REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto ma prawo do dłuższego wypoczynku

Dominika Cichocka
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Kodeks pracy gwarantuje pracownikom prawo do wypoczynku w wymiarze 20 bądź 26 dni w danym roku. Istnieją jednak kategorie pracowników, którzy mają zagwarantowane prawo do dłuższego wypoczynku.

 

Zgodnie z art. 154 kodeksu pracy, wymiar urlopu wypoczynkowego jest uzależniony od stażu pracy i wynosi:

• 20 dni dla pracownika zatrudnionego krócej niż 10 lat oraz

• 26 dni dla pracownika zatrudnionego co najmniej 10 lat.

Ten podstawowy wymiar urlopu wypoczynkowego nie dotyczy jednak wszystkich pracowników. Pewnym kategoriom zatrudnionych ustawodawca zagwarantował bowiem prawo do dłuższego wypoczynku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wydłużenie wymiaru urlopu wypoczynkowego może być uzasadnione stanem zdrowia pracowników (osoby niepełnosprawne, inwalidzi wojenni), szczególnym rodzajem wcześniejszej działalności (kombatanci) bądź szczególnymi warunkami wykonywania przez nich pracy (nauczyciele, sędziowie, prokuratorzy, pracownicy socjalni, funkcjonariusze służb mundurowych).

Osoby niepełnosprawne

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych przewiduje trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki.

REKLAMA

Specjalne przywileje w zakresie dłuższego wypoczynku dotyczą wyłącznie tych pracowników, którzy zostali zaliczeni do znacznego bądź umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Zgodnie bowiem z art. 19 ustawy, pracownikowi zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy płatny urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.

Do dodatkowego urlopu stosuje się przepisy kodeksu pracy dotyczące urlopów wypoczynkowych. Oznacza to m.in., że dodatkowy urlop musi być udzielony niepełnosprawnemu pracownikowi w naturze, a wypłata ekwiwalentu za urlop jest możliwa tylko wówczas, gdy dochodzi do rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.

Zasady nabywania

Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego niepełnosprawny pracownik nabywa po przepracowaniu roku od dnia zaliczenia go do jednego w wymienionych wcześniej stopni niepełnosprawności. Pojęcie przepracowanie odnosi się do ogólnego stażu pracy niepełnosprawnego pracownika, nie zaś do stażu pracy u konkretnego pracodawcy. Warto podkreślić, że urlop dodatkowy nie przysługuje temu pracownikowi, który jest uprawniony do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych (np. nauczyciele) lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów (chyba że jego wymiar jest niższy niż 10 dni).

PRZYKŁAD: PO PRZEPRACOWANIU ROKU

Adam J. posiadający 10-letni staż pracy, przedłożył pracodawcy w maju 2008 r. orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Dodatkowo pracownik powołując się na swą niepełnosprawność złożył wniosek o urlop wypoczynkowy w wymiarze 36 dni. Pracodawca odmówił uwzględnienia wniosku urlopowego twierdząc, że Adamowi J. przysługuje prawo o 26 dni urlopu. Pracodawca postąpił prawidłowo. W bieżącym roku kalendarzowym Adamowi J. przysługuje wyłącznie prawo do zwykłego urlopu wypoczynkowego. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba niepełnosprawna nabywa bowiem dopiero po przepracowaniu roku po dniu zaliczenia jej do znacznego bądź umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Oznacza to, że Adam J. nabędzie uprawnienie do dodatkowego urlopu dopiero w maju 2009 r.

Obliczanie wymiaru

REKLAMA

Urlop dodatkowy pracownika niepełnosprawnego zwiększa wymiar urlopu wypoczynkowego, określonego w art. 154 k.p. (20 lub 26 dni). Oznacza to, że pracownikowi niepełnosprawnemu, który nabył prawo do dodatkowego urlopu, będzie przysługiwał urlop wypoczynkowy odpowiednio w wymiarze: 30 dni (20 dni urlopu + 10 dni urlopu dodatkowego) bądź 36 dni (26 dni urlopu + 10 dni urlopu dodatkowego). Dodatkowy urlop wypoczynkowy udzielany jest na takich samych zasadach, jak zwykły urlop wypoczynkowy.

Obliczając wymiar urlopu, trzeba jednak pamiętać, że czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać siedem godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Zasada ta nie dotyczy jedynie osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz niepełnosprawnych, które na ośmiogodzinny czas pracy posiadają zgodę lekarza.

Co do zasady zatem, dobowy wymiar czasu pracy niepełnosprawnego pracownika zaliczonego do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności jest niższy niż w przypadku pełnosprawnych pracowników i wynosi nie osiem, lecz siedem godzin. W przypadku zatem osoby niepełnosprawnej zaliczonej do jednego ze wskazanych stopni niepełnosprawności jeden dzień urlopu będzie odpowiadać siedmiu godzinom pracy. Wobec tego pracownik ten nabędzie w ciągu roku prawo do: 210 godzin urlopu (140 godzin urlopu wypoczynkowego i 70 godzin urlopu dodatkowego) lub 252 godzin urlopu (182 godziny urlopu wypoczynkowego i 70 godzin urlopu dodatkowego).

PRZYKŁAD: 7 A NIE 8 GODZIN DZIENNIE

Dawid S. przedłożył pracodawcy w styczniu 2007 r. orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Pracownik ten posiadał 14-letni staż pracy i był zatrudniony na pół etatu (pracował 3,5 godziny dziennie). W bieżącym roku kalendarzowym Dawidowi S. przysługuje oprócz zwykłego urlopu wypoczynkowego urlop dodatkowy w wymiarze 10 dni. Biorąc pod uwagę, że pracownik jest zatrudniony na pół etatu, przysługuje mu urlop wypoczynkowy w proporcjonalnie obniżonym wymiarze, a zatem: 13 dni urlopu zwykłego (1/2 x 26 dni) oraz 5 dni urlopu dodatkowego (1/2/ x 10 dni). W sumie pracownik ma prawo do 18 dni, a zatem 126 godzin (18 dni x 7 godz.) urlopu. W związku z tym, że dobowy wymiar czasu pracy tego pracownika wynosi 3,5 godziny, wykorzystanie przez niego całego urlopu będzie oznaczało jego nieobecność w pracy przez 36 dni (126 godz. / 3,5 godz.).

Dodatkowy urlop a rehabilitacja

Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo również do szczególnego, płatnego zwolnienia z pracy w wymiarze 21 dni roboczych w danym roku w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym. Łączny wymiar urlopu dodatkowego oraz zwolnienia z pracy przeznaczonego na udział w rehabilitacji nie może jednak przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym. Oznacza to, że pracownik niepełnosprawny nie będzie mógł skorzystać z dodatkowego urlopu wypoczynkowego w sytuacji, gdy wykorzystał on już 21 dni zwolnienia na udział w turnusie rehabilitacyjnym.

PRZYKŁAD: ROZLICZENIE DODATKOWEGO URLOPU

Pracodawca rozwiązał z Andrzejem G. umowę o pracę na mocy porozumienia stron ze skutkiem na dzień 30 czerwca 2008 r. Pracownik ten posiadał 15-letni staż pracy, legitymował się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a w 2008 r. wykorzystał sześć dni urlopu wypoczynkowego. Pracodawca wypłacił Andrzejowi G. ekwiwalent za siedem dni urlopu. Takie postępowanie pracodawcy nie było prawidłowe. W związku z niepełnosprawnością Andrzej G. nabył prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni, a zatem łącznie przysługiwało mu 36 dni wypoczynku w roku kalendarzowym. Ponieważ stosunek pracy uległ rozwiązaniu po upływie sześciu miesięcy, pracownik ten nabył prawo do 18 dni urlopu wypoczynkowego. W związku z wykorzystaniem jedynie sześciu dni urlopu pracodawca powinien wypłacić Andrzejowi G. ekwiwalent za pozostałe 12 dni urlopu wypoczynkowego.

Inwalidzi wojenni oraz kombatanci

Szczególny charakter prowadzonej wcześniej działalności, jak również stan zdrowia stał się przesłanką uzasadniającą wydłużenie wymiaru urlopu wypoczynkowego kombatantom, inwalidom wojennym oraz osobom, które podlegały represjom wojennym i okresu powojennego. W sytuacji, gdy osoby te pozostają w zatrudnieniu, oprócz zwykłego urlopu wypoczynkowego przysługuje im urlop dodatkowy w wymiarze 10 dni roboczych. Uprawnienie do tego dodatkowego zwolnienia nie przysługuje jednak w sytuacji, gdy osoby te korzystają z urlopu w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych w ciągu roku.

Nauczyciele

Nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania. W sytuacji natomiast, gdy nauczyciel jest zatrudniony w szkole, w której nie są przewidziane ferie szkolne, ma on prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów. Uprawnienie do dłuższego wypoczynku dotyczy również nauczycieli akademickich, którym przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 36 dni roboczych w ciągu roku, z zastrzeżeniem, że zwolnienie to powinno zostać wykorzystane w okresie wolnym od zajęć dydaktycznych.

Pracownicy socjalni

Na dłuższy wypoczynek mogą liczyć także pracownicy socjalni, którzy są zatrudnieni w ośrodkach pomocy społecznej lub w powiatowych centrach pomocy rodzinie i do których obowiązków należy praca socjalna oraz przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych. Tej grupie pracowników oprócz zwykłego urlopu wypoczynkowego przysługuje prawo do dodatkowego urlopu w wymiarze 10 dni roboczych raz na dwa lata. Pracownik socjalny nabywa prawo do dodatkowego urlopu dopiero po faktycznym i nieprzerwanym przepracowaniu pięciu lat.

dziowie i prokuratorzy

Uprawnienie do dłuższego wypoczynku dotyczy również pracowników zatrudnionych na stanowisku sędziego oraz prokuratora. Oprócz urlopu wypoczynkowego w podstawowym wymiarze, sędziom oraz prokuratorom przysługuje corocznie urlop dodatkowy w wymiarze:

• 6 dni roboczych - po 10 latach pracy;

• 12 dni roboczych - po 15 latach pracy.

DOMINIKA CICHOCKA

gp@infor.pl

Podstawa prawna

• Art. 154, 171 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

• Art. 3, 15, 19, 20 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 14, poz. 92).

• Art. 1, 4, 10 ustawy z 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 42, poz. 371 z późn. zm.).

• Art. 19 ustawy z 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 9, poz. 87 ze zm.).

• Art. 67 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.).

• Art. 133 ustawy z 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. nr 164, poz. 1365 z późn. zm.).

• Art. 121 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. nr 64, poz. 593 z późn. zm.).

• Art. 92 ustawy z 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. nr 98, poz. 1070 z późn. zm.).

• Art. 52 ustawy z 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz.U. z 2002 r. nr 21, poz. 206 z późn. zm.).

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ceny 2025: Ile kosztuje wykończenie mieszkania (pod klucz) u dewelopera?

Czy deweloperzy oferują wykończenie mieszkań pod klucz? W jakiej cenie? Jak wielu nabywców się na nie decyduje? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Kandydaci na prezydenta 2025 [Sondaż]

Którzy kandydaci na prezydenta w 2025 roku mają największe szanse? Oto sondaż Opinia24. Procenty pierwszej trójki rozkładają się następująco: 35,3%, 22,1% oraz 13,2%.

E-doręczenia: 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi

E-doręczenia funkcjonują od 1 stycznia 2025 roku. Przedstawiamy 10 najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi ekspertki. Jakie podmioty muszą posiadać adres do e-doręczeń? Czy w przypadku braku odbioru przesyłek z e-doręczeń w określonym czasie będzie domniemanie doręczenia?

REKLAMA

Brykiety drzewne czy drewno kawałkowe – czym lepiej ogrzewać dom i ile to kosztuje? Zestawienie kaloryczności gatunków drewna

Każdy rodzaj paliwa ma swoje mocne strony. Polska jest jednym z większych producentów brykietów w Europie i znaleźć u nas można bardzo szeroką ich gamę. Brykietowanie to proces, który nadaje drewnu nową strukturę, zagęszcza je. Brykiet tej samej wielkości z trocin dębowych ma taką samą wagę jak z trocin sosnowych czy świerkowych. Co więcej, brykiet z trocin iglastych ma wyższą wartość kaloryczną, ponieważ drewno iglaste, niezależnie od lekkiej wagi, tak naprawdę jest bardziej kaloryczne od liściastego. Do tego jeśli porównamy polano i brykiet o tej samej objętości, to brykiet jest cięższy od drewna.

Ratingi ESG: katalizator zmian czy iluzja postępu?

Współczesny świat biznesu coraz silniej akcentuje znaczenie ESG jako wyznacznika zrównoważonego rozwoju. W tym kontekście ratingi ESG odgrywają kluczową rolę w ocenie działań firm na polu odpowiedzialności środowiskowe, społecznej i zarządzania. Ale czy są one rzeczywistym impulsem do zmian, czy raczej efektowną fasadą bez głębszego wpływu na biznesową rzeczywistość? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

Chiński model AI (DeepSeek R1) tańszy od amerykańskich a co najmniej równie dobry. Duża przecena akcji firm technologicznych w USA

Notowania największych amerykańskich firm związanych z rozwojem sztucznej inteligencji oraz jej infrastrukturą zaliczyły ostry spadek w poniedziałek, w związku z zaprezentowaniem tańszego i wydajniejszego chińskiego modelu AI, DeepSeek R1.

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka a dokumentacja pracownicza rodzica. MRPiPS odpowiada na ważne pytania

Po co pracodawcy dostęp do całości orzeczenia o niepełnosprawności dziecka? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wątpliwości Rzeczniczki Praw Dziecka. Problem dotyczy dokumentowania prawa do dodatkowego urlopu wychowawczego rodzica dziecka z niepełnosprawnością.

2500 zł dla nauczyciela (nie każdego) - na zakup laptopa. MEN: wnioski do 25 lutego 2025 r. Za droższy model trzeba będzie dopłacić samemu

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i klas I-III szkół podstawowych mogą od poniedziałku 27 stycznia 2025 r. składać wnioski o bon na zakup sprzętu w programie "Laptop dla nauczyciela" – poinformowali ministra edukacji Barbara Nowacka i wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Na złożenie wniosków nauczyciele mają 30 dni (do 25 lutego 2025 r. – PAP), kolejne 30 dni przeznaczone będzie na ich rozpatrzenie. Bony mają być wręczane w miesiącach kwiecień-maj 2025 r., a wykorzystać je będzie można do końca 2025 roku.

REKLAMA