REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pod czujnym okiem szefa

REKLAMA

Kontrola pracowników w miejscu pracy jest, co do zasady, właściwym i dopuszczalnym środkiem prewencyjnym, jednakże powinien być o­n stosowany wyłącznie w granicach dozwolonych przez prawo.
W granicach wyznaczonych przez prawo pracodawca może kontrolować zachowania pracownika w pracy i sposób wykorzystywania przez niego powierzonego mienia.

Pracodawca dokonuje zazwyczaj kontroli w celu ochrony swojego mienia oraz w celu sprawdzenia rzetelności pracownika i prawidłowości wykorzystania przez niego czasu pracy. Aby zapewnić legalność korzystania przez pracowników z oprogramowania, pracodawca monitoruje zakres instalowanego oprogramowania na służbowych komputerach. W celu weryfikacji, czy pracownik wykorzystuje należycie czas pracy na wykonywanie obowiązków służbowych, pracodawca kontroluje czas pracy (długość przebywania w zakładzie pracy), treść poczty elektronicznej, rodzaj odwiedzanych przez pracownika stron internetowych. Pracodawca może też w celu ochrony swojego mienia dokonywać przeszukań pracowników i przeprowadzać kontrole osobiste.

Należy pamiętać, że zakres wszystkich powyższych działań jest ograniczony, a sankcje za przekroczenie granic mogą być dotkliwe dla pracodawcy.

Do najczęstszych sposobów kontroli pracowników przez pracodawcę należą:
• sprawdzanie treści poczty elektronicznej i tradycyjnej,
• wykorzystywanie Internetu i rodzaju odwiedzanych stron,
• ustalanie miejsca pobytu pracownika za pomocą służbowego telefonu komórkowego,
• kontrole osobiste pracownika (przeszukania),
• sprawdzanie stanu trzeźwości pracownika (badanie alkomatem),
• instalowanie kamer w zakładzie pracy,
• badanie wykrywaczem kłamstw.

Ochrona godności i dóbr osobistych pracowników – sankcje za naruszenie

Dobra osobiste każdego człowieka podlegają bezwzględnej ustawowej ochronie. Katalog dóbr osobistych określony jest w art. 23 Kodeksu cywilnego i obejmuje między innymi tajemnicę korespondencji, cześć i wolność człowieka. Nie jest to lista zamknięta, w związku z czym przez pojęcie dóbr osobistych rozumiemy również godność pracownika, która jest najczęściej naruszana przy dokonywaniu kontroli osobistych pracowników. Z kolei tajemnica korespondencji jest najważniejszym dobrem osobistym, które pracodawca może naruszyć w procesie kontrolowania poczty elektronicznej i tradycyjnej pracownika.
Z mocy przepisów Kodeksu pracy pracodawca jest zobowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika (art. 11 k.p.).

Pracownik, którego dobra osobiste zostaną naruszone przez pracodawcę, ma prawo podnosić w stosunku do niego następujące roszczenia:
• zaniechania bezprawnego działania przez pracodawcę,
• usunięcia skutków bezprawnego działania, np. przez złożenie oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy pracodawca naruszył godność pracownika przy przeszukaniu lub sprawdzaniu stanu trzeźwości i poniżył go przy innych współpracownikach,
• zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny,
• naprawienia szkody majątkowej, jeżeli wskutek naruszenia dóbr osobistych doszło do powstania szkody w majątku pracownika. Takie sytuacje będą rzadkim wynikiem dokonywania kontroli pracodawcy w miejscu pracy, choć nie można ich wykluczyć.

Warto zwrócić uwagę, że bezprawne działania pracodawcy mogą w rezultacie doprowadzić do naruszenia innych przepisów, np. o dyskryminacji w miejscu pracy.

W sytuacji gdy wskutek kontroli pracowników okaże się, że część pracowników albo jeden pracownik jest kontrolowany znacznie częściej niż inni, i nie ma ku temu obiektywnych przyczyn, może o­n podnieść zarzut dyskryminacji na przykład ze względu na płeć, wyznanie, narodowość lub przynależność związkową. W takim przypadku pracownik ma prawo domagać się na drodze sądowej odszkodowania od pracodawcy w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Skorzystanie przez pracownika z tych uprawnień nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę lub jej rozwiązanie bez wypowiedzenia.

Niezależnie od powyższego pracownik ma prawo rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli naruszenie przez pracodawcę zasad o równym traktowaniu w zatrudnieniu miało charakter ciężkiego naruszenia (art. 55 k.p.). Obowiązek pracodawcy przeciwdziałania dyskryminacji w zatrudnieniu wynika z art. 94 k.p.

Pojawia się pytanie, czy pracownik może w tym samym trybie rozwiązać umowę o pracę ze skutkiem natychmiastowym w sytuacji, gdy wskutek dokonywania bezprawnych kontroli pracownika pracodawca naruszył w sposób ciężki przepisy o ochronie dóbr osobistych. Wydaje się, że tak, skoro art. 11 k.p. nakazuje pracodawcy szanować godność i dobra osobiste pracownika. Moim zdaniem katalog podstawowych obowiązków pracodawcy nie jest wyłącznie ujęty w art. 94 k.p. i należy przyjąć zasadę określoną w art. 11 jako kolejny istotny obowiązek, którego pracodawca musi przestrzegać. Pracownik może się również powołać na inny obowiązek pracodawcy, którym jest wpływanie na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego (art. 94 k.p.). Bezprawne, powtarzające się kontrole pracowników na pewno nie sprzyjają budowaniu takich zasad i również mogą być powodem do rozwiązania przez pracownika umowy o pracę. Rozwiązanie umowy przez pracownika w tym trybie niesie za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem.

Pozytywne i negatywne skutki monitoringu dla pracodawcy

Systematyczne kontrole sposobu wykonywania przez pracowników obowiązków służbowych stały się w obecnych czasach codziennością. W szczególności ma to miejsce w dużych zakładach pracy. Jest to bardzo użyteczne narzędzie dla pracodawców pozwalające im na lepszy dobór kadr i ochronę własnego mienia. Pracownik, uprzedzony o możliwości kontroli, staje się bardziej zdyscyplinowany i trudniej mu zdecydować się na naruszanie ustalonego porządku pracy.

Jednak przekroczenie granic dopuszczalnej kontroli lub korzystanie przez pracodawcę z uprawnień w taki sposób, iż powoduje to dyskryminację w miejscu pracy, może mieć negatywne konsekwencje dla pracodawcy. Pracownik ma bowiem prawo do podnoszenia określonych roszczeń wobec pracodawcy, które mogą mieć poważne konsekwencje finansowe.


Katarzyna Dulewicz
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W którym banku można dostać 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym pod koniec stycznia 2025 r. [ranking depozytów bankowych]

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Sąd: ZUS odmówił zasiłku chorobowego przez podwyżkę pensji księgowej o 157% do 4500 zł brutto

Interwencja ZUS miała na celu odmowę wypłaty zasiłku chorobowego. Kobieta z uwagi na rozpoczęcie pracy księgowej otrzymała podwyżkę z około 1750 zł (1/2 etatu) do 4500 zł (3/5 etatu). ZUS kwestionował 4500 zł jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz wypadkowe zgodnie z art. 20 ustawy, (podstawa składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe).

Nowości w kodeksie pracy 2025, czterodniowy tydzień pracy, 35 dni urlopu w roku, rewolucja w stażu pracy, prawo pracy do zmiany czy rewolucja odłożona w czasie

Prawo pracy do wymiany w kilku przynajmniej punktach: tydzień pracy, urlop wypoczynkowy, staże. Na razie jednak tylko pomysły, zapowiedzi i obietnice. Kiedy będą konkrety i reformy Kodeksu pracy wejdą w życie?

Osoba ubezwłasnowolniona w DPS. Zasady finansowania do zmiany?

Samorządowcy proponują zmianę przepisów dotyczących finansowania kosztów pobytu osób ubezwłasnowolnionych całkowicie w domach pomocy społecznej. Chodzi o to, by ponosiła je gmina faktycznego miejsca jej zamieszkania, a nie opiekuna prawnego.

REKLAMA

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Podwyżka o 40% (marchewka) a podniesienie wieku emerytalnego (kij). Wcześniej był postulat 3 miesięcy urlopu za 7 lat pracy w jednej firmie

Autorem propozycji podwyżki o 20% w 2025 r. i o 20% w 2026 r. jest Lider Związkowej Alternatywy Piotr Szumlewicz. Mowa jest o podwyżkach płac w sferze budżetowej w tym roku i co najmniej 20 proc. w przyszłym. Wcześniej związkowiec postulował wprowadzenie urlopu 3 miesięcy za 7 lat pracy. Propozycje oceniam jako nierealne do wprowadzenia.

Do 1 mln zł kary dla pracodawcy za niedokonywanie wpłat do PPK w terminie

Niedokonywanie wpłat do PPK w terminie stanowi wykroczenie z art. 107 pkt 2 ustawy o PPK. Pracodawcy grozi za to nawet do 1 mln zł kary. Ściganiem niedopełniania obowiązków w tym zakresie zajmuje się Państwowa Inspekcja Pracy.

Kara dla pracodawcy za nieudzielenie urlopu w 2025 i 2026

Nieudzielenie urlopu przez pracodawcę stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Jak wysoka kara grozi pracodawcy za naruszenie przepisów o udzielaniu urlopów wypoczynkowych w 2025 i 2026 roku? Artykuł zawiera aktualne kwoty.

REKLAMA

Propozycja: Do 1000 zł dodatku motywacyjnego z Funduszu Pracy [Interpelacja]

Trwają prace nad nowym systemem działania urzędów pracy. Wiąże się z tym także nowy system wynagradzania i dodatków.

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

REKLAMA