REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wcześniejsza emerytura dla nauczyciela

REKLAMA

W okresie wakacji wielu aktywnych zawodowo nauczycieli będzie się zapewne zastanawiało, czy kontynuować zatrudnienie, czy też przejść na emeryturę. Ta grupa zawodowa ma dosyć szerokie możliwości uzyskania uprawnień emerytalnych, które jednak w stosunku do niektórych osób zostały uzależnione od spełnienia określonych warunków do końca 2006 r. W ostatnim tygodniu lipca będą w Sejmie głosowane zmiany dotyczące przechodzenia nauczycieli na emerytury. Być może zostanie przedłużony o dwa lata termin na spełnienie tych warunków.
Nauczyciele, tak samo jak wszyscy ubezpieczeni urodzeni przed 1 stycznia 1949 r., mogą przejść na emeryturę na ogólnych warunkach, tj. kobieta po osiągnięciu 60 lat i udowodnieniu 20-letniego okresu składkowego i nieskładkowego, a mężczyzna po osiągnięciu 65 lat i udowodnieniu 25 lat wymienionych okresów. Oprócz tej możliwości są jeszcze dwie szczególne, pozwalające na przejście na emeryturę wcześniej niż wynika to z ogólnych zasad. Pierwsza z nich zawarta jest w Karcie Nauczyciela w art. 88. W myśl jej regulacji, nauczyciel urodzony przed 1 stycznia 1949 r. może przejść na emeryturę bez względu na wiek, jeśli spełni łącznie trzy warunki:
• ma przynajmniej 30-letni okres zatrudnienia, w tym co najmniej 20-letni okres wykonywania pracy nauczycielskiej, a w przypadku nauczycieli szkół, placówek i zakładów specjalnych oraz zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich – co najmniej 25-letni okres pracy nauczycielskiej, w tym 20-letni okres wykonywania zatrudnienia w szkolnictwie specjalnym,
• rozwiązał na swój wniosek stosunek pracy albo też gdy ustanie stosunku pracy nastąpiło z powodu całkowitej lub częściowej likwidacji szkoły, w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie oddziałów w szkole, lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć,
• wykonywał pracę nauczycielską bezpośrednio przed zgłoszeniem wniosku o świadczenie.
WARTO WIEDZIEĆ
Emeryturę nauczycielską niezależną od wieku może uzyskać tylko taki nauczyciel, który był zatrudniony w wymiarze co najmniej połowy obowiązującego wymiaru zajęć.
Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r. mogą przejść na wcześniejszą emeryturę, bez względu na wiek, przewidzianą w Karcie, jeśli warunki wymienione wyżej spełnią do końca 2006 r. oraz nie przystąpiły do otwartego funduszu emerytalnego.
Tylko dla nauczycieli
Należy pamiętać o tym, że nie każda osoba, która prowadziła zajęcia dydaktyczne przez wymagany okres, może być uprawniona do emerytury bez względu na wiek. Takie prawo może nabyć tylko nauczyciel w rozumieniu Karty Nauczyciela, a więc osoba zatrudniona na stanowiskach pedagogicznych i wychowawczych w szkołach i innych placówkach zajmujących się kształceniem, wychowywaniem i pracą oświatową, wymienionych w przepisach tej ustawy. Uprawnienia takie ma więc m.in. nauczyciel, wychowawca lub inny pracownik pedagogiczny zatrudniony w publicznej szkole, szkole niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej, przedszkolu publicznym i niepublicznym, zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli, zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych. Możliwość skorzystania z wcześniejszych uprawnień emerytalnych mają również nauczyciele zatrudnieni na stanowiskach, na których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne, m.in. w urzędach organów administracji rządowej, kuratoriach oświaty, oraz w organach sprawujących nadzór pedagogiczny nad zakładami poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, rodzinnymi ośrodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi oraz w szkołach przy zakładach karnych.
Emerytura z Karty zależy od rozwiązania stosunku pracy
Uzyskanie przez nauczyciela emerytury bez względu na wiek uzależnione jest od uprzedniego rozwiązania stosunku pracy, w jakim pozostawał o­n do tej pory, i to nie w jakikolwiek sposób, ale na jego wniosek. Rozwiązanie stosunku pracy na wniosek nauczyciela ma miejsce wówczas, gdy następuje na podstawie wypowiedzenia złożonego przez nauczyciela, a także wtedy, gdy stosunek pracy rozwiązuje się wprawdzie na podstawie porozumienia stron, ale wniosek o rozwiązanie stosunku pracy złożył nauczyciel. Emerytura przysługuje również, gdy stosunek pracy ustaje z inicjatywy dyrektora szkoły z powodu całkowitej lub częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania, które uniemożliwiają dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć.
Z uwagi na powyższe, jeśli umowa o pracę zawarta z nauczycielem na czas określony wygaśnie w związku z upływem okresu, na jaki została zawarta, nie ma podstaw do przyznania emerytury nauczycielskiej bez względu na wiek.
Warto pamiętać o tym, że warunek rozwiązania stosunku pracy dotyczy każdego stosunku pracy w charakterze nauczyciela, bez względu na wymiar czasu pracy. Natomiast kontynuowanie zatrudnienia w innym charakterze nie stanowi przeszkody w przyznaniu emerytury nauczycielskiej bez względu na wiek. Jednakże w przypadku gdy nauczyciel rozwiąże w związku z przejściem na emeryturę stosunek pracy w szkole, a nadal będzie pozostawał w zatrudnieniu w innym charakterze, ZUS po przyznaniu emerytury zawiesi prawo do świadczenia. Zgodnie bowiem z ustawą o emeryturach i rentach z FUS, prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.
PRZYKŁAD
Jan W. jest z wykształcenia polonistą. Przed przejściem na emeryturę był zatrudniony w szkole jako nauczyciel języka polskiego, a ponadto pracował na pół etatu w redakcji jednego z tygodników. Przed złożeniem wniosku o świadczenie rozwiązał na swój wniosek stosunek pracy w szkole. Nadal natomiast był zatrudniony w redakcji. ZUS przyznał mu emeryturę nauczycielską, a następnie zawiesił prawo do tego świadczenia.
Co za zatrudnienie w szczególnym charakterze
Poza emeryturą przyznawaną bez względu na wiek przewidzianą w Karcie Nauczyciela, nauczyciele mają możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę z tytułu wykonywania pracy w szczególnym charakterze. Uprawnienie takie przysługuje im na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W myśl tych przepisów nauczyciel urodzony przed 1 stycznia 1949 r. przechodzi na emeryturę po ukończeniu 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna), mając udowodniony 20-letni (w przypadku kobiety) i 25-letni (w przypadku mężczyzny) staż pracy, w tym 15 lat wykonywania pracy nauczycielskiej określonej w Karcie Nauczyciela.
WARTO WIEDZIEĆ
Zarówno przy ustalaniu uprawnień do nauczycielskiej emerytury bez względu na wiek, jak i przy rozpatrywaniu wniosku o wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, ZUS zalicza do wymiaru pracy nauczycielskiej – co do zasady – tylko takie okresy, w których praca ta była faktycznie wykonywana oraz okresy urlopu wypoczynkowego.
Warto w tym miejscu zauważyć, że nauczyciele urodzeni przed 1 stycznia 1949 r. przed przejściem na wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze nie muszą w odróżnieniu od nauczycieli zamierzających skorzystać z uprawnień emerytalnych na podstawie Karty Nauczyciela rozwiązać stosunku pracy. Jeśli jednak po przejściu na emeryturę kontynuują zatrudnienie u tego samego pracodawcy, ZUS po przyznaniu świadczenia dokona jego zawieszenia.
Podkreślić trzeba, że emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze przysługuje tylko wtedy, gdy praca nauczycielska wykonywana była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. ZUS nie zaliczy więc do okresów pracy w szczególnym charakterze okresów zatrudnienia np. na pół lub ćwierć etatu.
Na wcześniejszą emeryturę z tytułu pracy w szczególnym charakterze mogą przejść nie tylko nauczyciele, którzy urodzili się przed 1 stycznia 1949 r., ale również ci, którzy urodzili się w latach 1949-1968. Taka możliwość została jednak obwarowana dodatkowymi wymogami. Po pierwsze, wszystkie warunki do uzyskania emerytury należy spełnić do końca 2006 r. Po drugie, nie można być członkiem otwartego funduszu emerytalnego, a ponadto należy rozwiązać stosunek pracy. Natomiast w przypadku osiągnięcia wcześniejszego wieku emerytalnego po 31 grudnia 2006 r., możliwość skorzystania przez nauczycieli z wcześniejszych uprawnień emerytalnych z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze została uzależniona od spełnienia w dniu 1 stycznia 1999 r. dwóch warunków: udowodnienia wymaganego okresu pracy nauczycielskiej oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wymiarze 20 lat (dla kobiet) lub 25 lat (dla mężczyzn). Należy jednak pamiętać, że emerytura przyznana na takich warunkach zostanie obliczona według nowych zasad.
Marek Opolski

PODSTAWA PRAWNA
• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r. nr 118, poz. 1112 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz. 43 z późn. zm.).


Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ceny 2025: Ile kosztuje wykończenie mieszkania (pod klucz) u dewelopera?

Czy deweloperzy oferują wykończenie mieszkań pod klucz? W jakiej cenie? Jak wielu nabywców się na nie decyduje? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Kandydaci na prezydenta 2025 [Sondaż]

Którzy kandydaci na prezydenta w 2025 roku mają największe szanse? Oto sondaż Opinia24. Procenty pierwszej trójki rozkładają się następująco: 35,3%, 22,1% oraz 13,2%.

E-doręczenia: 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi

E-doręczenia funkcjonują od 1 stycznia 2025 roku. Przedstawiamy 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi ekspertki. Jakie podmioty muszą posiadać adres do e-doręczeń? Czy w przypadku braku odbioru przesyłek z e-doręczeń w określonym czasie będzie domniemanie doręczenia?

REKLAMA

Brykiety drzewne czy drewno kawałkowe – czym lepiej ogrzewać dom i ile to kosztuje? Zestawienie kaloryczności gatunków drewna

Każdy rodzaj paliwa ma swoje mocne strony. Polska jest jednym z większych producentów brykietów w Europie i znaleźć u nas można bardzo szeroką ich gamę. Brykietowanie to proces, który nadaje drewnu nową strukturę, zagęszcza je. Brykiet tej samej wielkości z trocin dębowych ma taką samą wagę jak z trocin sosnowych czy świerkowych. Co więcej, brykiet z trocin iglastych ma wyższą wartość kaloryczną, ponieważ drewno iglaste, niezależnie od lekkiej wagi, tak naprawdę jest bardziej kaloryczne od liściastego. Do tego jeśli porównamy polano i brykiet o tej samej objętości, to brykiet jest cięższy od drewna.

Ratingi ESG: katalizator zmian czy iluzja postępu?

Współczesny świat biznesu coraz silniej akcentuje znaczenie ESG jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ratingi ESG odgrywają kluczową rolę w ocenie działań firm na polu odpowiedzialności środowiskowe, społecznej i zarządzania. Ale czy są one rzeczywistym impulsem do zmian, czy raczej efektowną fasadą bez głębszego wpływu na biznesową rzeczywistość? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

Chiński model AI (DeepSeek R1) tańszy od amerykańskich a co najmniej równie dobry. Duża przecena akcji firm technologicznych w USA

Notowania największych amerykańskich firm związanych z rozwojem sztucznej inteligencji oraz jej infrastrukturą zaliczyły ostry spadek w poniedziałek, w związku z zaprezentowaniem tańszego i wydajniejszego chińskiego modelu AI, DeepSeek R1.

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka a dokumentacja pracownicza rodzica. MRPiPS odpowiada na ważne pytania

Po co pracodawcy dostęp do całości orzeczenia o niepełnosprawności dziecka? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wątpliwości Rzeczniczki Praw Dziecka. Problem dotyczy dokumentowania prawa do dodatkowego urlopu wychowawczego rodzica dziecka z niepełnosprawnością.

2500 zł dla nauczyciela (nie każdego) - na zakup laptopa. MEN: wnioski do 25 lutego 2025 r. Za droższy model trzeba będzie dopłacić samemu

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i klas I-III szkół podstawowych mogą od poniedziałku 27 stycznia 2025 r. składać wnioski o bon na zakup sprzętu w programie "Laptop dla nauczyciela" – poinformowali ministra edukacji Barbara Nowacka i wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Na złożenie wniosków nauczyciele mają 30 dni (do 25 lutego 2025 r. – PAP), kolejne 30 dni przeznaczone będzie na ich rozpatrzenie. Bony mają być wręczane w miesiącach kwiecień-maj 2025 r., a wykorzystać je będzie można do końca 2025 roku.

REKLAMA