REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie są zasady wypłacania odpraw z tytułu zwolnień grupowych?

REKLAMA

Często zdarzają się sytuacje, w których pracodawcy zmuszeni są rozwiązywać stosunki pracy bądź z przyczyn ekonomicznych, bądź z uwagi na zmiany organizacyjne w firmie. Obowiązujące w tym zakresie przepisy nakładają określone obowiązki na niektórych pracodawców, w stosunku do innych zaś nie mają zastosowania w ogóle. Mimo że ustawa regulująca kwestie rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, a także zasady wypłacania odpraw obowiązuje już od roku, w praktyce mogą rodzić się wątpliwości, jak należy ją stosować.
Zatrudniam 21 pracowników. Muszę zlikwidować 3 etaty. Czy zwalnianym pracownikom będą przysługiwały odprawy?
Tak. Obowiązek wypłaty odprawy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników ciąży na pracodawcach, którzy zatrudniają 20 i więcej pracowników, jeżeli wskazana w wypowiedzeniu umowy o pracę przyczyna leży po stronie pracodawcy (np. likwidacja etatu, zmiany organizacyjne). Ustawa o rozwiązywaniu stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników ma zastosowanie zarówno do tzw. zwolnień grupowych, jak i indywidualnych decyzji pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn leżących po jego stronie. Odprawa przysługuje nie tylko wtedy, gdy wypowiedzenia dokona pracodawca, ale również wtedy, gdy rozwiązanie umowy nastąpi za porozumieniem stron, jeśli jego przyczyną były okoliczności dotyczące pracodawcy i dotyczy co najmniej 5 pracowników.
Jeden ze zwalnianych pracowników prowadzi własną działalność gospodarczą, a drugi jest rencistą. Czy im również przysługują odprawy?
Tak. Obowiązująca od 1 stycznia 2004 r. ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników zniosła ograniczenia w powyższym zakresie. Obecnie prowadzenie działalności gospodarczej czy np. pobieranie świadczenia rentowego nie wyłącza prawa do odprawy.
Pracownica, której wypowiedziałem umowę o pracę z powodu likwidacji stanowiska pracy, przechodzi na emeryturę. Czy w związku z tym przysługuje jej odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn ekonomicznych czy odprawa emerytalna, a może jedna z nich – wyższa?
W przedstawionej sytuacji pracownica nabędzie prawo do dwóch odpraw: emerytalnej i związanej z wypowiedzeniem umowy w związku z likwidacją stanowiska.
Przed 1 lipca 2003 r. pracownica nabyłaby prawo do jednej, korzystniejszej odprawy. Przepisy obecnie obowiązującej ustawy nie regulują kwestii zbiegu prawa do odpraw ani nie ustalają zasad ewentualnych wyłączeń. Pracownicy należy zatem wypłacić dwie odprawy.
Zatrudniam pracownika, który ma 20-letni staż pracy. U mnie pracuje od 3 lat. W jakiej wysokości będzie mu przysługiwała odprawa?
Pani pracownikowi przysługuje odprawa w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia.
Odprawa jest obecnie uzależniona od stażu pracy u danego pracodawcy, a nie od ogólnego stażu pracy, i przysługuje w wysokości:
• jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy mniej niż 2 lata,
• dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik przepracował u danego pracodawcy 2 i więcej lat, jednak nie więcej niż 8 lat,
• trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik pracował u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. W 2005 r. jest to:
15 × 849 zł = 12 735 zł.
W końcu lutego 2005 r. z powodu likwidacji działu zwolnię pracownicę, która pracowała w moim zakładzie 10 lat. Otrzymywała o­na wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 1000 zł. Ponadto w listopadzie 2004 r. z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych otrzymała wynagrodzenie dodatkowe w wysokości 250 zł, w grudniu 200 zł, zaś w styczniu 150 zł. Oprócz tego przysługuje jej premia regulaminowa, która w listopadzie wyniosła 500 zł, w grudniu 350 zł i w styczniu 350 zł. Jak mam naliczyć należną jej odprawę?
Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
W celu wyliczenia odprawy należy ustalić przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownika sumując stałe składniki wynagrodzenia (np. wynagrodzenie zasadnicze określone w umowie o pracę) i zmienne (np. premia regulaminowa, wynagrodzenie z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych). Stałe stawki płacy bierzemy pod uwagę z miesiąca nabycia prawa do odprawy, zaś zmienne – w przeciętnej wysokości z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy.
Sumujemy zmienne składniki wynagrodzenia otrzymane przez pracownicę w okresie od listopada do stycznia (w tym przypadku wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych oraz premię regulaminową):
250 zł + 200 zł + 150 zł + 500 zł + + 350 zł + 350 zł = 1800 zł.
Ponieważ musimy ustalić średnią z trzech miesięcy, 1800 zł dzielimy przez 3, co daje nam 600 zł.
Następnie do wynagrodzenia zasadniczego dodajemy ustalone przeciętne wynagrodzenie uzyskane ze zmiennych składników wynagrodzenia:
1000 zł + 600 zł = 1600 zł.
Ponieważ pracownica była u Pani zatrudniona 10 lat, przysługuje jej odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia:
1600 zł x 3 = 4800 zł.
Czy przy ustalaniu wysokości odpraw powinnam uwzględnić premię uznaniową, którą pracownicy otrzymują w różnej wysokości, ale zawsze raz w miesiącu?
Systematycznie comiesięcznie wypłacana premia uznaniowa powinna zostać uwzględniona w przeciętnej wysokości z 3 miesięcy.
Przy ustalaniu wysokości odprawy nie uwzględniamy:
• jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,
• wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
• gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,
• wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
• ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
• dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,
• wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
• nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,
• odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,
• wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.

W tej sytuacji nie mamy do czynienia z nieperiodycznością takiego świadczenia, gdyż jest o­no wypłacane cyklicznie, raz w miesiącu. Natomiast premia uznaniowa, mająca charakter nagrody, wypłacana nieperiodycznie za konkretne osiągnięcia pracownika nie będzie uwzględniana przy ustalaniu odprawy.
Jeżeli po zwolnieniu pierwszych 3 pracowników zaistnieje konieczność dalszych wypowiedzeń, to czy będę zobowiązany wypłacać zwalnianym pracownikom odprawy?
To zależy, ilu pracowników będzie Pan zatrudniał w momencie wręczania kolejnych wypowiedzeń z przyczyn niedotyczących pracowników.

WAŻNE!
Do osób zatrudnionych wliczamy także pracowników będących już w okresie wypowiedzenia.
W sytuacji gdy w dniu wręczania kolejnych wypowiedzeń będzie Pan zatrudniał 20 osób i więcej – powstanie obowiązek wypłaty odpraw.
W mojej firmie pracuje 50 osób. W lutym 2005 r. likwiduję oddział w Gdyni. Zatrudniam tam głównie pracowników, którzy mają umowy na czas określony. Wiem, że w wypowiedzeniu takiej umowy nie muszę podawać przyczyny jej rozwiązania. Czy w związku z tym muszę wypłacać tym pracownikom odprawy?
Tak. Ustawa nie ogranicza bowiem kręgu osób uprawnionych do odprawy tylko do osób zatrudnionych na czas nieokreślony. W związku z tym wypowiedzenie umowy okresowej związane z likwidacją oddziału będzie uprawniało pracowników do odprawy.
Czy od odpraw należnych w związku z wypowiedzeniem umowy z przyczyn nieleżących po stronie pracowników muszę odprowadzić składkę ZUS?
Od odpraw wypłaconych pracownikom w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy nie należy opłacać składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne.

• art. 1, art. 5 ust. 4, art. 8, art. 10 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.),
• § 6, § 15, § 16, § 17 rozporządzenia z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.),
• § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.).
Orzecznictwo uzupełniające:
• Premia wypłacana co pewien czas za okresy zróżnicowane co do ich długości jest świadczeniem periodycznym, do którego nie ma zastosowania wyłączenie przewidziane w § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. (Wyrok Sądu Najwyższego z 22 września 2000 r., I PKN 33/00, OSNP 2002/8/182)
Beata Naróg
prawnik, specjalista prawa pracy


Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ceny 2025: Ile kosztuje wykończenie mieszkania (pod klucz) u dewelopera?

Czy deweloperzy oferują wykończenie mieszkań pod klucz? W jakiej cenie? Jak wielu nabywców się na nie decyduje? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Kandydaci na prezydenta 2025 [Sondaż]

Którzy kandydaci na prezydenta w 2025 roku mają największe szanse? Oto sondaż Opinia24. Procenty pierwszej trójki rozkładają się następująco: 35,3%, 22,1% oraz 13,2%.

E-doręczenia: 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi

E-doręczenia funkcjonują od 1 stycznia 2025 roku. Przedstawiamy 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi ekspertki. Jakie podmioty muszą posiadać adres do e-doręczeń? Czy w przypadku braku odbioru przesyłek z e-doręczeń w określonym czasie będzie domniemanie doręczenia?

REKLAMA

Brykiety drzewne czy drewno kawałkowe – czym lepiej ogrzewać dom i ile to kosztuje? Zestawienie kaloryczności gatunków drewna

Każdy rodzaj paliwa ma swoje mocne strony. Polska jest jednym z większych producentów brykietów w Europie i znaleźć u nas można bardzo szeroką ich gamę. Brykietowanie to proces, który nadaje drewnu nową strukturę, zagęszcza je. Brykiet tej samej wielkości z trocin dębowych ma taką samą wagę jak z trocin sosnowych czy świerkowych. Co więcej, brykiet z trocin iglastych ma wyższą wartość kaloryczną, ponieważ drewno iglaste, niezależnie od lekkiej wagi, tak naprawdę jest bardziej kaloryczne od liściastego. Do tego jeśli porównamy polano i brykiet o tej samej objętości, to brykiet jest cięższy od drewna.

Ratingi ESG: katalizator zmian czy iluzja postępu?

Współczesny świat biznesu coraz silniej akcentuje znaczenie ESG jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ratingi ESG odgrywają kluczową rolę w ocenie działań firm na polu odpowiedzialności środowiskowe, społecznej i zarządzania. Ale czy są one rzeczywistym impulsem do zmian, czy raczej efektowną fasadą bez głębszego wpływu na biznesową rzeczywistość? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

Chiński model AI (DeepSeek R1) tańszy od amerykańskich a co najmniej równie dobry. Duża przecena akcji firm technologicznych w USA

Notowania największych amerykańskich firm związanych z rozwojem sztucznej inteligencji oraz jej infrastrukturą zaliczyły ostry spadek w poniedziałek, w związku z zaprezentowaniem tańszego i wydajniejszego chińskiego modelu AI, DeepSeek R1.

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka a dokumentacja pracownicza rodzica. MRPiPS odpowiada na ważne pytania

Po co pracodawcy dostęp do całości orzeczenia o niepełnosprawności dziecka? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wątpliwości Rzeczniczki Praw Dziecka. Problem dotyczy dokumentowania prawa do dodatkowego urlopu wychowawczego rodzica dziecka z niepełnosprawnością.

2500 zł dla nauczyciela (nie każdego) - na zakup laptopa. MEN: wnioski do 25 lutego 2025 r. Za droższy model trzeba będzie dopłacić samemu

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i klas I-III szkół podstawowych mogą od poniedziałku 27 stycznia 2025 r. składać wnioski o bon na zakup sprzętu w programie "Laptop dla nauczyciela" – poinformowali ministra edukacji Barbara Nowacka i wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Na złożenie wniosków nauczyciele mają 30 dni (do 25 lutego 2025 r. – PAP), kolejne 30 dni przeznaczone będzie na ich rozpatrzenie. Bony mają być wręczane w miesiącach kwiecień-maj 2025 r., a wykorzystać je będzie można do końca 2025 roku.

REKLAMA