We wniosku należy podać dane osobowo-adresowe osoby ubiegającej się o świadczenie w drodze wyjątku, jak również wskazać rodzaj świadczenia, o jakie wnioskodawca się ubiega. Wniosek musi być podpisany.
Do wniosku o przyznanie świadczenia w drodze wyjątku wnioskodawca, pełnomocnik albo przedstawiciel ustawowy powinien dołączyć wypełnione oświadczenie o stanie rodzinnym, majątkowym i o sytuacji materialnej (druk ZUS Rp-15). Druk oświadczenia jest dostępny na stronie internetowej ZUS - http://www.zus.pl/pliki/formularze/rp_15.pdf.
Konieczne uzasadnienie
W punkcie pierwszym oświadczenia wnioskodawca musi podać informację o przerwach i przyczynach przerw w ubezpieczeniu. W przypadku ubiegania się o rentę rodzinną w drodze wyjątku informacja ta musi dotyczyć osoby zmarłej. W punkcie trzecim oświadczenia należy opisać sytuację materialną ubezpieczonego oraz jego najbliższych członków rodziny (małżonka, dzieci i innych osób wspólnie zamieszkujących) oraz dodatkowe uwagi o sytuacji rodzinnej i materialnej członków rodziny, a w szczególności dzieci nieprowadzących wspólnego gospodarstwa domowego. Na potwierdzenie powyższych okoliczności należy przedłożyć stosowne zaświadczenia, np. z zakładu pracy - o wysokości wynagrodzenia, z urzędu pracy - o wysokości zasiłku dla bezrobotnych, z opieki społecznej - o kwotach świadczonej pomocy.
W oświadczeniu należy też podać stan majątkowy ubezpieczonego, najbliższych członków rodziny i innych osób wspólnie zamieszkujących. Należy wykazać posiadane mieszkania, inne nieruchomości i ruchomości.
Ustalenie uprawnień
Prezes ZUS podejmuje decyzję w sprawach świadczeń wyjątkowych, po uprzednim rozpatrzeniu przez organ rentowy uprawnień do świadczenia w zwykłym trybie.
W przypadku gdy prowadzone jest postępowanie odwoławcze od decyzji w zwykłym trybie, prezes ZUS wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania w sprawie świadczenia w drodze wyjątku. Ustalenie uprawnień do świadczenia w trybie zwykłym stanowi bowiem zagadnienie wstępne (w rozumieniu art. 97 par. 1 pkt 4 kodeksu postępowania administracyjnego) w postępowaniu prowadzonym w sprawie świadczenia w drodze wyjątku. Treść rozstrzygnięcia innego organu lub sądu, do którego kompetencji należy jego wydanie, jest koniecznym elementem podstawy rozpatrzenia sprawy i wydania decyzji przez prezesa ZUS. Jeżeli toczy się postępowanie odwoławcze przed sądem, nie można ocenić, czy jest spełniona przesłanka braku uprawnień do świadczenia w trybie zwykłym.
PRZYKŁAD:
WNIOSEK DO ZUS
ZUS odmówił przyznania renty rodzinnej małoletniemu Marcinowi P. i pełnoletniemu Łukaszowi P. Ich matka zastanawia się nad złożeniem wniosku do prezesa ZUS o rentę rodzinną w drodze wyjątku dla dwójki dzieci. Z uwagi na to, że Łukasz jest pełnoletni, w celu rozpatrzenia jego sprawy przez prezesa ZUS, powinien sam złożyć wniosek albo upoważnić do tego matkę.
PRZYKŁAD:
UTRATA PRAWA DO ŚWIADCZENIA
Mariannie P. prezes Zakładu przyznał rentę rodzinną w drodze wyjątku po zmarłym mężu w 2005 roku. Została ona pouczona, iż prawo do renty rodzinnej nie przysługuje w przypadku osiągania przychodu z tytułu wykonywania zatrudnienia. Mimo to Marianna P. w czerwcu 2007 r. podjęła zatrudnienie na podstawie stosunku pracy, osiągając przychód w wysokości 800 zł miesięcznie. Z uwagi na to Marianna P. utraciła prawo do renty rodzinnej w drodze wyjątku. ZUS wstrzymał jej wypłatę.
AGATA ROGULSKA
gp@infor.pl
Podstawa prawna
Art. 83 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
Art. 83 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.).