Do 15 lutego 2005 r. podmioty, które uzyskały dofinansowanie do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, muszą rozliczyć uzyskane kwoty. W tym terminie pracodawcy powinni złożyć formularz rozliczenia i ewentualnie zwrócić nienależnie pobraną kwotę dofinansowania. Sytuacja pracodawców rozliczających wsparcie do wynagrodzeń za 2004 r. jest szczególnie złożona z uwagi na zróżnicowane okresy sprawozdawcze
Rozliczenia bieżącego dokonuje każdy, kto korzystał z dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych na podstawie art. 26a ustawy – niezależnie od tego, czy wsparcie w formie dofinansowania miało charakter poakcesyjnej pomocy publicznej czy też nie. Rozliczenie polega na ustaleniu, czy:
• uzyskane kwoty wsparcia nie przewyższają kwot należnych (rozliczenie bieżące),
• uzyskane kwoty wsparcia będącego poakcesyjną pomocą publiczną w rozumieniu art. 87 TWE są uzasadnione w świetle przepisów o dopuszczalności pomocy publicznej na zatrudnienie (rozliczenie łączne).
Formularze i forma rozliczenia
Wyniki obu rozliczeń pracodawcy wykazują w jednym formularzu – INF-D-R. Dane dotyczące rozliczenia bieżącego – w częściach A-C oraz D1 i D3 formularza INF-D-R.
W razie niedokonania rozliczenia do 15 lutego 2005 r.:
• mogą powstać zaległości wobec Funduszu oraz przesłanki do naliczania odsetek, w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych (par. 6 ust. 1 rozporządzenia z dnia 30 grudnia 2003 r.),
• PFRON może wszcząć postępowanie wyjaśniające w celu ustalenia, czy pracodawca nie ma zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu – może to opóźnić moment uzyskania dalszych dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych (art. 26a ust. 8 ustawy).
Zakres rozliczenia
Rozliczenie bieżące polega na ustaleniu, czy pracodawca nie pobrał nienależnego wsparcia z tytułu dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych. W związku z tym konieczne jest ustalenie kwoty uzyskanego wsparcia (kwota do rozliczenia) i kwoty, która jest należna z tytułu zatrudnienia pracownika na podstawie art. 26a-26c ustawy (kryterium oceny). Dokonując tej analizy, nie bierze się pod uwagę postanowień rozporządzenia z dnia 18 maja 2004 r.
PRZYKŁAD
Pracodawca otwartego rynku pracy zatrudniał na 0,75 etatu osobę o lekkim stopniu niepełnosprawności, osiągającą wynagrodzenie w wysokości 1000 zł, uzyskał dofinansowanie do jej wynagrodzenia za listopad w wysokości 210 zł. Po wypłaceniu tych środków PFRON ustalił, że pracodawca miał zaległości z tytułu wpłat, o których mowa w art. 23 ustawy (DEK-W). Oznacza to, że zgodnie z art. 26a ust. 8 ustawy dofinansowanie pracodawcy w ogóle nie należało się. Zatem kwota 210 zł (tj. 0,75 x 0,7 x 0,5 x 800) jest kwotą nienależną – do wykazania w poz. 92 INF-D-R.
Kwota do rozliczenia
W rozliczeniu bieżącym rozlicza się kwotę wsparcia rzeczywiście uzyskanego na podstawie art. 26a ustawy z tytułu dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych.
Rozliczenie to dotyczy więc nie tylko poakcesyjnej pomocy publicznej, ale wszystkich uzyskanych wyłącznie na podstawie art. 26a ustawy kwot wsparcia do wynagrodzeń wypłaconych za okres od stycznia do grudnia – w odniesieniu do poszczególnych niepełnosprawnych pracowników.
WARTO WIEDZIEĆ
Każdy może złożyć formularz INF-D-R w formie elektronicznej lub pisemnej.
Do tej kwoty – wykazywanej w poz. 80 INF-D-R – wlicza się:
• kwotę dofinansowania uzyskaną należnie, w tym kwotę nadwyżki dofinansowania nad wynagrodzeniem, o której mowa w art. 26a ust. 5 pkt 2 ustawy (wykazywane w poz. 47 INF-D-P),
• kwotę dofinansowania uzyskaną nienależnie (tj. w wysokości wyższej od należnej, o której mowa w par. 6 ust. 1 rozporządzenia z dnia 30 grudnia 2003 r.) – bez względu na przyczynę powstania tego stanu.
PRZYKŁAD
Pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej zatrudniał w styczniu pracownika o znacznym stopniu niepełnosprawności osiągającego wynagrodzenie w wysokości 1000 zł. Złożył informację INF-D-P i wniosek WN-D, z którego wynikało, że do wynagrodzenia tej osoby pracodawca uzyska pomoc w wysokości 917,90 zł – do wykazania w poz. 80 INF-D-R. Z tej kwoty 40 zł (tj. 1,3 x 1 x 1 x 800 -1000) zostanie zgodnie z art. 26a ust. 5 pkt 2 ustawy przeznaczone na ZFRON – z poz. 47 INF-D-P. Natomiast 877,9 zł (tj. 1000 -122,1) pozostanie do dowolnego wykorzystania – z poz. 46 INF-D-P. Jednak pracodawca przeoczył fakt, że orzeczenie utraciło moc 26 stycznia. Oznacza to, że pracownik nie był zatrudniony przeciętnie miesięcznie na pełen etat, ale na 0,806 etatu (tj. 25/31). Należna kwota dofinansowania wyniosłaby więc 838,24 zł (tj. 0,806 x 1 x 1,3 x 800 = 838,24 < 1000 – 122,1) i w pełnej kwocie byłaby przeznaczona do dyspozycji zakładu z poz. 46 INF-D-P. Pracodawca uzyskał nienależnie kwotę 79,66 zł (tj. 917,90 – 838,24) – do wykazania w poz. 92 INF-D-R.
Kryteria oceny
Kryterium oceny podczas dokonywania rozliczenia bieżącego jest kwota należna na podstawie art. 26a-26c ustawy pracodawcy ubiegającego się o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych.
Kwota ta uwzględnia zarówno wielkość dofinansowania ustaloną i wykazaną w informacji INF-D-P, jak i inne modyfikacje tej wartości mogące wynikać np. z:
• art. 26a ust. 8 ustawy, który uniemożliwia uzyskanie dofinansowania w przypadku posiadania przez pracodawcę zaległości w zobowiązaniach wobec PFRON,
• art. 26b ust. 2 i 3 ustawy, który ogranicza lub wyłącza uzyskanie dofinansowania na pracownika, który został wcześniej zatrudniony przez innego pracodawcę i jest zatrudniony w wymiarze czasu pracy przekraczającym ogółem pełny wymiar czasu pracy.
Kwotę ustala się za te miesiące, za które pracodawca wypłacił wynagrodzenia, do których uzyskał wsparcie na podstawie art. 26a ustawy. Maksymalnym okresem rozliczenia może być więc okres obejmujący wynagrodzenia wypłacone za okres od stycznia do grudnia.
Sposób rozliczenia
Rozliczenie polega na ustaleniu nienależnie pobranej kwoty dofinansowania poprzez odjęcie kwoty należnej na podstawie art. 26a-26c ustawy od kwoty uzyskanej.
Kwoty uzyskanego wsparcia pracodawca wykazuje w poz. 78-80 INF-D-R (do rozliczenia bieżącego służy kwota wykazana w poz. 80, a pozostałe mają charakter kontrolno-statystyczny). Kwoty nienależnie pobrane wykazuje się w poz. 91 i 92 INF-D-R (do rozliczenia bieżącego służy kwota wykazana w poz. 92, a kwota z poz. 91 ma charakter kontrolno-statystyczny). Wynik rozliczenia bieżącego jest zawarty także w poz. 100, jako składnik ogólnej kwoty zwrotu.
WARTO WIEDZIEĆ
Kwoty wykazywane w INF-D-R są kwotami zbiorczymi stanowiącymi sumę kwot poszczególnych typów, ustalonych w odniesieniu do poszczególnych pracowników.
PRZYKŁAD
Pracodawca B zatrudniał osobę o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności we wrześniu i październiku. Pracownik osiągał miesięcznie wynagrodzenie w wysokości 1000 zł. Uzyskał dofinansowanie w pełnej kwocie wynikającej z wyliczenia zawartego w INF-D-P: za wrzesień 877,90 zł (poz. 46 INF-D-P), a za październik – 877,90 zł (poz. 46 INF-D-P). Jednak po wypłaceniu środków PFRON poinformował go, że będzie musiał zwrócić część dofinansowania do wynagrodzenia za wrzesień, ponieważ Fundusz ustalił, że w tym miesiącu pracownik był zatrudniony u trzech pracodawców: u pracodawcy A na 0,5 etatu, u pracodawcy B na 1 etat i u pracodawcy C na 0,25 etatu. Pracodawca A zatrudnił pracownika w 1999 r. (do września włącznie), pracodawca B – w 2000 r., a pracodawca C – w 2004 r. Zatem zgodnie z art. 26b ust. 3 ustawy pracownik jest zatrudniony w wymiarze czasu pracy przekraczającym ogółem pełny wymiar czasu pracy: we wrześniu – 1,75 etatu (tj. 0,5 + 1 + 0,25), a w październiku – 1,25 etatu (tj. 1 + 0,25). Miesięczne dofinansowanie na osobę nie powinno przekroczyć kwoty miesięcznego dofinansowania przyznawanego na osobę zatrudnioną w pełnym wymiarze czasu pracy. Przyznaje się je w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy tej osoby w pierwszej kolejności pracodawcy, który pierwszy zatrudnił tę osobę, tj. we wrześniu pracodawca A powinien otrzymać kwotę dofinansowania odpowiadającą zatrudnianiu pracownika na 0,5 etatu, pracodawca B – 0,5 etatu, a pracodawca C – 0 etatu, zaś w październiku – pracodawca A – 0 etatu, pracodawca B – 1 etat, pracodawca C – 0 etatu. Oznacza to, że pracodawcy B przysługiwały następujące kwoty: 440 zł za wrzesień (poz. 46 INF-D-P) i 877,90 zł za październik. W związku z tym, powinien ustalić kwotę nienależnie pobraną w wysokości 437,90 zł (tj. 877,90 – 440 + 877,90 – 877,90) – do wykazania w poz. 92 INF-D-R.
PRZYKŁAD
Pracodawca zatrudniał pracowników niepełnosprawnych i wykazał w INF-D-P 5600 zł jako kwotę należną z tytułu dofinansowań. Podczas uzgadniania salda PFRON ustalił 4850 zł jako kwotę należną. Saldo uzgodniono, PFRON wypłacił kwotę 4850 zł. Pracodawca po pewnym czasie stwierdził, że właściwa była kwota ustalona przez niego, a nie przez Fundusz. Dokonując stosownych korekt, zgodnie z par. 6 ust. 2 rozporządzenia z dnia 30 grudnia 2003 r., poinformował PFRON o wysokości kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą należną a kwotą mu wypłaconą oraz złożył wniosek o wypłatę tej kwoty wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych. PFRON ostatecznie przyznał rację pracodawcy i wypłacił dotychczas sporną kwotę 750 zł. Kwotę do rozliczenia będzie stanowić kwota 5600 zł (do wykazania w poz. 80 INF-D-R), a kwota nienależnie pobrana wyniesie 0 zł (do wykazania w poz. 92 INF-D-R).
Luiza Klimkiewicz
Kolejny artykuł dotyczący rozliczania dofinansowania ukaże się jutro, 8 lutego br.
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 26a-26c ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. nr 123, poz. 776 z późn. zm.).
• Par. 6 rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 30 grudnia 2003 r. w sprawie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (Dz.U. nr 232, poz. 2330 z późn. zm.).
