Przedsiębiorca opłacający składki na ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków ma możliwość wliczenia ich w koszty uzyskania przychodu.
Oferowane przez towarzystwa ubezpieczeniowe (zarówno majątkowe, jak i na życie) polisy ubezpieczeń grupowych od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) mają wiele cech wspólnych. Dotyczy to w szczególności wersji rozszerzonej ubezpieczenia, w której pracownicy mają zagwarantowane świadczenia na wypadek np. zachorowań, pobytu w szpitalu lub urodzenia dziecka.
Składki na ubezpieczenie grupowe może płacić przedsiębiorca albo sami ubezpieczeni pracownicy. W pierwszym przypadku pracownik będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od uzyskanego świadczenia. Zapłaci on również składkę na ZUS. Jeżeli pracodawca uiszczał składki za pracownika, a pracownik zmieni zakład pracy, to może on kontynuować ubezpieczenie w nowym miejscu pracy lub kontynuować ubezpieczenie indywidualnie.
Grupowe ubezpieczenia NNW można podzielić na trzy rodzaje:
• ubezpieczenia NNW majątkowe,
• NNW z rozszerzoną wersją ubezpieczenia zdrowotnego,
• NNW z ubezpieczeniem na życie.
Zakres ubezpieczenia NNW
Polisa ubezpieczeniowa NNW chroni ubezpieczonych od skutków następstw nieszczęśliwych wypadków. I nie jest to tylko wypadek samochodowy, ale i wypadek w pracy, nagłe pogorszenie stanu zdrowia, zasłabnięcie i jego skutki.
Umowy ubezpieczenia są zawierane, na co najmniej 12 miesięcy (z reguły) z opcją automatycznego przedłużenia, o ile strony nie wypowiedzą wcześniej umowy.
Ubezpieczenie NNW obejmuje:
• świadczenie z tytułu trwałego uszczerbku na zdrowiu, jego wysokość wynosi do 100 proc. sumy ubezpieczenia,
• świadczenie z tytułu śmierci wskutek NNW (od 50 do 100 proc. sumy ubezpieczenia),
• zwrot kosztów nabycia protez i środków pomocniczych, niezbędnych w okresie powypadkowym,
• zwrot kosztów przeszkolenia zawodowego.
Towarzystwa ubezpieczeniowe oferują również dodatkowe świadczenia i rozszerzony zakres ubezpieczenia.
W ogólnych warunkach ubezpieczenia (OWU) musi być określony zakres ochrony i wymieniony katalog ryzyk, w przypadku których firma ubezpieczeniowa wypłaca odszkodowanie lub świadczenie. OWU jest integralną częścią polisy. Każdy z ubezpieczonych powinien zapoznać się z pełną treścią tego dokumentu jeszcze przed podpisaniem umowy ubezpieczenia.
W umowie ubezpieczenia musi być jasno określony zapis, jaka jest wartość sumy ubezpieczenia. Jest ona ściśle związana z wysokością wypłacanego w przyszłości świadczenia. Wzrost sumy ubezpieczenia jest jednak związany z wartością zapłaconej przez ubezpieczonego składki. Rośnie ona wraz ze wzrostem sumy ubezpieczenia.
Wysokość składki może być również uzależniona od rodzaju wykonywanej przez ubezpieczonego pracy. Dla pracownika biurowego, przy np. sumie ubezpieczenia wynoszącej 100 tys. zł, miesięczna składka może wynieść 60 zł. Natomiast dla pracownika fizycznego pracującego na budowie składka może wynieść nawet dwa razy więcej, gdyż większe jest ryzyko zaistnienia wypadku.
Dodatkowe świadczenia mogą obejmować koszty powypadkowego pobytu w szpitalu
Rodzaje ryzyka
Ubezpieczenie od NNW chroni przede wszystkim od ryzyk uszczerbku na zdrowiu lub zgonu w wyniku wypadku przy pracy oraz w trakcie dojazdu do i z pracy. Jest to typowa polisa NNW. Traci ona jednak na popularności na rzecz ubezpieczeń NNW z pakietami ubezpieczeń zdrowotnych i na życie.
Typowa polisa ubezpieczenia NNW powinna być nabywana przez przedsiębiorcę głównie dla pracowników fizycznych zatrudnionych w firmach produkcyjnych i usługowych. Polisa tego typu gwarantuje poszkodowanemu wypłatę świadczenia w sytuacji zaistnienia poważnych skutków, takich jak: śmierć ubezpieczonego, uszczerbek na zdrowiu (uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia) lub częściowe albo trwałe inwalidztwo.
Ubezpieczenie obejmuje standardowo wypadki spowodowane przyczynami zewnętrznymi (nie z przyczyn pracownika) i mające miejsce w okresie obowiązywania umowy ubezpieczenia. Po opłaceniu dodatkowej składki ochronę można rozszerzyć także o następstwa powstałe np. w wyniku zawału serca, udaru mózgu itp.
Ubezpieczenie tego typu może występować w 3 wersjach: podstawowej, rozszerzonej i ograniczonej.
Zakres podstawowy obejmuje w zasadzie tylko 2 ryzyka. Są nimi śmierć i trwałe kalectwo. Dotyczy ono śmierci natychmiastowej albo zgonu po jakimś (określonym) czasie od zaistnienia wypadku. Ochroną ubezpieczeniową jest objęte także kalectwo, które nastąpiło w wyniku wypadku. W każdej polisie lub w OWU jest określony w procentach uszczerbek na zdrowiu kwalifikujący się do wypłaty odszkodowania. Jeżeli np. według lekarza ubezpieczony poniesie uszczerbek na zdrowiu w 10 proc., to świadczenie najczęściej jest wypłacane w wysokości 10 proc. sumy ubezpieczenia. Procent ten może być również pomnożony przez odpowiedni wskaźnik określony w OWU.
Zakres rozszerzony zapewnia pełniejszą ochronę pracownika, w tym i jego najbliższych. Może również obejmować swym zakresem ubezpieczenie od takich ryzyk, jak: poparzenie, wstrząs mózgu albo wypadek drogowy. W niektórych firmach ubezpieczeniowych do kategorii tej zaliczane są również świadczenia, które towarzystwo wypłaci, gdy ubezpieczonemu urodzi się dziecko. Dodatkowe świadczenia mogą obejmować np. koszty powypadkowego pobytu w szpitalu, opiekę pielęgnacyjną w okresie poszpitalnym, koszty rehabilitacji, nabycie protez i sprzętu rehabilitacyjnego, w tym też świadczenie na wypadek konieczności zmiany kwalifikacji zawodowych. Tego typu polisa jest zbliżona do grupowego ubezpieczenia zdrowotnego z ubezpieczeniem NNW.
Zakres ograniczony oznacza ochronę związaną tylko z wypadkami zaistniałymi podczas pracy albo podczas dojazdu do zakładu pracy lub powrót do domu. Wszelkie rozszerzenie zakresu ubezpieczenia wiąże się z opłacaniem wyższej składki. Dlatego przed zawarciem umowy należy analizować wszystkie postanowienia umowy i OWU i skalkulować, co nam się opłaca.
KORZYŚCI DLA PRACODAWCÓW
• ochrona zdrowia i życia pracowników nie tylko od następstw nieszczęśliwych wypadków w czasie wykonywania czynności służbowych,
• możliwość wykupienia grupowego ubezpieczenia NNW z opcją oszczędnościowo-kapitałową będzie traktowana jak premia dla pracownika i motywacja do pracy,
• zaliczanie wpłacanych składek w koszty uzyskania przychodu,
• odprawa pośmiertna dla rodziny,
• zmniejszenie ryzyka wypłaty z kasy firmy na odszkodowania dla pracowników i rodziny w przypadku zaistnienia nieprzewidzianego nieszczęśliwego wypadku.
Ubezpieczenia zdrowotne
Ubezpieczenia zdrowotne zapewniają zwrot kosztów leczenia szpitalnego i innego w wybranych placówkach leczniczych, w tym w prywatnych klinikach. Może to dotyczyć leczenia powypadkowego i chorobowego. Tego typu polisa może być komplementarna dla ubezpieczenia społecznego (zdrowotnego).
Szeroki zakres tego ubezpieczenia i jego ponadstandardowy charakter oraz realna możliwość zaliczenia (przez przedsiębiorcę) opłacanych składek do kosztów uzyskania przychodu zwiększa zainteresowanie tego typu polisami.
Przedmiotem ubezpieczenia są koszty związane z leczeniem powypadkowym i chorobowym pracownika. Zakres podstawowy tej polisy to m.in. pokrycie kosztów konsultacji specjalistycznych, wizyty domowe lekarzy i pielęgniarek, świadczenia rehabilitacyjne.
Ubezpieczenia na życie
Również tego typu ubezpieczenia chronią ubezpieczonych pracowników od następstw nieszczęśliwych wypadków. Ubezpieczenie to oferowane jest często w dwóch wersjach jako:
• grupowe ubezpieczenie ochronno-oszczędnościowe na życie,
• pracowniczy program emerytalny.
W pierwszym przypadku składki są najczęściej opłacane przez samych ubezpieczonych poprzez potrącanie kwoty składki bezpośrednio z pensji. W drugim zaś składki opłaca zwykle pracodawca i ma prawo zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów.
W praktyce można spotkać wersję mieszaną, tj. grupowe ubezpieczenie na życie o charakterze ochronnym, oszczędnościowym i inwestycyjnym. Oczywiście tego typu polisa także swym zakresem ochronnym obejmuje następstwa nieszczęśliwych wypadków, podobnie jak w poprzednich dwóch wersjach. W takim przypadku cały zakres składki oraz suma ubezpieczenia są każdorazowo negocjowane.
