REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie są zasady ograniczające odpowiedzialność materialną pracownika za powierzone mu mienie

REKLAMA

Warunkiem odpowiedzialności materialnej pracownika jest prawidłowe powierzenie mu mienia przez pracodawcę. Dzieje się tak, gdy pracownik wyraził zgodę na powierzenie mu mienia, zostało wydane w sposób umożliwiający ustalenie jego stanu ilościowego i jakościowego, może objąć je w posiadanie oraz sprawować nad nim pieczę.


Jednym z rodzajów odpowiedzialności materialnej pracownika jest odpowiedzialność za mienie powierzone z obowiązkiem zwrotu lub do wyliczenia się. Zgodnie z kodeksem pracy przedmiotem powierzenia może być każde mienie, w tym, jak wskazuje art. 124 par. 1 k.p.: pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze.

Pracownik, któremu powierzono mienie z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się, odpowiada w pełnej wysokości za szkodę w nim powstałą. Oznacza to, że pracownik odpowiada zarówno za rzeczywistą szkodę pracodawcy, jak i za utracone przez niego korzyści. Przypomnijmy, że w innych przypadkach wyrządzenia pracodawcy przez pracownika szkody z winy nieumyślnej, pracownik odpowiada do wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia i tylko w granicach szkody rzeczywistej. Dlatego zasady odpowiedzialności za mienie powierzone z obowiązkiem zwrotu lub do wyliczenia się są dla pracownika znacznie surowsze.

Do przypisania pracownikowi odpowiedzialności za mienie powierzone konieczne jest wystąpienie następujących przesłanek: szkody, bezprawności czynu, winy oraz adekwatnego związku przyczynowego. Istotny jest również fakt, że w przypadku stwierdzenia niedoborów w powierzonym mieniu domniemywa się winę pracownika (wyrok SN z 27 maja 1999 r., I PKN 73/99, OSNP 2000/18/680).

Odpowiedzialność majątkowa pracownika za powierzone mu mienie z obowiązkiem zwrotu lub do wyliczenia się może ulec ograniczeniu.

Przede wszystkim pracownik nie ponosi odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca lub inna osoba przyczynili się do jej powstania albo zwiększenia. W świetle wyroku SN z dnia 28 kwietnia 1997 r. (I PKN 114/97, OSNP 1998/1/11) odpowiedzialność za mienie powierzone wyłączona jest, gdy pracownik udowodni, że szkoda wywołana została głównie z przyczyn, za które odpowiedzialności nie ponosi (kradzież). Niemniej jednak kradzież mienia powierzonego pracownikowi nie może być uznana za niezależną od niego przyczynę niedoboru wówczas, gdy pracownik, zwłaszcza zatrudniony na kierowniczym stanowisku, przez swe nieroztropne zachowanie ułatwia jej dokonanie (wyrok SN z 9 lutego 1999, I PKN 566/98, OSNP 2000/6/226).
Pracownik może również całkowicie uwolnić się od odpowiedzialności materialnej, jeżeli wykaże, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych, a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

Wysokość odszkodowania może zostać obniżona, jeżeli naprawienie szkody następuje na podstawie ugody pomiędzy pracodawcą i pracownikiem. Należy przy tym zaznaczyć, że obniżenia takiego może dokonać zarówno pracodawca jak i sąd pracy.

Zasady łagodniejszej odpowiedzialności przewiduje również rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie warunków odpowiedzialności materialnej pracowników za szkodę w powierzonym mieniu. Stosuje się je do zatrudnionych w magazynach, w sklepach o obsadzie co najmniej 6 osób, stoiskach lub działach w domach towarowych oraz sklepach i stoiskach samoobsługowych. Wymienione osoby odpowiadają wyłącznie w granicach rzeczywistej straty pracodawcy, a jeżeli wyrządziły szkodę wspólnie z innymi pracownikami – stosownie do stopnia winy i przyczynienia się. Co więcej, to pracodawca zostaje obciążony obowiązkiem wykazania okoliczności uzasadniających odpowiedzialność pracownika. Należy jednak zaznaczyć, że również do tej kategorii pracowników nie ma zastosowania limitowana odpowiedzialność, ograniczona do trzymiesięcznego wynagrodzenia. Zgodnie z postanowieniami kodeksu pracy łagodniejsze zasady odpowiedzialności przewidziane w rozporządzeniu mogą być stosowane jedynie w przypadku powierzenia mienia innego niż pieniądze, papiery wartościowe, kosztowności, narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze.


Podstawa prawna
• Rozporządzenie Rady Ministrów z 10 października 1975 r. w sprawie warunków odpowiedzialności materialnej pracowników za szkodę w powierzonym mieniu (Dz.U. z 1996 r. nr 143, poz. 662).

Arkadiusz Sobczyk
radca prawny
Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W 2025 roku prawie 28 tys. złotych kary za złożenie informacji PIT-11 po terminie. Jeśli jesteś płatnikiem, nie zwlekaj z wysyłką

Płatnicy muszą wysłać PIT-11 do urzędów skarbowych. Ten formularz zawiera ważne informacje umożliwiające podatnikom dokonanie rocznego rozliczenia podatku. Są dwa kluczowe terminy na złożenie tej informacji. Za przekroczenie terminu grozi prawie 28 tys. złotych kary grzywny.

Czy polskie firmy są gotowe na ESG?

Współczesny świat biznesu zakręcił się wokół kwestii związanych z ESG. Ta koncepcja, będąca wskaźnikiem zrównoważonego rozwoju, wpływa nie tylko na wielkie korporacje, ale coraz częściej obejmuje także małe i średnie przedsiębiorstwa. W dobie rosnących wymagań związanych ze zrównoważonością społeczną i środowiskową, ESG jest nie tylko wyzwaniem, ale również szansą na budowanie przewagi konkurencyjnej.

E-doręczenia 2025. Baza adresów elektronicznych [Pytania i odpowiedzi]

E-doręczenia 2025 - artykuł zawiera pytania i odpowiedzi dotyczące BAE czyli baza adresów elektronicznych. Czym e-doręczenia różnią się od ePUAP? Gdzie składa się wniosek o adres BAE? Czy osoba prowadząca działalność gospodarczą też musi mieć skrzynkę e-doręczeń?

Zasiłek chorobowy 2025 i 2026 r. [podstawa wymiaru, wysokość, okres pobierania]

Zasiłek chorobowy przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym. Świadczenie wypłacane jest w razie niezdolności do pracy. Zasiłek wypłaca pracodawca lub ZUS.

REKLAMA

Czy od kontenera trzeba zapłacić podatek od nieruchomości? Jeśli stoi na twojej działce, lepiej sprawdź, jak od 1 stycznia 2025 roku zmieniły się przepisy

Od 1 stycznia 2025 roku przepisy o podatku od nieruchomości zostały znowelizowane. Zmiany dotyczą między innymi opodatkowania budowli. Czy kontener jest budowlą i trzeba go opodatkować? Sprawdź, jak zmieniły się przepisy.

Mieszkania podrożeją w 2025 roku? Jakie ceny najmu? [WYWIAD]

Czy czekają nas podwyżki na rynku nieruchomości? Czy mieszkania w Polsce są drogie, a może tylko nam się tak wydaje? Co powoduje wzrost cen? Odpowiedzi na te pytania poznacie w wywiadzie z ekspertem. Rozmówcą programu Gość Infor.pl był Maciej Gołębiewski, ekspert ds. rynku nieruchomości, autor popularnego kanału na YouTube.

1200 zł świadczenia na dziecko w 2025 r. Od 1 lutego 2025 r. można składać wnioski na część kwoty

Od 1 lutego 2025 r. rozpocznie się przyjmowanie wniosków na jedno ze świadczeń przysługujących na dzieci w 2025 r. Gdzie należy składać wnioski? Kiedy złożyć poszczególne wnioski? Kiedy nastąpi wypłata świadczenia?

Wiosenne obowiązki zarządców nieruchomości

Zima jeszcze trochę potrwa, ale zarządcy nieruchomości już dziś planują pierwsze wiosenne prace porządkowe. Obowiązków wiosną nie brakuje. Cieplejsze i dłuższe dni to idealny moment na przeglądu stanu budynku i przygotowanie go na kolejny sezon - komentarz Mariusza Łubińskego, prezesa spółki Admus zajmującej się profesjonalnym zarządzaniem nieruchomościami.

REKLAMA

Z czego składa się orzeczenie o niepełnosprawności? [Przykłady]

Orzeczenie o niepełnosprawności składa się z kilku ważnych elementów. Niektóre z nich mają istotny wpływ na zakres możliwej pomocy. Na zatem zwrócić szczególną uwagę?

Sankcja kredytu darmowego. Czy Sąd Najwyższy każe bankom zwracać kredytobiorcom odsetki, prowizje i opłaty?

Sąd Najwyższy w Polsce stoi przed wyzwaniem rozstrzygania jednego z najważniejszych zagadnień dotyczących tzw. sankcji kredytu darmowego. Ta instytucja, wynikająca z ustawy o kredycie konsumenckim, może przynieść znaczące zmiany zarówno dla kredytobiorców, jak i dla instytucji finansowych. W obliczu rosnącej liczby sporów między bankami a konsumentami, decyzja Sądu Najwyższego w sprawie o sygn. akt III CZP 3/25, zarejestrowanej 22 stycznia 2025 roku, nabiera szczególnego znaczenia.

REKLAMA