Tak
Pracodawca powierzył pracownikowi nową pracę zgodnie z przepisami prawa pracy. Pracownik ma obowiązek wykonywania innej rodzajowo pracy, do której został skierowany zgodnie z przepisami. Jeżeli pracow
nik odmówi jej podjęcia, pracodawca może zastosować wobec niego karę porządkową lub wypowiedzieć umowę o pracę albo rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 par. 1 pkt 1 k.p. Także w ocenie SN odmowa wykonania polecenia w tego rodzaju sytuacjach może być uznana za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i uzasadniać rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 par. 1 pkt 1 k.p. (por. wyrok SN z 1 grudnia 1999 r., I PKN 425/99, OSNAPiUS 2000/8/263). Jednak pracownik, który odmawia wykonania sprzecznego z przepisami polecenia wykonania innej pracy, nie narusza obowiązku pracowniczego. Pracodawca nie może w tym przypadku zastosować wobec niego żadnych sankcji.
W przedstawionej sytuacji skierowanie do innej pracy jest zgodne z art. 42 par. 4 k.p. Potrzeby pracodawcy są uzasadnione (konieczność znalezienia w krótkim terminie dodatkowych pracowników), nie następuje obniżenie wynagrodzenia pracownika, okres powierzenia innej pracy nie przekracza trzech miesięcy w roku kalendarzowym.
Wątpliwości może jedynie budzić zgodność nowej pracy z kwalifikacjami pracownika. Na podstawie art. 42 par. 4 k.p. nie można powierzyć pracy wymagającej wyższych lub znacznie niższych kwalifikacji niż posiadane przez pracownika. Pracownikowi szeregowemu można powierzyć czasowe pełnienie obowiązków na stanowisku kierowniczym, jeżeli odpowiada to jego kwalifikacjom. Skierowanie do innej pracy nie może także służyć pracodawcy do karania czy dyskryminowania pracownika, np. powierzenie pracownikowi o wysokich kwalifikacjach pracy niewymagającej żadnych kwalifikacji. Pracodawca nie może również powierzyć pracy, której wykonanie byłoby niedopuszczalne dla pracownika ze względu na jego stan zdrowia.
W analizowanym przez nas przypadku polecono kierownikowi działu podjęcie pracy na stanowisku specjalisty. Jest to niewątpliwie stanowisko o mniejszym prestiżu, jednak wymagające odpowiednich umiejętności. Nie można zatem postawić znaku równości między tego rodzaju przeniesieniem a powierzeniem sprzątania wykwalifikowanemu pracownikowi. To ostatnie Sąd Najwyższy uznał za niedopuszczalne (por. wyrok SN z 8 maja 1997 r., I PKN 131/97, OSNAPiUS 1998/6/178). Tak więc nie każde skierowanie do pracy na niższym stanowisku jest sprzeczne z art. 42 par. 4 k.p.
ANTONI ZIELIŃSKI
ekspert z zakresu prawa pracy
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 42 par. 4 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).