Sposób ustalania emerytury

Michał Culepa
rozwiń więcej
Sposób przeliczania podstawy emerytur - 10 kolejnych lat z 20 przed złożeniem wniosku do ZUS - jest zgodny z konstytucją.
Halina S. we wrześniu 2004 r. wystąpiła z wnioskiem do ZUS o przyznanie emerytury. Miała już ukończone 60 lat oraz udowodnione 27 lat i 2 miesiące okresów składkowych i nieskładkowych. ZUS, działając zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.), przeliczył podstawę wymiaru emerytury, biorąc pod uwagę wynagrodzenia otrzymywane przez zainteresowaną w latach 1984-1993.

 

W tym okresie zarobki Haliny S. nie zawsze były odpowiednio wysokie. O ile we wcześniejszych latach zarabiała przeważnie powyżej średniej krajowej, o tyle od 1989 r. jej wynagrodzenie zaczęło gwałtownie spadać (osiągając wskaźniki między 27 a 50% przeciętnego wynagrodzenia), by wreszcie od 1992 r. osiągnąć 0 - od tego roku pani Halina pozostawała na utrzymaniu męża.

Postępowanie przed sądem

Halina S. odwołała się od tej decyzji, żądając ustalenia wysokości emerytury na podstawie 10 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Przyczyną tego żądania był fakt, że w ciągu ostatnich 20 lat przed złożeniem wniosku emerytalnego Halina S. pozostawała tylko niespełna 7 lat w zatrudnieniu. W dokumentacji płacowej, jaką przedłożyła do ZUS, była duża luka - informacje pochodziły tylko z lat 1963-1964 oraz 1979-1991. Za pozostałe lata nie było danych - dokumentacja została zniszczona lub zaginęła.

Sądy rozpatrujące kolejno: odwołanie i apelację nie uwzględniły żądań Haliny S. W związku z niską wartością przedmiotu sporu sprawa nie trafiła do Sądu Najwyższego i wyrok sądu apelacyjnego uprawomocnił się. Halina S. złożyła więc skargę do Trybunału Konstytucyjnego, wnosząc o stwierdzenie niezgodności art. 15 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w części, w której ogranicza prawo wyboru 10 kolejnych lat do 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę z art. 32 ust. 1 oraz z art. 67 ust. 1 konstytucji.

Wyrok TK

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 1 kwietnia 2008 r. (SK 96/06, niepubl.) nie podzielił jednak opinii skarżącej i sporne przepisy uznał za konstytucyjne. Uzasadniając orzeczenie, wskazał, że zasada ustalania wysokości emerytury na podstawie średniej podstawy wymiaru składek wybranych z 10 kolejnych lat z 20 lat poprzedzających wniosek emerytalny została wprowadzona jako efekt długotrwałej reformy emerytalnej. Sposób wyliczania emerytur nie różnicuje jednak obywateli - nie ma znaczenia rodzaj pracodawcy, zawód, branża. Nie narusza również obowiązku zapewnienia zabezpieczenia społecznego - każdy, kto wnioskuje o emeryturę, musi dostać co najmniej jej minimalną kwotę, wskazaną przepisami. Ponadto inne przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS umożliwiają obliczenie emerytury inną metodą (na podstawie składki z 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia).

 
 
Infor.pl
Rewolucja w zasiłkach. Jedno nowe świadczenie z ZUS dla wszystkich zastąpi obecne. Czy będzie to 1700 złotych
16 sie 2024

Rząd musi znaleźć oszczędności w budżecie. To oznacza konieczność zmian w emeryturach, 800 plus i innych świadczeniach finansowanych ze środków publicznych. Można to zrobić zmniejszając wypłaty - ich wysokość lub liczbę osób uprawnionych. Można też poszukać oszczędności w samym systemie wypłat, redukując koszt obsługi, np. przez zastąpienie wielu zasiłków jednym świadczeniem wypłacanym przez ZUS.

Coraz więcej osób poszukuje pracy. Jak to możliwe skoro bezrobocie jest najniższe w historii
15 sie 2024

Miarą ożywienia na rynku ofert pracy jest liczba odpowiedzi na anonse pracodawców poszukujących pracowników. A branże, które budzą największe zainteresowanie mogą wskazywać, że w ostatnim czasie odbywały się tam spore ruchy płacowe. Teraz płacą lepiej niż wcześniej, ale nie wszystkie firmy w porę dostosowały się do nowego trendu.

Wypalenie zawodowe to problem już ośmiu na dziesięciu pracowników. A pracodawcy w większości bagatelizują problem
15 sie 2024

Badania nie pozostawiają wątpliwość: stres wywołany przekonaniem o zbyt niskich zarobkach względem kompetencji oraz przepracowanie to dwie kluczowe przyczyny zjawiska wypalenia zawodowego pracowników. Nie wszyscy pracodawcy są świadomi zagrożeń jakie się z nim wiążą.

Do tych żłobków nie zapisuj dziecka, ponieważ nie otrzymasz 1500 zł dofinansowania. Świadczenie „aktywnie w żłobku” 2024 i 2025
15 sie 2024

Od 1 października 2024 r. rodzice, których dzieci uczęszczają do żłobka – będą mogli ubiegać się o przyznanie świadczenia „aktywnie w żłobku”, którego kwota przewyższa dotychczasowe dofinansowanie na ten cel o 1100 zł. Ze świadczenia nie skorzystają jednak rodzice, których dzieci uczęszczają do żłobków, w których miesięczna opłata przekracza 2200 zł. Jest dla nich inne rozwiązanie.

Już w sierpniu nauczyciele mogą składać wnioski o to świadczenie. Będzie przysługiwało od nowego roku szkolnego 2024/2025
15 sie 2024

Już w sierpniu nauczyciele mogą składać wnioski o to świadczenie. Będzie przysługiwało od nowego roku szkolnego 2024/2025. Choć jest zapowiadane jako korzystne dla nauczycieli, to budzi wiele wątpliwości i prognozuje się, że niewielu nauczycieli zdecyduje się z niego skorzystać.

Rząd: Renta wdowia może być i 1500 zł miesięcznie. Ale średnio będzie niżej. Znacznie
15 sie 2024

Renta wdowia około 300 zł przez 18 miesięcy (dodatkowe świadczenie do pierwotnej emerytury wdowy). Potem już na stałe 600 zł według wskaźnika 25%. To prognoza rządowa dla wartości średnich. Przekazał ją mediom wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Sebastian Gajewski.

Sąsiad rozpala ognisko na swoim ogródku lub grilla na balkonie, a do naszego domu lub mieszkania trafia uciążliwy dym – czy to legalne i co można z tym zrobić?
15 sie 2024

Właśnie rozpoczynamy długi sierpniowy weekend, a wraz z nim – na wielu ogródkach mogą zapłonąć ogniska. Co niektórzy mieszkańcy bloków, którzy ogródków nie posiadają – mogą natomiast zdecydować się na rozpalenie, na swoich balkonach lub tarasach, grilla. Czy takie działania są legalne i co – jako właściciele sąsiednich nieruchomości – możemy z tym zrobić, jeżeli są dla nas uciążliwe?

Koniec zarobku z lokat, co oznacza powrót wysokiej inflacji dla trzymających oszczędności na kontach w banku
16 sie 2024

Przez cały 2024 rok trwa dobra passa dla osób, które trzymają oszczędności w bankach. Od początku roku lokaty bankowe i konta oszczędnościowe przynoszą niewielkie, stabilne zyski, chroniące pieniądze przed inflacją. Ta dobra sytuacja dobiega jednak końca bo wróciła inflacja?

Co się bardziej opłaci: najem czy kupno małego mieszkania. Teraz rachunek nie pozostawia wątpliwości
15 sie 2024

Kupno małego mieszkania na rynku pierwotnym lub wtórnym to rozwiązanie, który daje wiele korzyści. Najem – tylko jedną. Jedyna bariera przy wyborze pierwszego rozwiązania to zdolność kredytowa – raty kredytu hipotecznego są porównywalne z czynszem najmu. A własne mieszkanie to bonus w postaci kapitału.

Czy 15 sierpnia jest dniem wolnym w Niemczech?
14 sie 2024

Czy 15 sierpnia jest dniem wolnym w Niemczech? Niemcy mają różne listy świąt wolnych od pracy w zależności od landu. Czy 15 sierpnia jest wolny w Berlinie? Sprawdź, gdzie w Niemczech jest to dzień wolny od pracy.

pokaż więcej
Proszę czekać...