REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak prawidłowo sporządzić testament

Piasecka-Sobkiewicz Małgorzata

REKLAMA

REKLAMA

Jedynie prawidłowo sporządzony testament ma moc prawną. Jesli jego wady będą na tyle poważne, aby sąd nie mógł go uznać- dziedziczenie będzie ustawowe. Na co zwrócić uwagę ?

Czy jeden testament mogą wspólnie sporządzić małżonkowie

Razem z mężem jesteśmy właścicielami mieszkania. Nie mamy żadnych innych wartościowych rzeczy, które moglibyśmy pozostawić spadkobiercom. Czy możemy wspólnie sporządzić jeden testament i rozporządzić w nim mieszkaniem?

Nie

Małżonkowie nie mogą wspólnie sporządzić jednego testamentu, ponieważ może on zawierać tylko rozporządzenie jednego spadkodawcy.

REKLAMA

Zakaz sporządzania testamentów wspólnych polega na tym, że w jednym dokumencie nie wolno połączyć oświadczeń woli dwóch lub więcej osób, nawet wówczas, gdyby to byli najbliżsi krewni albo małżonkowie. Dlatego testament sporządzony wspólnie przez małżonków nie będzie ważny.

Przyczyn zakazu sporządzania testamentów wspólnych jest kilka. Przede wszystkim mogłyby one skomplikować spory wówczas, gdyby jeden z małżonków chciał wspólny testament odwołać albo przynajmniej jego niektóre postanowienia. W dodatku wspólne sporządzenie testamentu powoduje, że przestaje on być tajny.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Skoro małżonkowie posiadają wspólne mieszkanie, to każdy z nich jest właścicielem połowy. Aby rozporządzić nim na wypadek śmierci, mąż i żona powinni zrobić dwa oddzielne testamenty. Każdy z nich w swoim testamencie powinien rozporządzić swoją częścią mieszkania. W ten sposób oboje rozporządzą całym mieszkaniem, ale zrobią to w oddzielnych dokumentach.

Podstawa prawna

• Art. 942 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy w testamencie trzeba określić wielkość udziałów

Chcę spisać testament i majątek przekazać kilku spadkobiercom. Czy muszę określić, jak duże będą udziały każdego spadkodawcy?

Nie

REKLAMA

Spadkodawca powołując do spadku kilku spadkobierców nie musi określić wielkości ich udziałów. Wtedy dziedziczyliby po nim w częściach równych. Gdyby zaś określił wielkość udziałów spadkowych dla wszystkich powołanych w testamencie do dziedziczenia, to każdy z nich otrzyma taki udział, jak postanowił spadkodawca.

Zdarza się, że spadkodawca tylko dla niektórych spadkobierców określi wielkość udziałów spadkowych, a nie zrobi tego odnośnie do pozostałych swoich spadkobierców wskazanych w testamencie. Wtedy osoby, dla których wskazano wielkość udziału spadkowego, otrzymują go zgodnie z treścią testamentu, natomiast pozostałą część spadku dziedziczą pozostali spadkobiercy w częściach równych.

Gdyby jednak przy określaniu udziałów spadkodawca popełnił błąd rachunkowy i okaże się, że po zsumowaniu wszystkich części spadku przewyższają one całość spadku, wtedy należy wielkość udziałów wszystkich spadkobierców odpowiednio pomniejszyć.

Spadkodawca może też w testamencie powołać do dziedziczenia jednego spadkobiercę i przeznaczyć dla niego tylko część spadku. Wtedy po śmierci spadkodawcy otrzyma on tylko część, zaś resztę dostaną spadkobiercy ustawowi w częściach równych.

Podstawa prawna

• Art. 960 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy w testamencie mogą być również inne rozporządzenia

Chcę sporządzić testament. Czy oprócz rozporządzenia majątkiem mogę w nim również wskazać, kto ma zaopiekować się moim małoletnim dzieckiem?

Tak

Testament może zawierać również dyspozycje spadkodawcy na wypadek jego śmierci, pod warunkiem że zawiera przynajmniej jedno rozporządzenie majątkiem. Może zawierać również kilka rozporządzeń majątkowych, na przykład oprócz ustanowienia spadkobiercy, również ustanowienie zapisu oraz polecenia.

Spadkodawca w testamencie może więc wskazać osobę, która po jego śmierci ma zostać opiekunem małoletniego dziecka. Wprawdzie testament może też zawierać wskazówki i rady spadkodawcy, ale np. rady nie wywołują żadnych skutków prawnych. Są traktowane wyłącznie jak prośba spadkobiercy.

Natomiast w testamencie nie można ustanowić warunku, po spełnieniu którego spadkobierca może dziedziczyć. Chodzi o takie przypadki, w których termin albo warunek nastąpiłyby dopiero po otwarciu spadku.

Podstawa prawna

• Art. 923 i 962 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy spadek można sprzedać

Jestem spadkobiercą ustawowym. Spadkodawca nie sporządził testamentu i obiecuje tego nie zrobić. Chciałabym sprzedać przypadającą na mnie część spadku. Czy jest to możliwe?

Tak

Jednak spadkobierca może to zrobić dopiero po śmierci spadkodawcy i po przyjęciu spadku. Natomiast umowa o spadek po osobie, która jeszcze żyje, nie jest ważna. Spadkobierca nie musi jednak czekać do działu spadku, tylko sprzedaje swoją ułamkową część. Natomiast gdyby nastąpił już dział spadku i spadkobierca chciał sprzedać to, co odziedziczył, to faktycznie nie będzie sprzedawał części przypadającej na niego masy spadkowej, lecz część swojego majątku. Po dziale spadku odziedziczona część masy spadkowej weszła już w skład jego majątku.

Nabywca spadku wstępuje w prawa i obowiązki spadkobiercy, co oznacza, że sprzedając spadek zbywa się zarówno jego aktywa jak i pasywa. Nabywca przejmuje więc zarówno prawa jak i obowiązki spadkobiercy, a także odpowiada za długi spadkowe na takich samych zasadach jak spadkobierca, od którego nabył spadek. W dodatku razem ze zbywcą odpowiada za długi spadkowe względem wierzycieli. Natomiast zbywca spadku nie ponosi rękojmi za wady fizyczne i prawne poszczególnych przedmiotów wchodzących do masy spadkowej.

Spadkodawca może też odziedziczoną część spadku przenieść na inną osobę umową darowizny. Może to być osoba obca albo inny spadkobierca. Może swój udział spadkowy również zamienić z innym spadkobiercą lub osobą obcą.

Spadek może sprzedać, zamienić albo podarować zarówno spadkobierca ustawowy jak i testamentowy. Umowa zobowiązująca do zbycia spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności.

Podstawa prawna

• Art. 1052 - 1054 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy testament można odwołać

Kilka lat temu sporządziłem testament, który teraz chciałbym zmienić. Planuję powołać inną osobę do dziedziczenia, a wcześniej wskazanego spadkobiercę pominąć. Czy to jest możliwe?

Tak

Spadkodawca może odwołać w każdej chwili testament. Skoro skutki prawne testamentu następują dopiero z chwilą otwarcia testamentu, więc spadkobierca może go jeszcze kilkakrotnie zmienić i odwołać. Nawet po odwołaniu testamentu ma prawo nie sporządzić nowego i zadecydować, że będą po nim dziedziczyli spadkobiercy ustawowi. Spadkobierca nie może się też zrzec prawa do odwołania testamentu lub upoważnić inną osobę do odwołania testamentu. Testament może odwołać wyłącznie osobiście. W dodatku powinien mieć wówczas pełną zdolność do czynności prawnych.

Może sporządzić nowy testament i odwołać w nim poprzedni oraz wskazać innych niż poprzednio spadkobierców. Jednakże sporządzając nowy testament, spadkobierca nie musi odwoływać poprzedniego, ale od razu może wydać rozporządzenie sprzeczne z tym, które zawarł w poprzednim testamencie. W takiej sytuacji przyjmuje się, że sporządzając w taki sposób testament, spadkodawca odwołuje te postanowienia poprzedniego, których nie można pogodzić z zawartymi w później spisanym dokumencie.

Spadkobierca ma prawo zniszczyć stary testament, ten, który chce odwołać, albo pozbawić go cech, które decydują o jego ważności. Wtedy po spadkodawcy dziedziczą spadkobiercy ustawowi.

Podstawa prawna

• Art. 944 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy zawsze można dostać zapis

Wprawdzie po spadkodawcy dziedziczy jego najbliższa rodzina, ale w testamencie zrobił zapis dla swojej siostry. Siostra jednak zmarła kilka dni przed spadkodawcą, który nie zdążył już zmienić testamentu i wskazać innego zapisobiorcy. Czy dzieci zmarłej mogą domagać się wydania przedmiotu zapisu?

Nie

Zapisobiorcą może być tylko osoba, która w chwili otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy) żyje lub jest poczęta i urodzi się żywa. W razie śmierci zapisobiorcy przed spadkobiercą przyjmuje się, że po otwarciu spadku spadkobiercy nie muszą świadczyć zapisu. Natomiast rodzina zapisobiorcy, który zmarł przed spadkobiercą, nie ma żadnej podstawy prawnej do tego, aby wymagać wydania zapisu, powołując się przy tym na swoje prawa spadkowe po zapisobiorcy.

Zapis polega na tym, że spadkodawca w testamencie zobowiązuje spadkobiercę do świadczenia majątkowego na rzecz wskazanej osoby, czyli zapisobiorcy. Po jego śmierci powstaje zobowiązanie z tytułu zapisu między spadkobiercą a zapisobiorcą. Skoro zapisobiorca nie żyje, to wówczas taki stosunek zobowiązania między spadkobiercą a rodziną zapisobiorcy nie powstaje.

Zapis spadkobierca może ustanowić tylko osobiście w testamencie. Obowiązkiem wykonania zapisu może obciążyć wszystkich albo niektórych spadkobierców. Może też ustanowić tzw. dalszy zapis, czyli powołać w testamencie zapisobiorcę i obciążyć go obowiązkiem wykonania dalszego zapisu.

Zapis może być ustanowiony pod warunkiem i z zastrzeżeniem terminu. Jeżeli warunek lub termin nie zostaną dotrzymane, to wówczas zapisobiorca nie uzyska swojego świadczenia.

Podstawa prawna

• Art. 970 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy każdego można obciążyć poleceniem

Czy w testamencie spadkodawca może każdego spadkobiercę obciążyć wykonaniem polecenia?

Tak

Zamieszczając polecenie w testamencie, spadkodawca nakłada na wybranego przez siebie spadkobiercę albo na wszystkich spadkobierców obowiązek określonego działania albo zaniechania. Na przykład może zobowiązać kogoś do wykonania nagrobka albo opiekowania się niepełnosprawnym krewnym. Nie powstaje przy tym żadne zobowiązanie, ponieważ spadkodawca nie wskazuje osoby uprawnionej z tytułu polecenia. Z wykonaniem polecenia nie musi się wiązać żadna wartość majątkowa. Wykonania polecenia może domagać się każdy spadkobierca albo wykonawca testamentu, a gdy polecenie ma na celu interes społeczny, to również właściwy organ samorządu terytorialnego albo organ państwowy.

Podstawa prawna

• Art. 982 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Małgorzata Piasecka-Sobkiewicz

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Przywileje nie tylko dla dawców krwi: w 2025 r. darmowa komunikacja miejska, darmowe leki, 100% płatne L4, lekarz i apteka bez kolejki dla dawców narządów, tkanek i komórek (w tym szpiku kostnego)

Dużo się w ostatnim czasie mówi o dodatkowych uprawnieniach dla dawców krwi. Warto też zwrócić uwagę, że w 2025 r. przysługuje darmowa komunikacja miejska, darmowe leki, 100% płatne L4, lekarz i apteka bez kolejki dla dawców narządów, tkanek i komórek (w tym szpiku kostnego).

Waloryzacja emerytur 2025 netto [TABELA]

Waloryzacja emerytur od 1 marca 2025 roku - o ile procent wzrosną emerytury? Jaki jest wskaźnik waloryzacji? Kiedy będzie wypłata pierwszych emerytur po podwyżce? Tabela przedstawia podwyżki emerytur od 1 marca 2025 roku brutto i netto. Ile emeryt otrzyma na rękę po marcowej waloryzacji?

Sąd: Przez zasadę (ex tunc) ZUS przegrywa z emerytami w sądach [Wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.]

Zapadają kolejne wyroki w sprawie ponownego przeliczenia przez ZUS emerytur w wykonaniu wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. na korzyść osób poszkodowanych przez niekonstytucyjne przepisy z 2013 r. Sądy powołują się na rozróżnienie miedzy ex tunc (niekonstytucyjność przepisu od samego początku jego obowiązywania) i ex nunc (niekonstytucyjność na przyszłość). Zasada ex tunc oznacza, że krzywdzący emerytów przepis nie obowiązuje od 2013 r. (od samego początku) i trzeba przeliczyć wstecznie emeryturę pokrzywdzonym.

124-156 proc. zysku z oszczędności przez ostatnich 5 lat. Gdzie? W Polsce, w PPK. Można wypłacać na żądanie - ale przed 60-ką z pomniejszeniami

Zysk statystycznego uczestnika PPK od grudnia 2019 roku do grudnia 2024 r. wyniósł 124-156 proc. - biorąc pod uwagę kwoty, które uczestnik sam wpłacił. Taka informacja została podana w opublikowanym 28 stycznia br biuletynu Pracowniczych Planów Kapitałowych.

REKLAMA

Do 30.000,00 złotych kary grozi pracodawcy za zawarcie zlecenia z własnym pracownikiem. Umowa zlecenia 2025 – jakie zmiany?

Umowa zlecenia jest potocznie nazywana śmieciówką. Jednak nie zawsze pełni ona negatywną rolę. Czasami w praktyce jest zawierana równolegle do umowy o pracę. Jednak zawarcie takiej umowy z własnym pracownikiem może grozić pracodawcy karą w wysokości nawet do 30.000 zł.

SN: dopuszczalne jest nazwanie kogoś: alfonsem, idiotą, żulem, neofaszystą, nazistą, świnią, prymitywem. Szokujące orzeczenie!

Pomimo niekwestionowanej ochrony dóbr osobistych każdego z nas, istnieje też wolność słowa a wręcz prawo do wyrażenia obraźliwej opinii na temat innej osoby. W aktualnej sprawie przed Sądem Najwyższym chodziło o nazwanie mężczyzny: "alfonsem". Ale... w artykule przykłady też innych dozwolonych wypowiedzi pod czyimś adresem.

Stopa referencyjna NBP zamiast WIBOR-u w umowie kredytu konsumenckiego. Czy to legalne?

Jeszcze kilka miesięcy temu byliśmy świadkami masowej rezygnacji banków z używania wskaźnika referencyjnego WIBOR jako podstawy do określania oprocentowania w umowach kredytów o zmiennym oprocentowaniu. Banki najprawdopodobniej uznały, że bezpieczniejszym rozwiązaniem jest zastosowanie stopy referencyjnej NBP jako podstawy określania oprocentowania w nowych umowach kredytów konsumenckich.

Do 28 marca 2025 r. nauczyciele mogą składać wnioski o bon na zakup laptopa [wzór wniosku i załącznika]

Nauczyciele szkół ponadpodstawowych i podstawowych klas I-III mogą składać wnioski o otrzymanie bonu o wartości 2500 zł brutto na zakup laptopa. Realizacja zakupu sprzętu będzie możliwa do końca roku.

REKLAMA

Do 400 tys. zł za bezzasadny pozew. To będzie koniec uciszania krytyki (np. władzy) pozwami sądowymi? Projekt ustawy anty-SLAPP już gotowy

Unia Europejska nałożyła na kraje członkowskie obowiązek implementacji przepisów przeciwdziałających SLAPP do 7 maja 2026 r. Polska przystąpiła do tego procesu, a projekt ustawy anty-SLAPP przygotowany już został przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości. Jakie zmiany wprowadzą nowe przepisy - wyjaśnia adwokat Tymoteusz Paprocki.

Uwaga pracodawcy i pracownicy: za brak umowy czy wypłatę pod stołem grozi w 2025 r. do 45 000 zł kary

Również w 2025 r. grożą spore kary finansowe za zatajanie zatrudnienia czy też wypłatę zbyt niskiego wynagrodzenia, niż na jakie strony rzeczywiście się umówiły.

REKLAMA