REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy pracownik ma prawo do odszkodowania

Ryszard Sadlik
Ryszard Sadlik

REKLAMA

W razie niewydania przez pracodawcę w terminie świadectwa pracy, pracownik może żądać jego wydania oraz domagać się zapłaty odszkodowania. Odszkodowanie od pracodawcy należy się pracownikowi zarówno wówczas, gdy na skutek niewydania świadectwa nie mógł znaleźć pracy, jak i w innych przypadkach, gdy przez brak tego dokumentu poniósł szkodę.

 

 

Świadectwo pracy jest dokumentem zawierającym informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracownika w kolejnym miejscu zatrudnienia, w ZUS lub urzędach pracy. Dlatego też każdy pracodawca ma obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy w razie rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Wyjątek dotyczy jedynie sytuacji określonej w art. 97 par. 11 k.p. Zgodnie z tym przepisem w razie rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę z pracownikiem, z którym dotychczasowy pracodawca nawiązuje kolejną umowę o pracę bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy tylko na jego żądanie.

 

Obowiązek pracodawcy

Zaznaczyć należy, że wydania świadectwa pracy pracodawca nie może uzależniać od uprzedniego rozliczenia się z pracownikiem. Pracodawca nie może więc zastrzec, że świadectwo pracy zostanie wręczone pracownikowi wtedy, gdy zwróci np. narzędzia pracodawcy lub pokryje koszty szkolenia. Takie działanie pracodawcy byłoby bezprawne i narażałoby go na roszczenie odszkodowawcze pracownika.

Pracodawca powinien wydać świadectwo pracy bezpośrednio pracownikowi albo upoważnionej osobie - w dniu, w którym następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy. Jeżeli nie jest to możliwe, pracodawca, nie później niż w ciągu siedmiu dni od dnia ustania stosunku pracy, powinien przesyłać świadectwo pracy pracownikowi lub tej osobie pocztą albo doręczyć go w inny sposób (np. poprzez innego pracownika).


Żądanie wydania

Jeżeli pracodawca nie wydał w terminie świadectwa pracy, pracownik może wystąpić do sądu pracy z żądaniem jego wydania. W razie zaś uzyskania korzystnego wyroku, może dochodzić jego realizacji na drodze egzekucji sądowej. Wyrok nakazujący wydanie świadectwa pracy podlega wykonaniu w drodze egzekucji sądowej, w trybie egzekucji świadczeń niepieniężnych. Wniosek o wykonanie takiego wyroku pracownik powinien skierować do sądu, w którego okręgu czynność ma być wykonana.

W toku postępowania wszczętego w wyniku tego wniosku sąd może - poprzez stosowanie grzywien wobec pracodawcy - wymusić wydanie świadectwa pracy, przy czym w jednym postanowieniu sąd może wymierzyć grzywnę nie wyższą niż 1 tys. zł, chyba że trzykrotne wymierzenie grzywny okazało się nieskuteczne. Ogólna suma grzywien w tej samej sprawie nie może przewyższać 100 tys. zł. W razie wykonania czynności przez dłużnika lub umorzenia postępowania grzywny niezapłacone do tego czasu ulegają umorzeniu. Sąd, wymierzając pracodawcy grzywnę, orzeka jednocześnie na wypadek jej nieściągnięcia o zamianie grzywny na areszt, licząc jeden dzień aresztu od 5 do 150 zł grzywny.

Ostatecznie więc wobec pracodawcy odmawiającego wykonania wyroku przywracającego pracownika do pracy sąd może zastosować areszt. Areszt ten maksymalnie może trwać sześć miesięcy. Stanowi to dość surową sankcję za odmowę wykonania wyroku.


Kiedy odszkodowanie

Niewydanie przez pracodawcę świadectwa pracy może skutkować obowiązkiem wypłaty pracownikowi odszkodowania. Stanowi o tym art. 99 k.p., w myśl którego pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie świadectwa pracy lub też wydania niewłaściwego świadectwa. Przy czym, zgodnie z par. 2 tego przepisu, pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, jednakże nie dłuższy niż sześć tygodni.

Ciężar dowodu odnośnie do powstałej szkody spoczywa na pracowniku. Musi on zatem wykazać, że nie mógł podjąć pracy właśnie z powodu braku świadectwa pracy. Wskazywał na to Sąd Najwyższy w wyroku z 10 listopada 1978 r. (I PRN 107/78 PiZS 1980/5/69), podnosząc, że w świetle art. 99 par. 2 k.p. odszkodowanie z powodu niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy przysługuje pracownikowi tylko wówczas, gdy nie mógł uzyskać z tego powodu nowej pracy, mimo podejmowanych w tym kierunku starań, co sam powinien udowodnić.


Roszczenia cywilne

Treść art. 99 k.p. nie wyłącza innych roszczeń pracowników. Pracownik może więc dochodzić od pracodawcy naprawienia szkody wyrządzonej niewydaniem w terminie świadectwa pracy innej niż utrata zarobków w związku z pozostawaniem bez pracy. Tak też wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z 13 października 2004 r. (II PK sygn. 36/04, OSNP 2005/8/106). Wynika to z faktu, że tylko szkoda poniesiona przez pracownika w postaci nienawiązania stosunku pracy, jako najczęściej spotykana, została wprost wymieniona w art. 99 k.p. Natomiast w pozostałych przypadkach wyrządzenia szkody, odpowiedzialność pracodawcy także istnieje, tyle że wynika ona z ogólnych zasad określonych przez przepisy prawa cywilnego


.

PRZYKŁAD

EGZEKUCJA WYKONANIA WYROKU

Spółka rozwiązała z Jolantą J. umowę o pracę. Nie wydała jej jednak świadectwa pracy. Jolanta J. wniosła pozew do sądu pracy żądając wydania świadectwa pracy. Sąd wyrokiem nakazał pracodawcy wydać świadectwo pracy. Po uprawomocnienia się tego wyroku Jolanta J. stawiła się w Spółce żądając wydania świadectwa pracy. Prezes zarządu nakazał jej jednak opuszczenie terenu firmy, wskazując, że nic nie wie o tym wyroku. Jolanta J. złożyła wówczas wniosek do sądu o wykonanie wyroku nakazującego wydanie świadectwa pracy. Sąd zobowiązał prezesa do wykonania wyroku oraz wskazał, że w razie niewykonania tego obowiązku wymierzy mu grzywnę 800 zł. Ponieważ Prezes zarządu nadal odmawiał wydania świadectwa pracy Jolancie J. sąd wymierzył mu grzywnę w kwocie 800 złotych i orzekł równocześnie na wypadek nieuiszczenia tej grzywny areszt w wymiarze 80 dni. Prezes zarządu po otrzymaniu informacji o tym postanowieniu wydał Jolancie J. świadectwo pracy.

Szkoda pracownika, oprócz niemożności podjęcia pracy, może bowiem polegać np. na odmowie przyznania mu świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Świadectwo pracy stanowi bowiem istotny środek dowodowy przy dochodzeniu przez pracownika uprawnień ze stosunku pracy wynikających z przepisów prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych. Zatem brak świadectwa może nie tylko uniemożliwiać pracownikowi uzyskanie należnej mu emerytury lub renty, ale również może pozbawić go szans wykazania odpowiedniego stażu pracy i uzyskania z tego tytułu np. dodatku stażowego lub nagrody jubileuszowej u kolejnego pracodawcy. Pracownik mógłby też dochodzić od pracodawcy odszkodowania za szkodę powstałą wskutek nieotrzymania, z powodu braku świadectwa pracy

 

RYSZARD SADLIK

gp@infor.pl


PODSTAWA PRAWNA

Art. 99 par. 11 k.p., art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Art. 471 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Art. 1050, art. 1053 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ceny 2025: Ile kosztuje wykończenie mieszkania (pod klucz) u dewelopera?

Czy deweloperzy oferują wykończenie mieszkań pod klucz? W jakiej cenie? Jak wielu nabywców się na nie decyduje? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Kandydaci na prezydenta 2025 [Sondaż]

Którzy kandydaci na prezydenta w 2025 roku mają największe szanse? Oto sondaż Opinia24. Procenty pierwszej trójki rozkładają się następująco: 35,3%, 22,1% oraz 13,2%.

E-doręczenia: 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi

E-doręczenia funkcjonują od 1 stycznia 2025 roku. Przedstawiamy 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi ekspertki. Jakie podmioty muszą posiadać adres do e-doręczeń? Czy w przypadku braku odbioru przesyłek z e-doręczeń w określonym czasie będzie domniemanie doręczenia?

REKLAMA

Brykiety drzewne czy drewno kawałkowe – czym lepiej ogrzewać dom i ile to kosztuje? Zestawienie kaloryczności gatunków drewna

Każdy rodzaj paliwa ma swoje mocne strony. Polska jest jednym z większych producentów brykietów w Europie i znaleźć u nas można bardzo szeroką ich gamę. Brykietowanie to proces, który nadaje drewnu nową strukturę, zagęszcza je. Brykiet tej samej wielkości z trocin dębowych ma taką samą wagę jak z trocin sosnowych czy świerkowych. Co więcej, brykiet z trocin iglastych ma wyższą wartość kaloryczną, ponieważ drewno iglaste, niezależnie od lekkiej wagi, tak naprawdę jest bardziej kaloryczne od liściastego. Do tego jeśli porównamy polano i brykiet o tej samej objętości, to brykiet jest cięższy od drewna.

Ratingi ESG: katalizator zmian czy iluzja postępu?

Współczesny świat biznesu coraz silniej akcentuje znaczenie ESG jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ratingi ESG odgrywają kluczową rolę w ocenie działań firm na polu odpowiedzialności środowiskowe, społecznej i zarządzania. Ale czy są one rzeczywistym impulsem do zmian, czy raczej efektowną fasadą bez głębszego wpływu na biznesową rzeczywistość? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

Chiński model AI (DeepSeek R1) tańszy od amerykańskich a co najmniej równie dobry. Duża przecena akcji firm technologicznych w USA

Notowania największych amerykańskich firm związanych z rozwojem sztucznej inteligencji oraz jej infrastrukturą zaliczyły ostry spadek w poniedziałek, w związku z zaprezentowaniem tańszego i wydajniejszego chińskiego modelu AI, DeepSeek R1.

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka a dokumentacja pracownicza rodzica. MRPiPS odpowiada na ważne pytania

Po co pracodawcy dostęp do całości orzeczenia o niepełnosprawności dziecka? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wątpliwości Rzeczniczki Praw Dziecka. Problem dotyczy dokumentowania prawa do dodatkowego urlopu wychowawczego rodzica dziecka z niepełnosprawnością.

2500 zł dla nauczyciela (nie każdego) - na zakup laptopa. MEN: wnioski do 25 lutego 2025 r. Za droższy model trzeba będzie dopłacić samemu

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i klas I-III szkół podstawowych mogą od poniedziałku 27 stycznia 2025 r. składać wnioski o bon na zakup sprzętu w programie "Laptop dla nauczyciela" – poinformowali ministra edukacji Barbara Nowacka i wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Na złożenie wniosków nauczyciele mają 30 dni (do 25 lutego 2025 r. – PAP), kolejne 30 dni przeznaczone będzie na ich rozpatrzenie. Bony mają być wręczane w miesiącach kwiecień-maj 2025 r., a wykorzystać je będzie można do końca 2025 roku.

REKLAMA