REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop macierzyński przysługuje również w razie adopcji

Dominika Cichocka

REKLAMA

Kodeks pracy gwarantuje szczególne uprawnienia nie tylko pracownikom posiadającym biologiczne potomstwo, lecz także tym, którzy decydują się na adopcję. Najważniejszym uprawnieniem rodziców adopcyjnych jest tzw. urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego. Jego wymiar zależy od wieku przyjętego na wychowanie dziecka.
Pracownicy, którzy zdecydują się na adopcję dziecka, mają określone uprawnienia wynikające z przepisów kodeksu pracy. Przepisy gwarantują im takie same prawa jak pracownikom, którzy są biogicznymi rodzicami swoich dzieci. Ponadto mogą oni korzystać z uregulowań specyficznych, np. z tzw. urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Komu przysługuje

Szczególnym uprawnieniem pracownika decydującego się na przysposobienie dziecka jest tzw. urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego uregulowany w art. 183 k.p. Urlop ten przysługuje, jeśli pracownik przyjął dziecko na wychowanie oraz wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka. Pracownik, który przyjmie wprawdzie dziecko na wychowanie, lecz nie wystąpi do sądu opiekuńczego z wnioskiem o jego przysposobienie, nie nabędzie prawa do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Wymiar urlopu

REKLAMA

Wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego zależy od wieku przyjętego na wychowanie dziecka. Co do zasady urlop ten przysługuje w wymiarze 18 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko siódmego roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie dziesiątego roku życia. Im zatem starsze dziecko, tym urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego będzie ulegał stopniowej redukcji - w zależności od tego, ile tygodni brakuje do ukończenia przez dziecko siedmiu bądź dziesięciu lat. Redukcja ta nie może jednak doprowadzić do całkowitej utraty urlopu, gdyż kodeks pracy gwarantuje jego minimalny wymiar na poziomie ośmiu tygodni. Warto zaznaczyć, że prawa do omawianego urlopu nie nabędzie pracownik, który przyjął na wychowanie dziecko w wieku powyżej siedmiu lat, a w sytuacji gdy adopcja dotyczy dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - w wieku powyżej dziesięciu lat.

W okresie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego adoptującemu pracownikowi przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. podstawy jego wymiaru, którą stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone mu za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających adopcję dziecka.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Warto podkreślić, że urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje zarówno w razie pełnego, jak i niepełnego przysposobienia dziecka.

PRZYKŁAD

BEZ WPŁYWU NA WYMIAR

Maria i Maciej K. adoptowali dwójkę dzieci w wieku półtora roku i trzy lata. W takiej sytuacji Marii K. bądź Maciejowi K. przysługuje urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze jedynie 18 tygodni. Jest to podstawowy wymiar tego szczególnego urlopu, a na jego długość nie ma wpływu liczba adoptowanych dzieci.

Kilkoro dzieci

Na wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego nie ma niestety wpływu liczba adoptowanych dzieci. Oznacza to, że zarówno pracownik przysposabiający jedno, jak i ten, który przysposabia kilkoro dzieci w wieku do siedmiu bądź dziesięciu lat (co ma zwykle miejsce w przypadku adopcji rodzeństwa), nabędzie prawo do urlopu w jednakowym wymiarze 18 tygodni. W przeciwieństwie zatem do zwykłego urlopu macierzyńskiego, wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego nie ulega zwiększeniu w zależności od liczby adoptowanych dzieci.

Kto może skorzystać

REKLAMA

O ile w myśl art. 180 k.p. urlop macierzyński przysługuje pracownicy, o tyle art. 183 k.p. uprawnienie do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przyznaje już pracownikowi. Takie sformułowanie oznacza, że z tego specyficznego zwolnienia może skorzystać zarówno ojciec, jak i matka adoptowanego dziecka. Ponieważ uprawnienie do skorzystania z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego dotyczy każdego z rodziców, mogą oni swobodnie podjąć decyzję o tym, które z nich zaprzestanie pracy na rzecz sprawowania opieki nad adoptowanym dzieckiem. Z tego rodzaju urlopu może skorzystać w tym samym czasie tylko jedno z zatrudnionych rodziców, a zatem nie mogą oni podjąć tej formy opieki nad dzieckiem równocześnie.

Warto podkreślić, że uprawnienie do skorzystania z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje rodzicowi będącemu pracownikiem. Nie ma tu znaczenia podstawa nawiązania stosunku pracy, wymiar czasu pracy ani staż pracy.

Podział urlopu

Co do zasady urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego powinien być wykorzystany w całości. Jednak w myśl art. 183 par. 1 k.p., do tego rodzaju zwolnienia od świadczenia pracy mają odpowiednie zastosowanie przepisy art. 180 par. 5-7 k.p. Oznacza to, że istnieje możliwość podziału urlopu w sytuacji, gdy jeden z rodziców adoptowanego dziecka zrezygnuje z wykorzystania go w pełnym wymiarze. Podział ten nie jest jednak dowolny. Aby jeden z rodziców mógł zrezygnować z opieki nad adoptowanym dzieckiem, muszą być łącznie spełnione następujące warunki:

• jeden z rodziców wykorzystał już co najmniej 14 tygodni urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,

• z niewykorzystanej części tego urlopu skorzysta drugi zatrudniony rodzic.

Jeżeli drugi rodzic zdecyduje się wykorzystać pozostałą część omawianego urlopu, jego długość będzie uzależniona od tego, jaka część urlopu nie została jeszcze wykorzystana. Biorąc pod uwagę ustawowy wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (18 tygodni) oraz możliwość jego podziału po upływie 14 tygodni, pozostała jego część będzie wynosić maksymalnie cztery tygodnie.

Podział urlopu mogą wymusić również nieoczekiwane sytuacje życiowe. W razie śmierci tego z rodziców, który korzystał z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, niewykorzystana przez niego część przysługuje drugiemu z rodziców adoptowanego dziecka.

Warto podkreślić, że drugi z rodziców może wykorzystać pozostałą część urlopu tylko wówczas, gdy pozostaje w stosunku pracy. Nie nabędzie zatem takiego prawa rodzic zatrudniony na podstawie umowy cywilnoprawnej bądź pobierający zasiłek dla bezrobotnych.

PRZYKŁAD

MINIMALNY WYMIAR

Anna D. przysposobiła dziecko w wieku sześciu lat i 11 miesięcy. Wobec adoptowanego dziecka nie podjęto decyzji o odroczeniu obowiązku szkolnego. W takiej sytuacji Annie D. przysługuje prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wysokości ośmiu tygodni. Wprawdzie urlop ten przysługuje do ukończenia przez dziecko siódmego roku życia (pozostawaje okres czterech tygodni), jednak w art. 183 par. 2 k.p. gwarantuje pracownikowi przysposabiającemu dziecko w wieku do siedmiu lat minimalny wymiar tego urlopu na poziomie ośmiu tygodni.

PRZYKŁAD

REZYGNACJA Z CZĘŚCI URLOPU

Zofia i Adam J. adoptowali dziecko w wieku sześciu miesięcy. Z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze 18 tygodni skorzystała Zofia J. Po upływie 14 tygodni Zofia J. może zrezygnować z pozostałej części tego urlopu pod warunkiem, że na pozostały czterotygodniowy urlop przejdzie drugi z zatrudnionych rodziców.

DOMINIKA CICHOCKA

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

Art. 180, art. 183 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).

Art. 29, art. 36, art. 47 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.).

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kompas Konkurencyjności dla UE – ogólniki i brak konkretnych działań. Stanowisko PIPC

W dniu 29 stycznia 2025 r. Komisja Europejska przedstawiła „Kompas Konkurencyjności dla UE”. Jest to pierwsza inicjatywa nowej Komisji Europejskiej, która ustanawia konkurencyjność jako jedną z nadrzędnych zasad działania UE na czas trwania obecnej kadencji (2024-2029). Poniżej prezentujemy stanowisko Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego dotyczące ww. dokumentu Komisji Europejskiej.

Zasiłek wyrównawczy 2025 i 2026 r. [komu przysługuje, w jakiej wysokości, jak uzyskać]

Zasiłek wyrównawczy przysługuje wyłącznie ubezpieczonemu będącemu pracownikiem. Świadczenie stanowi różnicę między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem pracownika, a jego miesięcznym wynagrodzeniem osiągniętym za pracę w warunkach rehabilitacji zawodowej.

Segregacja odpadów tekstylnych to za mało! Branża mody wciąż niszczy planetę

Od 1 stycznia 2025 roku obowiązkowa segregacja odpadów tekstylnych nie rozwiąże kluczowych problemów branży mody. Mimo rosnącej świadomości, nadal tylko 0,3% odzieży poddaje się recyklingowi. Branża nie nadąża z transformacją, a nasze wybory konsumenckie oraz niewystarczające działania producentów przyczyniają się do ekologicznej katastrofy. Czy na pewno rozumiemy, jak nasze ubrania szkodzą środowisku? Czas na prawdziwą zmianę.

PKD 2025: lista zmian w Polskiej Klasyfikacji Działalności [TABELA]

Zmiany w PKD od stycznia 2025 r. – przedsiębiorcy mają 2 lata na wdrożenie nowych przepisów. Katalog kodów został zmodyfikowany i rozszerzony o nowe rodzaje działalności. Artykuł zawiera listę nowych kodów PKD oraz klucze przejścia PKD 2027 na PKD 2025.

REKLAMA

Jaki dostanę zasiłek z MOPS w 2025 r.? [Przykładowe kwoty]

Sposób wyliczania zasiłków z pomocy społecznej rodzi szereg wątpliwości. Ile aktualnie wynoszą świadczenia? Prezentujemy proste przykłady i kwoty na 2025 rok.

Ministerstwo Finansów ostrzega: Fałszywe maile o konieczności dokonania korekty PIT-17

Ministerstwo Finansów ostrzega o fałszywych mailach zawierających informację o konieczności korekty PIT-17. Maile nie zostały wysłane ani przez Krajową Administrację Skarbową, ani przez Ministerstwo Finansów.

Tego dokumentu pracodawca nie może od ciebie żądać. Pracodawcy często popełniają ten błąd i nie wiedzą, że ich prawa są ograniczone

Pracodawca jest silniejszą, bo profesjonalną stroną stosunku pracy. Jednak nie oznacza to, że pracownik musi zgadzać się na wszystkie przedstawiane mu przez niego żądania. W praktyce pracodawcy pełniący funkcję płatnika, często popełniają ten błąd i żądają złożenia dokumentów, choć nie mają do tego prawa.

Szopy na opał czy rowery uszczuplą portfele Polaków bardziej niż 100-metrowe domy. W sprawie kuriozalnych stawek podatku interweniuje RPO

Stawki podatku od nieruchomości ustalane są rokrocznie jednostki samorządu terytorialnego, jednak nie mogą być one wyższe od stawek maksymalnych, ustalonych na danych rok przez Ministra Finansów. W praktyce – najczęściej – stanowią one równowartość ww. stawek maksymalnych. Zgodnie z nimi natomiast – stawka podatku od nieruchomości od szopy ogrodowej, jest niemal 10-krotnie wyższa od stawki podatku za budynek mieszkalny. Oznacza to, że właściciel 20-metrowej szopy na opał, zapłaci od niej wyższy podatek niż ten, który jest zobowiązany uiścić od 100-metrowego domu.

REKLAMA

Zadośćuczynienie dla pracownika w wysokości co najmniej jego sześciomiesięcznej pensji. Nowe przepisy mają skutecznie zwalczać mobbing

Będzie wyższy minimalny próg zadośćuczynienia za krzywdę wywołaną mobbingiem – co najmniej sześciomiesięczne wynagrodzenie danego pracownika. To pracodawca poniesie odpowiedzialność, nawet jeśli nękającym pracownika był jego bezpośredni przełożony. Nowe przepisy nałożą nowe obowiązki na pracodawców.

Ulga termomodernizacyjna 2025: Co nowego w przepisach dla podatników?

Ulga termomodernizacyjna po zmianach. Od początku 2025 roku właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych mogą skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej także w przypadku zakupu i montażu magazynów energii. Jest to kolejna forma wsparcia rozwoju energetyki odnawialnej i zwiększenia opłacalności instalacji prosumenckich.

REKLAMA