REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie są zasady ograniczające odpowiedzialność materialną pracownika za powierzone mu mienie

REKLAMA

Warunkiem odpowiedzialności materialnej pracownika jest prawidłowe powierzenie mu mienia przez pracodawcę. Dzieje się tak, gdy pracownik wyraził zgodę na powierzenie mu mienia, zostało wydane w sposób umożliwiający ustalenie jego stanu ilościowego i jakościowego, może objąć je w posiadanie oraz sprawować nad nim pieczę.


Jednym z rodzajów odpowiedzialności materialnej pracownika jest odpowiedzialność za mienie powierzone z obowiązkiem zwrotu lub do wyliczenia się. Zgodnie z kodeksem pracy przedmiotem powierzenia może być każde mienie, w tym, jak wskazuje art. 124 par. 1 k.p.: pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze.

Pracownik, któremu powierzono mienie z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się, odpowiada w pełnej wysokości za szkodę w nim powstałą. Oznacza to, że pracownik odpowiada zarówno za rzeczywistą szkodę pracodawcy, jak i za utracone przez niego korzyści. Przypomnijmy, że w innych przypadkach wyrządzenia pracodawcy przez pracownika szkody z winy nieumyślnej, pracownik odpowiada do wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia i tylko w granicach szkody rzeczywistej. Dlatego zasady odpowiedzialności za mienie powierzone z obowiązkiem zwrotu lub do wyliczenia się są dla pracownika znacznie surowsze.

Do przypisania pracownikowi odpowiedzialności za mienie powierzone konieczne jest wystąpienie następujących przesłanek: szkody, bezprawności czynu, winy oraz adekwatnego związku przyczynowego. Istotny jest również fakt, że w przypadku stwierdzenia niedoborów w powierzonym mieniu domniemywa się winę pracownika (wyrok SN z 27 maja 1999 r., I PKN 73/99, OSNP 2000/18/680).

Odpowiedzialność majątkowa pracownika za powierzone mu mienie z obowiązkiem zwrotu lub do wyliczenia się może ulec ograniczeniu.

Przede wszystkim pracownik nie ponosi odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca lub inna osoba przyczynili się do jej powstania albo zwiększenia. W świetle wyroku SN z dnia 28 kwietnia 1997 r. (I PKN 114/97, OSNP 1998/1/11) odpowiedzialność za mienie powierzone wyłączona jest, gdy pracownik udowodni, że szkoda wywołana została głównie z przyczyn, za które odpowiedzialności nie ponosi (kradzież). Niemniej jednak kradzież mienia powierzonego pracownikowi nie może być uznana za niezależną od niego przyczynę niedoboru wówczas, gdy pracownik, zwłaszcza zatrudniony na kierowniczym stanowisku, przez swe nieroztropne zachowanie ułatwia jej dokonanie (wyrok SN z 9 lutego 1999, I PKN 566/98, OSNP 2000/6/226).
Pracownik może również całkowicie uwolnić się od odpowiedzialności materialnej, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

Wysokość odszkodowania może zostać obniżona, jeżeli naprawienie szkody następuje na podstawie ugody pomiędzy pracodawcą i pracownikiem. Należy przy tym zaznaczyć, że obniżenia takiego może dokonać zarówno pracodawca jak i sąd pracy.

Zasady łagodniejszej odpowiedzialności przewiduje również rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie warunków odpowiedzialności materialnej pracowników za szkodę w powierzonym mieniu. Stosuje się je do zatrudnionych w magazynach, w sklepach o obsadzie co najmniej 6 osób, stoiskach lub działach w domach towarowych oraz sklepach i stoiskach samoobsługowych. Wymienione osoby odpowiadają wyłącznie w granicach rzeczywistej straty pracodawcy, a jeżeli wyrządziły szkodę wspólnie z innymi pracownikami – stosownie do stopnia winy i przyczynienia się. Co więcej, to pracodawca zostaje obciążony obowiązkiem wykazania okoliczności uzasadniających odpowiedzialność pracownika. Należy jednak zaznaczyć, że również do tej kategorii pracowników nie ma zastosowania limitowana odpowiedzialność, ograniczona do trzymiesięcznego wynagrodzenia. Zgodnie z postanowieniami kodeksu pracy łagodniejsze zasady odpowiedzialności przewidziane w rozporządzeniu mogą być stosowane jedynie w przypadku powierzenia mienia innego niż pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze.


Podstawa prawna
• Rozporządzenie Rady Ministrów z 10 października 1975 r. w sprawie warunków odpowiedzialności materialnej pracowników za szkodę w powierzonym mieniu (Dz.U. z 1996 r. nr 143, poz. 662).

Arkadiusz Sobczyk
radca prawny
Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ceny 2025: Ile kosztuje wykończenie mieszkania (pod klucz) u dewelopera?

Czy deweloperzy oferują wykończenie mieszkań pod klucz? W jakiej cenie? Jak wielu nabywców się na nie decyduje? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Kandydaci na prezydenta 2025 [Sondaż]

Którzy kandydaci na prezydenta w 2025 roku mają największe szanse? Oto sondaż Opinia24. Procenty pierwszej trójki rozkładają się następująco: 35,3%, 22,1% oraz 13,2%.

E-doręczenia: 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi

E-doręczenia funkcjonują od 1 stycznia 2025 roku. Przedstawiamy 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi ekspertki. Jakie podmioty muszą posiadać adres do e-doręczeń? Czy w przypadku braku odbioru przesyłek z e-doręczeń w określonym czasie będzie domniemanie doręczenia?

REKLAMA

Brykiety drzewne czy drewno kawałkowe – czym lepiej ogrzewać dom i ile to kosztuje? Zestawienie kaloryczności gatunków drewna

Każdy rodzaj paliwa ma swoje mocne strony. Polska jest jednym z większych producentów brykietów w Europie i znaleźć u nas można bardzo szeroką ich gamę. Brykietowanie to proces, który nadaje drewnu nową strukturę, zagęszcza je. Brykiet tej samej wielkości z trocin dębowych ma taką samą wagę jak z trocin sosnowych czy świerkowych. Co więcej, brykiet z trocin iglastych ma wyższą wartość kaloryczną, ponieważ drewno iglaste, niezależnie od lekkiej wagi, tak naprawdę jest bardziej kaloryczne od liściastego. Do tego jeśli porównamy polano i brykiet o tej samej objętości, to brykiet jest cięższy od drewna.

Ratingi ESG: katalizator zmian czy iluzja postępu?

Współczesny świat biznesu coraz silniej akcentuje znaczenie ESG jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ratingi ESG odgrywają kluczową rolę w ocenie działań firm na polu odpowiedzialności środowiskowe, społecznej i zarządzania. Ale czy są one rzeczywistym impulsem do zmian, czy raczej efektowną fasadą bez głębszego wpływu na biznesową rzeczywistość? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

Chiński model AI (DeepSeek R1) tańszy od amerykańskich a co najmniej równie dobry. Duża przecena akcji firm technologicznych w USA

Notowania największych amerykańskich firm związanych z rozwojem sztucznej inteligencji oraz jej infrastrukturą zaliczyły ostry spadek w poniedziałek, w związku z zaprezentowaniem tańszego i wydajniejszego chińskiego modelu AI, DeepSeek R1.

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka a dokumentacja pracownicza rodzica. MRPiPS odpowiada na ważne pytania

Po co pracodawcy dostęp do całości orzeczenia o niepełnosprawności dziecka? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wątpliwości Rzeczniczki Praw Dziecka. Problem dotyczy dokumentowania prawa do dodatkowego urlopu wychowawczego rodzica dziecka z niepełnosprawnością.

2500 zł dla nauczyciela (nie każdego) - na zakup laptopa. MEN: wnioski do 25 lutego 2025 r. Za droższy model trzeba będzie dopłacić samemu

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i klas I-III szkół podstawowych mogą od poniedziałku 27 stycznia 2025 r. składać wnioski o bon na zakup sprzętu w programie "Laptop dla nauczyciela" – poinformowali ministra edukacji Barbara Nowacka i wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Na złożenie wniosków nauczyciele mają 30 dni (do 25 lutego 2025 r. – PAP), kolejne 30 dni przeznaczone będzie na ich rozpatrzenie. Bony mają być wręczane w miesiącach kwiecień-maj 2025 r., a wykorzystać je będzie można do końca 2025 roku.

REKLAMA