REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pod czujnym okiem szefa

REKLAMA

Kontrola pracowników w miejscu pracy jest, co do zasady, właściwym i dopuszczalnym środkiem prewencyjnym, jednakże powinien być o­n stosowany wyłącznie w granicach dozwolonych przez prawo.
W granicach wyznaczonych przez prawo pracodawca może kontrolować zachowania pracownika w pracy i sposób wykorzystywania przez niego powierzonego mienia.

Pracodawca dokonuje zazwyczaj kontroli w celu ochrony swojego mienia oraz w celu sprawdzenia rzetelności pracownika i prawidłowości wykorzystania przez niego czasu pracy. Aby zapewnić legalność korzystania przez pracowników z oprogramowania, pracodawca monitoruje zakres instalowanego oprogramowania na służbowych komputerach. W celu weryfikacji, czy pracownik wykorzystuje należycie czas pracy na wykonywanie obowiązków służbowych, pracodawca kontroluje czas pracy (długość przebywania w zakładzie pracy), treść poczty elektronicznej, rodzaj odwiedzanych przez pracownika stron internetowych. Pracodawca może też w celu ochrony swojego mienia dokonywać przeszukań pracowników i przeprowadzać kontrole osobiste.

Należy pamiętać, że zakres wszystkich powyższych działań jest ograniczony, a sankcje za przekroczenie granic mogą być dotkliwe dla pracodawcy.

Do najczęstszych sposobów kontroli pracowników przez pracodawcę należą:
• sprawdzanie treści poczty elektronicznej i tradycyjnej,
• wykorzystywanie Internetu i rodzaju odwiedzanych stron,
• ustalanie miejsca pobytu pracownika za pomocą służbowego telefonu komórkowego,
• kontrole osobiste pracownika (przeszukania),
• sprawdzanie stanu trzeźwości pracownika (badanie alkomatem),
• instalowanie kamer w zakładzie pracy,
• badanie wykrywaczem kłamstw.

Ochrona godności i dóbr osobistych pracowników – sankcje za naruszenie

Dobra osobiste każdego człowieka podlegają bezwzględnej ustawowej ochronie. Katalog dóbr osobistych określony jest w art. 23 Kodeksu cywilnego i obejmuje między innymi tajemnicę korespondencji, cześć i wolność człowieka. Nie jest to lista zamknięta, w związku z czym przez pojęcie dóbr osobistych rozumiemy również godność pracownika, która jest najczęściej naruszana przy dokonywaniu kontroli osobistych pracowników. Z kolei tajemnica korespondencji jest najważniejszym dobrem osobistym, które pracodawca może naruszyć w procesie kontrolowania poczty elektronicznej i tradycyjnej pracownika.
Z mocy przepisów Kodeksu pracy pracodawca jest zobowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika (art. 11 k.p.).

Pracownik, którego dobra osobiste zostaną naruszone przez pracodawcę, ma prawo podnosić w stosunku do niego następujące roszczenia:
• zaniechania bezprawnego działania przez pracodawcę,
• usunięcia skutków bezprawnego działania, np. przez złożenie oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy pracodawca naruszył godność pracownika przy przeszukaniu lub sprawdzaniu stanu trzeźwości i poniżył go przy innych współpracownikach,
• zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny,
• naprawienia szkody majątkowej, jeżeli wskutek naruszenia dóbr osobistych doszło do powstania szkody w majątku pracownika. Takie sytuacje będą rzadkim wynikiem dokonywania kontroli pracodawcy w miejscu pracy, choć nie można ich wykluczyć.

Warto zwrócić uwagę, że bezprawne działania pracodawcy mogą w rezultacie doprowadzić do naruszenia innych przepisów, np. o dyskryminacji w miejscu pracy.

W sytuacji gdy wskutek kontroli pracowników okaże się, że część pracowników albo jeden pracownik jest kontrolowany znacznie częściej niż inni, i nie ma ku temu obiektywnych przyczyn, może o­n podnieść zarzut dyskryminacji na przykład ze względu na płeć, wyznanie, narodowość lub przynależność związkową. W takim przypadku pracownik ma prawo domagać się na drodze sądowej odszkodowania od pracodawcy w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Skorzystanie przez pracownika z tych uprawnień nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę lub jej rozwiązanie bez wypowiedzenia.

Niezależnie od powyższego pracownik ma prawo rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli naruszenie przez pracodawcę zasad o równym traktowaniu w zatrudnieniu miało charakter ciężkiego naruszenia (art. 55 k.p.). Obowiązek pracodawcy przeciwdziałania dyskryminacji w zatrudnieniu wynika z art. 94 k.p.

Pojawia się pytanie, czy pracownik może w tym samym trybie rozwiązać umowę o pracę ze skutkiem natychmiastowym w sytuacji, gdy wskutek dokonywania bezprawnych kontroli pracownika pracodawca naruszył w sposób ciężki przepisy o ochronie dóbr osobistych. Wydaje się, że tak, skoro art. 11 k.p. nakazuje pracodawcy szanować godność i dobra osobiste pracownika. Moim zdaniem katalog podstawowych obowiązków pracodawcy nie jest wyłącznie ujęty w art. 94 k.p. i należy przyjąć zasadę określoną w art. 11 jako kolejny istotny obowiązek, którego pracodawca musi przestrzegać. Pracownik może się również powołać na inny obowiązek pracodawcy, którym jest wpływanie na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego (art. 94 k.p.). Bezprawne, powtarzające się kontrole pracowników na pewno nie sprzyjają budowaniu takich zasad i również mogą być powodem do rozwiązania przez pracownika umowy o pracę. Rozwiązanie umowy przez pracownika w tym trybie niesie za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem.

Pozytywne i negatywne skutki monitoringu dla pracodawcy

Systematyczne kontrole sposobu wykonywania przez pracowników obowiązków służbowych stały się w obecnych czasach codziennością. W szczególności ma to miejsce w dużych zakładach pracy. Jest to bardzo użyteczne narzędzie dla pracodawców pozwalające im na lepszy dobór kadr i ochronę własnego mienia. Pracownik, uprzedzony o możliwości kontroli, staje się bardziej zdyscyplinowany i trudniej mu zdecydować się na naruszanie ustalonego porządku pracy.

Jednak przekroczenie granic dopuszczalnej kontroli lub korzystanie przez pracodawcę z uprawnień w taki sposób, iż powoduje to dyskryminację w miejscu pracy, może mieć negatywne konsekwencje dla pracodawcy. Pracownik ma bowiem prawo do podnoszenia określonych roszczeń wobec pracodawcy, które mogą mieć poważne konsekwencje finansowe.


Katarzyna Dulewicz
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ceny 2025: Ile kosztuje wykończenie mieszkania (pod klucz) u dewelopera?

Czy deweloperzy oferują wykończenie mieszkań pod klucz? W jakiej cenie? Jak wielu nabywców się na nie decyduje? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Kandydaci na prezydenta 2025 [Sondaż]

Którzy kandydaci na prezydenta w 2025 roku mają największe szanse? Oto sondaż Opinia24. Procenty pierwszej trójki rozkładają się następująco: 35,3%, 22,1% oraz 13,2%.

E-doręczenia: 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi

E-doręczenia funkcjonują od 1 stycznia 2025 roku. Przedstawiamy 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi ekspertki. Jakie podmioty muszą posiadać adres do e-doręczeń? Czy w przypadku braku odbioru przesyłek z e-doręczeń w określonym czasie będzie domniemanie doręczenia?

REKLAMA

Brykiety drzewne czy drewno kawałkowe – czym lepiej ogrzewać dom i ile to kosztuje? Zestawienie kaloryczności gatunków drewna

Każdy rodzaj paliwa ma swoje mocne strony. Polska jest jednym z większych producentów brykietów w Europie i znaleźć u nas można bardzo szeroką ich gamę. Brykietowanie to proces, który nadaje drewnu nową strukturę, zagęszcza je. Brykiet tej samej wielkości z trocin dębowych ma taką samą wagę jak z trocin sosnowych czy świerkowych. Co więcej, brykiet z trocin iglastych ma wyższą wartość kaloryczną, ponieważ drewno iglaste, niezależnie od lekkiej wagi, tak naprawdę jest bardziej kaloryczne od liściastego. Do tego jeśli porównamy polano i brykiet o tej samej objętości, to brykiet jest cięższy od drewna.

Ratingi ESG: katalizator zmian czy iluzja postępu?

Współczesny świat biznesu coraz silniej akcentuje znaczenie ESG jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ratingi ESG odgrywają kluczową rolę w ocenie działań firm na polu odpowiedzialności środowiskowe, społecznej i zarządzania. Ale czy są one rzeczywistym impulsem do zmian, czy raczej efektowną fasadą bez głębszego wpływu na biznesową rzeczywistość? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

Chiński model AI (DeepSeek R1) tańszy od amerykańskich a co najmniej równie dobry. Duża przecena akcji firm technologicznych w USA

Notowania największych amerykańskich firm związanych z rozwojem sztucznej inteligencji oraz jej infrastrukturą zaliczyły ostry spadek w poniedziałek, w związku z zaprezentowaniem tańszego i wydajniejszego chińskiego modelu AI, DeepSeek R1.

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka a dokumentacja pracownicza rodzica. MRPiPS odpowiada na ważne pytania

Po co pracodawcy dostęp do całości orzeczenia o niepełnosprawności dziecka? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wątpliwości Rzeczniczki Praw Dziecka. Problem dotyczy dokumentowania prawa do dodatkowego urlopu wychowawczego rodzica dziecka z niepełnosprawnością.

2500 zł dla nauczyciela (nie każdego) - na zakup laptopa. MEN: wnioski do 25 lutego 2025 r. Za droższy model trzeba będzie dopłacić samemu

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i klas I-III szkół podstawowych mogą od poniedziałku 27 stycznia 2025 r. składać wnioski o bon na zakup sprzętu w programie "Laptop dla nauczyciela" – poinformowali ministra edukacji Barbara Nowacka i wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Na złożenie wniosków nauczyciele mają 30 dni (do 25 lutego 2025 r. – PAP), kolejne 30 dni przeznaczone będzie na ich rozpatrzenie. Bony mają być wręczane w miesiącach kwiecień-maj 2025 r., a wykorzystać je będzie można do końca 2025 roku.

REKLAMA