Czy okres studiów zostanie uwzględniony
Kompletuję wniosek o emeryturę pracownika, który posiada 27 lat ubezpieczenia, w tym dwa lata studiów doktoranckich, za które były opłacane składki. Osoba ta ma problemy z uzyskaniem zaświadczenia potwierdzającego ten fakt. Czy brak takiego dokumentu będzie miał wpływ na wysokość świadczenia?
Tak
Okres odbywania studiów doktoranckich, za które zostały odprowadzone składki na ubezpieczenie społeczne, przy ustalaniu prawa do emerytury będzie traktowany jako okres składkowy. Jeśli jednak ubezpieczony nie przedłoży dokumentu potwierdzającego odprowadzenie składek, okres studiów doktoranckich zostanie uwzględniony jako okres nieskładkowy.
Podstawa prawna
Art. 7 pkt 9a, art. 6 ust. 1 pkt 2 i 53 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
Czy renta zależy od zarobków żony
Będę składać wniosek o rentę rodzinną po zmarłym mężu dla siebie i dwójki małoletnich dzieci. Na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia pracowałam tylko przez pięć lat, i to w niepełnym wymiarze czasu pracy. Obecnie nie pracuję. Czy wysokość renty rodzinnej będzie uzależniona od wysokości moich zarobków?
Nie
Wysokość renty rodzinnej nie zależy od wysokości zarobków osoby wnioskującej o rentę rodzinną. Wysokość tego świadczenia uzależniona jest od wysokości świadczenia, jakie przysługiwałoby osobie zmarłej (jeśli nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy) lub w jakiej otrzymywała je osoba zmarła (w przypadku emeryta lub rencisty) oraz od liczby osób uprawnionych do tej renty. Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.
Renta rodzinna wynosi:
- dla jednej osoby uprawnionej 85 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
- dla dwóch osób uprawnionych 90 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu,
- dla trzech i więcej osób uprawnionych 95 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.
Za kwotę świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu, uważa się kwotę emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, jaką zainteresowany pobierał lub pobierałby (jeśli nie miał ustalonego prawa do świadczenia) w chwili śmierci.
Jeżeli zmarły pobierał świadczenie wraz ze zwiększeniem z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników lub z częścią składkową, rentę rodzinną oblicza się - odpowiednio do liczby uprawnionych do renty - jako procent świadczenia zmarłego w wysokości nieuwzględniającej zwiększenia lub części składkowej. Tak obliczoną rentę rodzinną uzupełnia się do wysokości uwzględniającej 50 proc. zwiększenia - części składkowej, które przysługiwałoby zmarłemu.
Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna, która podlega podziałowi na równe części między uprawnionych.
Podstawa prawna
- Art. 65, 66, 73, 74 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
Czy ZUS przeliczy wysokość emerytury
Nasza była pracownica od roku ma ustalone prawo do emerytury i od tamtej pory nie pracuje. Ostatnio odnalazła dokument potwierdzający zatrudnienie sprzed 30 lat. Okres ten został uznany przez ZUS jako okres nieskładkowy z tytułu niewykonywania pracy w związku z opieką nad dzieckiem do lat czterech. Czy przedłożenie w ZUS-ie takiego dokumentu wpłynie na zmianę wysokości przyznanej już emerytury?
Tak
Ponowne ustalenie wysokości emerytury możliwe jest zarówno na skutek doliczenia nieuwzględnionych wcześniej okresów składkowych i nieskładkowych, jak również w przypadku dostarczenia dokumentów potwierdzających wysokość przychodów - przeliczenia podstawy wymiaru.
W przypadku doliczenia stażu ubezpieczeniowego, kwota emerytury zostanie zwiększona przez doliczenie do kwoty świadczenia:
- po 1,3 proc. podstawy wymiaru, ustalonej z uwzględnieniem wszystkich waloryzacji, jakim było objęte zarówno świadczenie, jak i podstawa jego wymiaru, za każdy rok okresów składkowych,
- po 0,7 proc. podstawy wymiaru (ustalonej z uwzględnieniem waloryzacji) za każdy rok okresów nieskładkowych.
Przy obliczaniu dodatkowego stażu okresy składkowe i nieskładkowe przyjmuje się z uwzględnieniem pełnych miesięcy.
Zauważyć trzeba, że doliczenie okresów składkowych może spowodować również automatyczne doliczenie okresów nieskładkowych, gdy z uwagi na możliwość przyjęcia ich tylko w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 okresów składkowych, poprzednio były przyjęte w ograniczonym zakresie. W takim przypadku nie jest wymagany odrębny wniosek, a obliczenie wysokości z uwzględnieniem nowej liczby lat okresów nieskładkowych następuje automatycznie.
W przypadku pracownicy korzystne będzie doliczenie okresu zatrudnienia, gdyż jest to okres składkowy. Okres niewykonywania pracy z powodu opieki nad dzieckiem do lat czterech jest natomiast okresem nieskładkowym.
Podstawa prawna
- Art. 7, art. 112 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
Czy ważna jest wysokość kwoty bazowej
W 2008 roku będę przechodzić na wcześniejszą emeryturę. Wiem, że ważny jest przebyty staż pracy i wysokość osiąganego wynagrodzenia. Czy prawdą jest, że wysokość mojej emerytury będzie zależała od kwoty bazowej?
Tak
Na wysokość tzw. starej emerytury wpływają trzy parametry, a mianowicie: kwota bazowa, wysokość podstawy wymiaru emerytury oraz długość przebytych okresów składkowych i nieskładkowych, a w niektórych przypadkach również okresów uzupełniających. Emerytura ta ustalana jest dla ubezpieczonych urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. i dla niektórych ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r. Oblicza się ją według następującego algorytmu:
- 24 proc. kwoty bazowej,
- po 1,3 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,
- po 0,7 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych (okresy nieskładkowe uwzględniane są w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 udowodnionych okresów składkowych).
Kwota bazowa przyjęta do obliczenia emerytury przyznawanej po raz pierwszy zarówno w części socjalnej (24 proc. kwoty bazowej), jak i w podstawie wymiaru (wskaźnik wysokości podstawy wymiaru x kwota bazowa) to kwota obowiązująca w miesiącu zgłoszenia wniosku albo ustalenia prawa do emerytury, jeżeli przypada on później niż miesiąc zgłoszenia wniosku.
Podstawa prawna
- Art. 53 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
Czy poczekać ze złożeniem wniosku
Pracownica w grudniu 2007 r. spełni wszystkie warunki uprawniające do wcześniejszej emerytury. Jednak z uwagi na to, że na wysokość świadczenia wpływa również kwota bazowa, zastanawia się, czy nie poczekać jeszcze ze złożeniem wniosku o emeryturę. Pracownica będzie wnioskowała, aby do obliczenia podstawy wymiaru zostały przyjęte zarobki z lat 1996 - 2005. Czy zastosowanie nowej kwoty bazowej może wpłynąć na wysokość świadczenia?
Tak
To, jaka kwota bazowa zostanie zastosowana do obliczenia wysokości emerytury, może istotnie zmienić wysokość świadczenia. Zauważyć trzeba, że kwota bazowa służy nie tylko do ustalenia części socjalnej emerytury, tj. 24 proc. kwoty bazowej, ale również podstawy wymiaru (wskaźnik wysokości podstawy wymiaru mnoży się przez kwotę bazową).
Kwota bazowa stanowi 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, w poprzednim roku kalendarzowym. Od 1 marca 2007 r. kwota ta wynosi 2059,92 zł. Zmieni się ona od 1 marca 2008 r. i może być również niższa niż obowiązująca.
Jeżeli prawo do emerytury zostałoby ustalone przed 1 marca 2008 r., to od 1 marca 2008 r. emerytura będzie podlegać waloryzacji wskaźnikiem waloryzacji. W lutym 2008 r. będzie można obliczyć, czy korzystniejsze jest złożenie wniosku w tym miesiącu czy w marcu 2008 r.
Podstawa prawna
- Art. 19, art. 53 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
Czy możliwe ponowne obliczenie emerytury
Nasz pracownik od czterech lat pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy. W styczniu 2007 r. ukończył 65 lat. Po przyznaniu renty pracował w niepełnym wymiarze czasu pracy, ale otrzymywał wysokie wynagrodzenie. Do ustalenia emerytury z urzędu ZUS przyjął podstawę wymiaru renty. Czy pracownik może złożyć wniosek o ustalenie podstawy wymiaru z innego okresu z uwzględnieniem zarobków uzyskanych po przyznaniu renty?
Tak
Podstawę wymiaru emerytury przyznawanej osobie, która w dniu nabycia prawa do emerytury ma ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, może stanowić podstawa wymiaru renty z tytułu niezdolności do pracy, ale również:
- wynagrodzenie z kolejnych dziesięciu lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym przyznano emeryturę z urzędu albo
- zarobki z dowolnie wybranych 20 lat kalendarzowych, wskazanych z całego okresu ubezpieczenia przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku.
Zauważyć trzeba, że wysokość emerytury nie jest uzależniona wyłącznie od wysokości podstawy wymiaru świadczenia. Na jej wysokość ma wpływ również kwota bazowa, która zostanie zastosowana do obliczenia emerytury. Jednak to, która kwota bazowa będzie zastosowana, uzależnione jest od tego, czy podstawa wymiaru emerytury będzie obliczona na nowo czy też jako podstawa wymiaru renty.
Złożenie przez pracownika dokumentów poświadczających nowe zarobki spowoduje, że ZUS na nowo obliczy emeryturę z urzędu i ustali, który wariant będzie korzystniejszy. W zależności od wyników, będzie wypłacał świadczenie w korzystniejszej wysokości.
Podstawa prawna
- Art. 21 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
Przygotowała Agata Rogulska