Rolnicy wykluczeni z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z powodu prowadzenia firm opodatkowanych na zasadach ogólnych ponownie będą mogli być objęci tym ubezpieczeniem społecznym od czwartego kwartału tego roku. Zdaniem związków zawodowych roczna przerwa w ubezpieczeniu w Kasie spowodowała jednak trudne do odrobienia straty.
Na mocy nowelizacji ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników z dnia 2 kwietnia 2004 r. (Dz.U. nr 91, poz. 873), obowiązującej od 2 maja 2004 r., rolnicy i domownicy dodatkowo prowadzący firmy opodatkowane na zasadach ogólnych mieli do wyboru albo zlikwidować działalność, albo opłacać składki w ZUS. Podpisana przez prezydenta ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw po rocznej przerwie zmienia te przepisy.
Prawa ubezpieczenia w KRUS nie mają:
• osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu, np. lekarze, pielęgniarki, tłumacze, lekarze weterynarii, wykonujący swą działalność osobiście, wyłącznie na rzecz osób fizycznych, niezatrudniające innych osób do czynności związanych z wykonywaniem swego zawodu,
• wspólnicy spółek prawa handlowego, np. wspólnicy spółki cywilnej, przekształconej w spółkę jawną.
Możliwość przywrócenia do ubezpieczenia społecznego zyskali wszyscy rolnicy oraz domownicy, którzy zostali wyłączeni z tego ubezpieczenia z dniem 1 października 2004 r. z uwagi na formę opodatkowania działalności gospodarczej. Do KRUS mogą również wrócić rolnicy i domownicy, którzy po dniu 1 maja 2004 r. założyli firmy po 3 latach podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników. Warunkiem przywrócenia ubezpieczenia społecznego rolników jest jednak to, aby należny podatek dochodowy za 2004 r. (lub 2003 r. w przypadku zawieszenia działalności gospodarczej w 2004 r.) od pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekraczał kwoty granicznej wynoszącej 2528 zł. Przywrócenie ubezpieczenia następuje na wniosek osoby zainteresowanej.
– Ustawa spowodowała nieodwracalne szkody – uważa Wojciech Mojzesowicz, przewodniczący sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. – Część rolników, którzy zawiesili działalność, nigdy już nie założy kolejnych firm. Mały wiejski sklep łatwo jest bowiem zlikwidować. Trudniej znaleźć pieniądze na jego ponowne uruchomienie.
– Pod koniec sierpnia do wszystkich osób wykluczonych z Kasy wyślemy informacje, na jakich zasadach ponownie będą mogły być objęte ubezpieczeniem – wyjaśnia Irena Frąszczak, zastępca prezesa KRUS. – Takie same ulotki otrzymają także rolnicy, którzy pozostali w kasie, bo zawiesili działalność.
Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów, rolnicy i domownicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą muszą złożyć zaświadczenie o wysokości należnego podatku i formie opodatkowania do 14 lutego każdego roku. Natomiast zgodnie z najnowszą nowelizacją wspomnianej ustawy, osoby prowadzące firmy bez względu na formę opodatkowania będą musiały składać w KRUS zaświadczenia o wysokości należnego podatku do 31 maja następnego roku.
– Zmiana ta jest korzystna, gdyż dotychczasowy termin powodował wiele komplikacji. Część rolników z powodu kłopotów z otrzymaniem zaświadczeń z urzędów skarbowych została wyłączona z ubezpieczenia w Kasie – dodaje Irena Frąszczak.
Jeśli osoba zainteresowana złoży wniosek o przywrócenie ubezpieczenia do końca września 2005 r., to ubezpieczeniem społecznym rolników zostanie objęta od 1 października tego roku. W przypadku złożenia wniosku do końca grudnia 2005 r. wnioskodawca zostanie objęty ubezpieczeniem od 1 stycznia 2006 r. Wnioski będzie można składać najpóźniej do 31 grudnia 2005 r. Mimo wcześniejszych zapewnień rządu, okres ubezpieczenia w ZUS nie będzie traktowany jako czas podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników.
Bożena Wiktorowska
OPINIA
Władysław Serafin, prezes Krajowego Związku Rolników Kółek i Organizacji Rolniczych
Umożliwienie powrotu rolników z ZUS do KRUS nie rozwiązuje wszystkich problemów, jakie dotknęły aktywnych właścicieli gospodarstw rolnych. Osoby, które zostały wykluczone z KRUS, ponownie będą mogły być ubezpieczone w Kasie, ale będą miały roczną przerwę w opłacaniu składek w KRUS. Zgodnie zaś z ustawą z dnia 28 listopada 2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, o rentę strukturalną mogą się ubiegać tylko rolnicy prowadzący nieprzerwanie działalność rolniczą w okresie co najmniej ostatnich 10 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku. Jeśli więc rolnik wykluczony z KRUS będzie miał roczną przerwę w ubezpieczeniu, nie będzie mógł się ubiegać o takie świadczenie.
