepisy rozporządzenia stanowią rozwinięcie dorobku prawnego układu z Schengen, który zniósł kontrolę osób przekraczających granice między państwami członkowskimi układu, a w zamian za to wzmocnił współpracę w zakresie bezpieczeństwa i polityki azylowej. Jednakże ustanowiony kodeks wizowy nie ma wpływu na obowiązujące przepisy dotyczące uznawania ważności dokumentów podróży, co w praktyce oznacza, że podróżowanie na terytorium UE będzie odbywało się na dotychczasowych zasadach z dodatkowym warunkiem uzyskania przez obywateli państw trzecich odpowiedniej wizy w trybie określonym w kodeksie wizowym.

Maciej Szulikowski