Sytuacje, w których może dojść do przesunięcia urlopu, określa kodeks pracy. Przyczyny takich sytuacji mogą być niezależne od woli stron i wiązać się z zaistnieniem określonych zdarzeń. Niemożność rozpoczęcia urlopu w uzgodnionym terminie mogą uzasadniać także szczególne potrzeby pracodawcy. Wykorzystaniem urlopu w innym terminie z ważnych powodów np. osobistych zainteresowany może być też sam pracownik.
Z ważnych powodów pracownika
Przesunięcie urlopu wypoczynkowego z ważnych powodów leżących po stronie pracownika następuje na podstawie wniosku. Kodeks pracy nie wypowiada się w kwestii jego treści, stwierdzając jedynie, że ważne powody po stronie pracownika uprawniają go do starania się przesunięcie urlopu. Powody te nie obligują jednak pracodawcy do wyrażenia zgody na zmianę terminu wypoczynku.
Kodeks pracy nie wyjaśnia także, o jakie ważne przyczyny chodzi i nie wskazuje nawet przykładowo, w jakich sytuacjach pracownik może wnioskować o przesunięcie urlopu na inny termin. Z reguły jednak są to przyczyny związane z sytuacją rodzinną lub osobistą pracownika (np. konieczność opieki nad chorym dzieckiem po wyczerpaniu zasiłku opiekuńczego).
Potrzeby pracodawcy
Przesunięcie terminu urlopu może leżeć także w interesie pracodawcy. Kodeks pracy dopuszcza taką sytuację, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy. W takim przypadku inicjatorem zmiany terminu urlopu jest pracodawca, który z powodu szczególnej sytuacji w zakładzie może przesunąć urlop pracownika na termin późniejszy.
W razie nieobecności w pracy
Trzecia z sytuacji, w której następuje przesunięcie planowanego urlopu, nie wymaga akceptacji żadnej ze stron i jest skutkiem zaistnienia zdarzenia, które powoduje obligatoryjne przesunięcie urlopu na termin późniejszy. Chodzi tu o niemożność rozpoczęcia przez pracownika urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a w szczególności z powodu:
- czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
- odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
- powołania na ćwiczenia wojskowe albo na przeszkolenie wojskowe na czas do trzech miesięcy,
- urlopu macierzyńskiego.
Gdy przeszkodą w rozpoczęciu urlopu jest usprawiedliwiona nieobecność w pracy, nowy termin skorzystania z urlopu wypoczynkowego powinien być uzgodniony z pracownikiem. Jednak wiążący dla pracodawcy jest tu tylko wniosek pracownicy lub pracownika - ojca wychowującego dziecko, jeżeli urlop ma być wykorzystany bezpośrednio po urlopie macierzyńskim.
PRZYKŁAD:
WAŻNE POWODY OSOBISTE
Pracownica miała iść na urlop we wrześniu. Okazało się jednak, że w sierpniu jej mąż musiał poddać się poważnej operacji. Ze szpitala wyjdzie dopiero pod koniec września. Pracownica po wyczerpaniu zasiłku opiekuńczego chciałaby jeszcze przez jakiś czas zapewnić opiekę mężowi i dlatego potrzebny jest jej urlop w październiku, a nie jak pierwotnie planowała we wrześniu. Pracownica może w takiej sytuacji wnioskować do pracodawcy o przesunięcie urlopu na późniejszy termin. O tym jednak, czy będzie mogła udać się na wypoczynek w październiku, ostatecznie zadecyduje pracodawca.
ZMIANA TERMINU URLOPU
Przesunięcie urlopu następuje wskutek:
- niemożności rozpoczęcia urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy,
- zaistnienia szczególnych potrzeb pracodawcy,
- pojawiania się ważnych powodów po stronie pracownika.
DANUTA KLUCZ
gp@infor.pl
Podstawa prawna
Art. 164 i art. 165 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).