Zanim strona złoży apelację musi w terminie siedmiu dni od ogłoszenia wyroku wystąpić do sądu o jego doręczenie wraz z uzasadnieniem.
Apelacja jest podstawowym środkiem odwoławczym służącym kontroli orzeczeń sądowych. Od wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje apelacja do sądu drugiej instancji. Apelację od wyroku sądu rejonowego rozpoznaje sąd okręgowy, a od wyroku sądu okręgowego jako sądu pierwszej instancji – sąd apelacyjny.
Co w apelacji
Przepisy procedury cywilnej określają elementy, które powinna zawierać apelacja. Są to: oznaczenie sądu, do którego apelacja jest skierowana, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników, oznaczenie, iż pismo stanowi apelację, wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o prawa majątkowe, oznaczenie wyroku (data wydania, sygnatura akt), od którego jest wniesiona ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości czy w części, zwięzłe przedstawienie zarzutów i ich uzasadnienie, powołanie – w razie potrzeby – nowych faktów i dowodów oraz wykazanie, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie było możliwe albo że potrzeba powołania się na nie wynikła później, wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku w całości lub w części.
W jakim terminie
Apelacja musi być wniesiona w odpowiednim terminie. Skutkiem jego przekroczenia jest odrzucenie jej przez sąd. Termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia. Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło. Termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się natomiast z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca. Czynność procesowa może być dokonana skutecznie w ostatnim dniu terminu. Należy pamiętać, że wystąpienie niedziel lub świąt w środku terminu nie ma żadnego wpływu na jego obliczanie. Wszystkie te dni podlegają wliczeniu. Jeżeli natomiast koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, termin upływa dnia następnego.
Wniosek o uzasadnienie
Strona, która chce złożyć apelację, powinna w terminie siedmiu dni od ogłoszenia wyroku złożyć do sądu pisemny wniosek o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem. Następnie w terminie dwóch tygodni liczonych od daty doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem strona powinna złożyć apelację w sądzie, który wydał wyrok. Zdarza się bowiem tak, że strony wnoszą apelacje bezpośrednio do sądu odwoławczego. Nie jest to działanie prawidłowe. W tej sytuacji sąd odwoławczy, celem nadania apelacji właściwego biegu, przekazuje ją do sądu, który wydał zaskarżony wyrok.
Istnieje jeszcze jeden sposób złożenia apelacji. Można bowiem nie żądając doręczenia wyroku wraz z uzasadnieniem i od razu wnieść apelację (również do sądu, który wyrok wydawał) w terminie trzech tygodni od ogłoszenia wyroku.
Pismo zawierające apelację można złożyć w biurze podawczym sądu. Nie jest to jednak konieczne, gdyż oddanie pisma procesowego w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu. Dla zachowania terminu decydująca jest wówczas data nadania pisma. Strona powinna zadbać o właściwy dowód nadania przesyłki.
Jaki koszt
Pamiętać też trzeba, że apelacja podlega opłacie sądowej. W przypadku apelacji w sprawie, w której wartość przedmiotu zaskarżenia nie przekracza 50 000 zł, opłata wynosi 30 zł. Jeśli sprawa dotyczy wyższej kwoty (wartość przedmiotu zaskarżenia przekracza 50 000 zł), wówczas strona wnosząca apelację ma obowiązek uiścić opłatę stosunkową od apelacji wynoszącą 5 proc. wartości przedmiotu zaskarżenia.
ORZECZNICTWO SN
• Sobota nie jest dniem uznanym ustawowo za wolny od pracy
– uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2003 r., III CZP 8/03, OSNC 2004/1/1
Ważne!
Jeżeli apelacja zawiera braki uniemożliwiające nadanie jej prawidłowego biegu, sędzia wydaje zarządzenie zobowiązujące stronę do uzupełnienia tych braków w oznaczanym terminie, zazwyczaj 7 dni. Jeżeli strona braków nie uzupełni, apelacja zostanie odrzucona już przez sąd pierwszej instancji
Andrzej Marek
Sędzia Sądu Okręgowego w Legnicy
Podstawa prawna
• Art. 367-391 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).