Jedna z naszych pracownic, której zmarła siostra, zwróciła się do nas z pytaniem, w jakiej wysokości będzie jej przysługiwał zasiłek pogrzebowy, jeżeli sama pokryła koszty pogrzebu siostry? Gdzie i w jakim terminie powinna się zwrócić o wypłatę tego zasiłku?
Pani pracownicy będzie przysługiwał zasiłek pogrzebowy w pełnej wysokości, ponieważ pokryła samodzielnie koszty pogrzebu zmarłej siostry. Pracownica powinna zwrócić się z wymaganymi dokumentami do wypłaty zasiłku pogrzebowego do właściwego oddziału ZUS. Jeżeli pracownica nie złoży wniosku o jego przyznanie w okresie 12 miesięcy od dnia śmierci siostry, wówczas jej prawo do zasiłku pogrzebowego wygaśnie.
Powyższe wynika z tego, iż zasiłek pogrzebowy, stosownie do treści przepisów ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn.zm.) przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu ubezpieczonego, osoby pobierającej emeryturę lub rentę, osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania, oraz członka rodziny ubezpieczonego oraz osoby pobierającej emeryturę i rentę. Członkami rodziny są natomiast dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione, przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej, wnuki i rodzeństwo, małżonek (wdowa i wdowiec), rodzice, w tym ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające, z tym że od wnuków i rodzeństwa nie wymaga się spełnienia warunku przyjęcia na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności.
Zasiłek ten będzie przysługiwał również w razie śmierci ubezpieczonego po ustaniu ubezpieczenia, jeżeli śmierć nastąpiła w okresie pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego. Należy zaznaczyć, że zasiłek pogrzebowy przysługuje tylko z jednego tytułu w wysokości 200 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia obowiązującego w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione. Kwotę tę ustala się miesięcznie, poczynając od trzeciego miesiąca kalendarzowego kwartału na okres 3 miesięcy, na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału – od 1 czerwca 2005 r. wynosi on 4830,90 zł. Natomiast w razie poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty – proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu. Jeżeli koszty pogrzebu pokrył pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, instytucja zakonna lub diecezjalna – zasiłek przysługuje tym podmiotom w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż 200 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Zasada ta ma także zastosowanie w przypadku pokrycia kosztów pogrzebu przez inną osobę niż członek rodziny. Natomiast gdy pogrzeb organizowany był na koszt państwa, organizacji politycznej lub społecznej, lecz członek rodziny poniósł również część jego kosztów, zasiłek pogrzebowy przysługuje temu członkowi rodziny w kwocie 200 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Aby właściwy oddział ZUS mógł wypłacić pracownicy zasiłek pogrzebowy, powinna ona złożyć w nim wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (druk ZUS Z-12), wyciąg z aktu zgonu, oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, a jeżeli oryginały zostały złożone w banku – kopie rachunków potwierdzone przez bank.
Prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa w razie niezgłoszenia wniosku o jego przyznanie w okresie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której zasiłek przysługuje.
Matylda Miąsik
Podstawa prawna:
art. 77–81 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn.zm.).