REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy pracownik ma prawo do odszkodowania

Ryszard Sadlik
Ryszard Sadlik

REKLAMA

W razie niewydania przez pracodawcę w terminie świadectwa pracy, pracownik może żądać jego wydania oraz domagać się zapłaty odszkodowania. Odszkodowanie od pracodawcy należy się pracownikowi zarówno wówczas, gdy na skutek niewydania świadectwa nie mógł znaleźć pracy, jak i w innych przypadkach, gdy przez brak tego dokumentu poniósł szkodę.

 

 

Świadectwo pracy jest dokumentem zawierającym informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracownika w kolejnym miejscu zatrudnienia, w ZUS lub urzędach pracy. Dlatego też każdy pracodawca ma obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy w razie rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Wyjątek dotyczy jedynie sytuacji określonej w art. 97 par. 11 k.p. Zgodnie z tym przepisem w razie rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę z pracownikiem, z którym dotychczasowy pracodawca nawiązuje kolejną umowę o pracę bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy tylko na jego żądanie.

 

Obowiązek pracodawcy

Zaznaczyć należy, że wydania świadectwa pracy pracodawca nie może uzależniać od uprzedniego rozliczenia się z pracownikiem. Pracodawca nie może więc zastrzec, że świadectwo pracy zostanie wręczone pracownikowi wtedy, gdy zwróci np. narzędzia pracodawcy lub pokryje koszty szkolenia. Takie działanie pracodawcy byłoby bezprawne i narażałoby go na roszczenie odszkodowawcze pracownika.

Pracodawca powinien wydać świadectwo pracy bezpośrednio pracownikowi albo upoważnionej osobie - w dniu, w którym następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy. Jeżeli nie jest to możliwe, pracodawca, nie później niż w ciągu siedmiu dni od dnia ustania stosunku pracy, powinien przesyłać świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie pocztą albo doręczyć go w inny sposób (np. poprzez innego pracownika).


Żądanie wydania

Jeżeli pracodawca nie wydał w terminie świadectwa pracy, pracownik może wystąpić do sądu pracy z żądaniem jego wydania. W razie zaś uzyskania korzystnego wyroku, może dochodzić jego realizacji na drodze egzekucji sądowej. Wyrok nakazujący wydanie świadectwa pracy podlega wykonaniu w drodze egzekucji sądowej, w trybie egzekucji świadczeń niepieniężnych. Wniosek o wykonanie takiego wyroku pracownik powinien skierować do sądu, w którego okręgu czynność ma być wykonana.

W toku postępowania wszczętego w wyniku tego wniosku sąd może - poprzez stosowanie grzywien wobec pracodawcy - wymusić wydanie świadectwa pracy, przy czym w jednym postanowieniu sąd może wymierzyć grzywnę nie wyższą niż 1 tys. zł, chyba że trzykrotne wymierzenie grzywny okazało się nieskuteczne. Ogólna suma grzywien w tej samej sprawie nie może przewyższać 100 tys. zł. W razie wykonania czynności przez dłużnika lub umorzenia postępowania grzywny niezapłacone do tego czasu ulegają umorzeniu. Sąd, wymierzając pracodawcy grzywnę, orzeka jednocześnie na wypadek jej nieściągnięcia o zamianie grzywny na areszt, licząc jeden dzień aresztu od 5 do 150 zł grzywny.

Ostatecznie więc wobec pracodawcy odmawiającego wykonania wyroku przywracającego pracownika do pracy sąd może zastosować areszt. Areszt ten maksymalnie może trwać sześć miesięcy. Stanowi to dość surową sankcję za odmowę wykonania wyroku.


Kiedy odszkodowanie

Niewydanie przez pracodawcę świadectwa pracy może skutkować obowiązkiem wypłaty pracownikowi odszkodowania. Stanowi o tym art. 99 k.p., w myśl którego pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie świadectwa pracy lub też wydania niewłaściwego świadectwa. Przy czym, zgodnie z par. 2 tego przepisu, pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, jednakże nie dłuższy niż sześć tygodni.

Ciężar dowodu odnośnie do powstałej szkody spoczywa na pracowniku. Musi on zatem wykazać, że nie mógł podjąć pracy właśnie z powodu braku świadectwa pracy. Wskazywał na to Sąd Najwyższy w wyroku z 10 listopada 1978 r. (I PRN 107/78 PiZS 1980/5/69), podnosząc, że w świetle art. 99 par. 2 k.p. odszkodowanie z powodu niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy przysługuje pracownikowi tylko wówczas, gdy nie mógł uzyskać z tego powodu nowej pracy, mimo podejmowanych w tym kierunku starań, co sam powinien udowodnić.


Roszczenia cywilne

Treść art. 99 k.p. nie wyłącza innych roszczeń pracowników. Pracownik może więc dochodzić od pracodawcy naprawienia szkody wyrządzonej niewydaniem w terminie świadectwa pracy innej niż utrata zarobków w związku z pozostawaniem bez pracy. Tak też wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z 13 października 2004 r. (II PK sygn. 36/04, OSNP 2005/8/106). Wynika to z faktu, że tylko szkoda poniesiona przez pracownika w postaci nienawiązania stosunku pracy, jako najczęściej spotykana, została wprost wymieniona w art. 99 k.p. Natomiast w pozostałych przypadkach wyrządzenia szkody, odpowiedzialność pracodawcy także istnieje, tyle że wynika ona z ogólnych zasad określonych przez przepisy prawa cywilnego


.

PRZYKŁAD

EGZEKUCJA WYKONANIA WYROKU

Spółka rozwiązała z Jolantą J. umowę o pracę. Nie wydała jej jednak świadectwa pracy. Jolanta J. wniosła pozew do sądu pracy żądając wydania świadectwa pracy. Sąd wyrokiem nakazał pracodawcy wydać świadectwo pracy. Po uprawomocnienia się tego wyroku Jolanta J. stawiła się w Spółce żądając wydania świadectwa pracy. Prezes zarządu nakazał jej jednak opuszczenie terenu firmy, wskazując, że nic nie wie o tym wyroku. Jolanta J. złożyła wówczas wniosek do sądu o wykonanie wyroku nakazującego wydanie świadectwa pracy. Sąd zobowiązał prezesa do wykonania wyroku oraz wskazał, że w razie niewykonania tego obowiązku wymierzy mu grzywnę 800 zł. Ponieważ Prezes zarządu nadal odmawiał wydania świadectwa pracy Jolancie J. sąd wymierzył mu grzywnę w kwocie 800 złotych i orzekł równocześnie na wypadek nieuiszczenia tej grzywny areszt w wymiarze 80 dni. Prezes zarządu po otrzymaniu informacji o tym postanowieniu wydał Jolancie J. świadectwo pracy.

Szkoda pracownika, oprócz niemożności podjęcia pracy, może bowiem polegać np. na odmowie przyznania mu świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Świadectwo pracy stanowi bowiem istotny środek dowodowy przy dochodzeniu przez pracownika uprawnień ze stosunku pracy wynikających z przepisów prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych. Zatem brak świadectwa może nie tylko uniemożliwiać pracownikowi uzyskanie należnej mu emerytury lub renty, ale również może pozbawić go szans wykazania odpowiedniego stażu pracy i uzyskania z tego tytułu np. dodatku stażowego lub nagrody jubileuszowej u kolejnego pracodawcy. Pracownik mógłby też dochodzić od pracodawcy odszkodowania za szkodę powstałą wskutek nieotrzymania, z powodu braku świadectwa pracy

 

RYSZARD SADLIK

gp@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

Art. 99 par. 11 k.p., art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Art. 471 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Art. 1050, art. 1053 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
E-doręczenia 2025. Baza adresów elektronicznych [Pytania i odpowiedzi]

E-doręczenia 2025 - artykuł zawiera pytania i odpowiedzi dotyczące BAE czyli baza adresów elektronicznych. Czym e-doręczenia różnią się od ePUAP? Gdzie składa się wniosek o adres BAE? Czy osoba prowadząca działalność gospodarczą też musi mieć skrzynkę e-doręczeń?

Zasiłek chorobowy 2025 i 2026 r. [podstawa wymiaru, wysokość, okres pobierania]

Zasiłek chorobowy przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym. Świadczenie wypłacane jest w razie niezdolności do pracy. Zasiłek wypłaca pracodawca lub ZUS.

Czy od kontenera trzeba zapłacić podatek od nieruchomości? Jeśli stoi na twojej działce, lepiej sprawdź, jak od 1 stycznia 2025 roku zmieniły się przepisy

Od 1 stycznia 2025 roku przepisy o podatku od nieruchomości zostały znowelizowane. Zmiany dotyczą między innymi opodatkowania budowli. Czy kontener jest budowlą i trzeba go opodatkować? Sprawdź, jak zmieniły się przepisy.

Mieszkania podrożeją w 2025 roku? Jakie ceny najmu? [WYWIAD]

Czy czekają nas podwyżki na rynku nieruchomości? Czy mieszkania w Polsce są drogie, a może tylko nam się tak wydaje? Co powoduje wzrost cen? Odpowiedzi na te pytania poznacie w wywiadzie z ekspertem. Rozmówcą programu Gość Infor.pl był Maciej Gołębiewski, ekspert ds. rynku nieruchomości, autor popularnego kanału na YouTube.

REKLAMA

1200 zł świadczenia na dziecko w 2025 r. Od 1 lutego 2025 r. można składać wnioski na część kwoty

Od 1 lutego 2025 r. rozpocznie się przyjmowanie wniosków na jedno ze świadczeń przysługujących na dzieci w 2025 r. Gdzie należy składać wnioski? Kiedy złożyć poszczególne wnioski? Kiedy nastąpi wypłata świadczenia?

Wiosenne obowiązki zarządców nieruchomości

Zima jeszcze trochę potrwa, ale zarządcy nieruchomości już dziś planują pierwsze wiosenne prace porządkowe. Obowiązków wiosną nie brakuje. Cieplejsze i dłuższe dni to idealny moment na przeglądu stanu budynku i przygotowanie go na kolejny sezon - komentarz Mariusza Łubińskego, prezesa spółki Admus zajmującej się profesjonalnym zarządzaniem nieruchomościami.

Z czego składa się orzeczenie o niepełnosprawności? [Przykłady]

Orzeczenie o niepełnosprawności składa się z kilku ważnych elementów. Niektóre z nich mają istotny wpływ na zakres możliwej pomocy. Na zatem zwrócić szczególną uwagę?

Sankcja kredytu darmowego. Czy Sąd Najwyższy każe bankom zwracać kredytobiorcom odsetki, prowizje i opłaty?

Sąd Najwyższy w Polsce stoi przed wyzwaniem rozstrzygania jednego z najważniejszych zagadnień dotyczących tzw. sankcji kredytu darmowego. Ta instytucja, wynikająca z ustawy o kredycie konsumenckim, może przynieść znaczące zmiany zarówno dla kredytobiorców, jak i dla instytucji finansowych. W obliczu rosnącej liczby sporów między bankami a konsumentami, decyzja Sądu Najwyższego w sprawie o sygn. akt III CZP 3/25, zarejestrowanej 22 stycznia 2025 roku, nabiera szczególnego znaczenia.

REKLAMA

Sądy masowo popierają przedsiębiorców w sporze o Mały ZUS Plus

Sądy Okręgowe w całej Polsce wydały ponad 60 wyroków zgodnych z interpretacją Rzecznika MŚP, uznając, że przedsiębiorcy mogą ponownie skorzystać z Małego ZUS Plus po dwóch latach przerwy. ZUS stoi na stanowisku, że okres ten powinien wynosić trzy lata. Spór trwa, a część spraw trafia do Sądu Najwyższego.

Czy komputery kwantowe są zagrożeniem dla blockchaina i bezpieczeństwa cyfrowych transakcji?

Blockchain od lat jest symbolem bezpieczeństwa i niezmienności danych. Jego zastosowanie wykracza daleko poza kryptowaluty – wykorzystuje się go w finansach, administracji, logistyce czy ochronie zdrowia. Jednak pojawienie się komputerów kwantowych, zdolnych do przeprowadzania obliczeń niewyobrażalnych dla klasycznych komputerów, rodzi pytanie: czy blockchain przestanie być odporny na złamanie? A jeśli tak, jakie będą tego konsekwencje dla transakcji, danych i całej gospodarki cyfrowej?

REKLAMA