Jak za darmo zalegalizować samowolę budowlaną

Arkadiusz Jaraszek
rozwiń więcej
Organem właściwym do darmowej legalizacji samowoli budowlanych wzniesionych pomiędzy 1 stycznia 1995 r. a 11 lipca 1998 r. jest powiatowy inspektor nadzoru budowlanego. Może on dopuścić taką samowolę do użytkowania w sytuacji, gdy obiekt spełnia warunki techniczno-budowlane oraz gdy jest to zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Darmowa legalizacja samowoli dopuszczalna jest jedynie do końca tego roku.  

Od 21 czerwca obowiązuje znowelizowana ustawa Prawo budowlane (Dz.U. nr 99, poz. 665).

Zgodnie z nowymi przepisami powiatowy inspektor nadzoru budowlanego może bezpłatnie zalegalizować i dopuścić do użytkowania wyłącznie budynek, który został wybudowany pomiędzy 1 stycznia 1995 r. a 11 lipca 1998 r. W tym okresie musi nastąpić zakończenie budowy. Nie jest zatem wymagane, aby budowa rozpoczęła się i zakończyła pomiędzy 1 stycznia 1995 r. a 11 lipca 1998 r., choć oczywiście może się tak zdarzyć. Darmowej legalizacji podlegają również budynki, których budowa rozpoczęła się przed 1995 rokiem, ale które zostały ukończone już po tym roku.

Przeprowadzenie postępowania dowodowego co do terminu powstania budynku należy do kompetencji nadzoru budowlanego. Jeżeli zatem inspektor ma wątpliwości co do tego, że budowa obiektu faktycznie została ukończona w tym okresie, to zgodnie z przepisami kodeksu postępowania administracyjnego powinien on przeprowadzić postępowanie dowodowe i przedstawić np. dokumenty, mapki, ekspertyzy, zeznania świadków, które będą potwierdzały, że w rzeczywistości obiekt powstał w innym okresie.

Zgodność z planem

Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego może wydać decyzję o dopuszczeniu obiektu do użytkowania jedynie wówczas, gdy nie narusza on przepisów lub ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obowiązującego w dniu zakończenia budowy albo w dniu orzekania, w zakresie umożliwiającym doprowadzenie go do stanu zgodnego z prawem.

Darmowa legalizacja dopuszczalna jest zatem wyłącznie w stosunku do budynków wzniesionych na terenie, który objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli takiego planu nie ma, to budynek nie może być zalegalizowany za darmo. Jeżeli jednak miejscowy plan jest sporządzony, a powiatowy inspektor nadzoru budowlanego stwierdzi, że obiekt narusza jego postanowienia, to w drodze postanowienia nakłada obowiązek usunięcia tych naruszeń w wyznaczonym terminie. W razie niewykonania obowiązku w terminie, nakazywana jest rozbiórka obiektu budowlanego lub jego części.

Dopuszczany do użytkowania obiekt nie może również naruszać przepisów techniczno-budowlanych w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie go do stanu zgodnego z prawem. Stwierdzenie, czy obiekt budowlany spełnia te przesłanki, należy do obowiązków organu nadzoru budowlanego prowadzącego postępowanie legalizacyjne. Organ ten, po protokolarnym potwierdzeniu zgodności inwentaryzacji powykonawczej ze stanem faktycznym, wydaje pozwolenie na użytkowanie.

CO TO JEST SAMOWOLA BUDOWLANA

O samowoli budowlanej można mówić w każdym przypadku naruszenia ustawy Prawo budowlane polegające na:
- przystąpieniu do robót budowlanych bez pozwolenia,
- wprowadzeniu istotniejszych zmian w projekcie, w czasie wykonywania robót budowlanych,
- prowadzeniu robót budowlanych bez kierownika budowy,
- przystąpieniu do robót bez zgłoszenia do Nadzoru Budowlanego,
- prowadzeniu robót bez dziennika budowy,
- użytkowaniu budynku bez zgody Nadzoru Budowlanego,
- zmianie sposobu użytkowania budynku bez pozwolenia, np. zrobienie z domu warsztatu krawieckiego,
- przebudowie lub rozbudowie budynku bez pozwolenia na budowę,
- budowie ogrodzenia lub innych obiektów bez wymaganego zgłoszenia.

Dopuszczalna samowola

Przedstawienie wymaganych dokumentów oraz spełnienie warunków co do czasu wybudowania budynku nie wystarczą do jego bezpłatnego zalegalizowania. Powiatowy inspektor przed wydaniem decyzji musi dokonać kontroli dokumentacji i budynku. Musi on zatem sprawdzić, czy przedłożone dokumenty są zgodne ze stanem faktycznym. Termin na przeprowadzenie tej kontroli to 21 dni od złożenia wniosku o dopuszczenie obiektu do użytkowania.

Jeżeli inspektor stwierdzi, że dokumenty są prawidłowe, a wzniesiony budynek nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie go do stanu zgodnego z prawem oraz nie narusza ustaleń miejscowego planu obowiązującego w dniu zakończenia budowy albo w dniu orzekania, to wydaje decyzję w sprawie dopuszczenia go do użytkowania.

Jeżeli jednak podczas kontroli inspektor nadzoru stwierdzi, że wzniesiony obiekt narusza np. ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, to wydaje decyzję nakazującą rozbiórkę budynku lub jego części.

Legalizacja do końca roku

Zgodnie z postanowieniami nowelizacji ustawy Prawo budowlane z 10 maja 2007 r. darmowa legalizacja samowoli budowlanych wzniesionych pomiędzy 1 stycznia 1995 r. a 11 lipca 1998 r. dopuszczalna jest jedynie do 1 stycznia 2008 r. Po tym dniu, nawet jeżeli dany budynek spełniał wszystkie wymagania, by mógł zostać zalegalizowany bezpłatnie, nie będzie to możliwe, a powiatowy inspektor nadzoru budowlanego będzie zobowiązany do stosowania przepisów o postępowaniu legalizacyjnym, które przewidują obowiązek uiszczenia odpowiedniej opłaty.

4 ETAPY LEGALIZACJI OBIEKTU BUDOWLANEGO

1. Wniosek

Musi być złożony wniosek o wszczęcie postępowania legalizacyjnego do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego.

2. Inwentaryzacja i ekspertyzy

Wniosek powinien zawierać inwentaryzację powykonawczą budynku, ekspertyzę potwierdzającą, że obiekt spełnia wymagane przez prawo warunki techniczne i nadaje się do użytkowania, oraz oświadczenie o braku sprzeciwu lub uwag ze strony Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowej Inspekcji Pracy oraz Państwowej Straży Pożarnej.

3. Sprawdzenie dokumentów

Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego sprawdza, czy przedstawione dokumenty są zgodne z rzeczywistością oraz czy obiekt jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i nie narusza warunków techniczno-budowlanych.

4. Dopuszczenie do użytkowania

Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego wydaje decyzję o dopuszczeniu obiektu do użytkowania.


ARKADIUSZ JARASZEK
arkadiusz.jaraszek@infor.pl


Podstawa prawna:
- ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118 z późn. zm.),
- ustawa z 10 maja 2007 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 99, poz. 665).

Infor.pl
Coraz więcej osób poszukuje pracy. Jak to możliwe skoro bezrobocie jest najniższe w historii
15 sie 2024

Miarą ożywienia na rynku ofert pracy jest liczba odpowiedzi na anonse pracodawców poszukujących pracowników. A branże, które budzą największe zainteresowanie mogą wskazywać, że w ostatnim czasie odbywały się tam spore ruchy płacowe. Teraz płacą lepiej niż wcześniej, ale nie wszystkie firmy w porę dostosowały się do nowego trendu.

Wypalenie zawodowe to problem już ośmiu na dziesięciu pracowników. A pracodawcy w większości bagatelizują problem
15 sie 2024

Badania nie pozostawiają wątpliwość: stres wywołany przekonaniem o zbyt niskich zarobkach względem kompetencji oraz przepracowanie to dwie kluczowe przyczyny zjawiska wypalenia zawodowego pracowników. Nie wszyscy pracodawcy są świadomi zagrożeń jakie się z nim wiążą.

Do tych żłobków nie zapisuj dziecka, ponieważ nie otrzymasz 1500 zł dofinansowania. Świadczenie „aktywnie w żłobku” 2024 i 2025
15 sie 2024

Od 1 października 2024 r. rodzice, których dzieci uczęszczają do żłobka – będą mogli ubiegać się o przyznanie świadczenia „aktywnie w żłobku”, którego kwota przewyższa dotychczasowe dofinansowanie na ten cel o 1100 zł. Ze świadczenia nie skorzystają jednak rodzice, których dzieci uczęszczają do żłobków, w których miesięczna opłata przekracza 2200 zł. Jest dla nich inne rozwiązanie.

Już w sierpniu nauczyciele mogą składać wnioski o to świadczenie. Będzie przysługiwało od nowego roku szkolnego 2024/2025
15 sie 2024

Już w sierpniu nauczyciele mogą składać wnioski o to świadczenie. Będzie przysługiwało od nowego roku szkolnego 2024/2025. Choć jest zapowiadane jako korzystne dla nauczycieli, to budzi wiele wątpliwości i prognozuje się, że niewielu nauczycieli zdecyduje się z niego skorzystać.

Rząd: Renta wdowia może być i 1500 zł miesięcznie. Ale średnio będzie niżej. Znacznie
15 sie 2024

Renta wdowia około 300 zł przez 18 miesięcy (dodatkowe świadczenie do pierwotnej emerytury wdowy). Potem już na stałe 600 zł według wskaźnika 25%. To prognoza rządowa dla wartości średnich. Przekazał ją mediom wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Sebastian Gajewski.

Sąsiad rozpala ognisko na swoim ogródku lub grilla na balkonie, a do naszego domu lub mieszkania trafia uciążliwy dym – czy to legalne i co można z tym zrobić?
15 sie 2024

Właśnie rozpoczynamy długi sierpniowy weekend, a wraz z nim – na wielu ogródkach mogą zapłonąć ogniska. Co niektórzy mieszkańcy bloków, którzy ogródków nie posiadają – mogą natomiast zdecydować się na rozpalenie, na swoich balkonach lub tarasach, grilla. Czy takie działania są legalne i co – jako właściciele sąsiednich nieruchomości – możemy z tym zrobić, jeżeli są dla nas uciążliwe?

Koniec zarobku z lokat, co oznacza powrót wysokiej inflacji dla trzymających oszczędności na kontach w banku
16 sie 2024

Przez cały 2024 rok trwa dobra passa dla osób, które trzymają oszczędności w bankach. Od początku roku lokaty bankowe i konta oszczędnościowe przynoszą niewielkie, stabilne zyski, chroniące pieniądze przed inflacją. Ta dobra sytuacja dobiega jednak końca bo wróciła inflacja?

Co się bardziej opłaci: najem czy kupno małego mieszkania. Teraz rachunek nie pozostawia wątpliwości
15 sie 2024

Kupno małego mieszkania na rynku pierwotnym lub wtórnym to rozwiązanie, który daje wiele korzyści. Najem – tylko jedną. Jedyna bariera przy wyborze pierwszego rozwiązania to zdolność kredytowa – raty kredytu hipotecznego są porównywalne z czynszem najmu. A własne mieszkanie to bonus w postaci kapitału.

Czy 15 sierpnia jest dniem wolnym w Niemczech?
14 sie 2024

Czy 15 sierpnia jest dniem wolnym w Niemczech? Niemcy mają różne listy świąt wolnych od pracy w zależności od landu. Czy 15 sierpnia jest wolny w Berlinie? Sprawdź, gdzie w Niemczech jest to dzień wolny od pracy.

Wybór najemcy mieszkania na castingu. Czy to zgodne z prawem? Na czym polegać może dyskryminacja przy wynajmie?
15 sie 2024

Dziś, w II połowie 2024 roku rynek najmu nieco ochłonął. Jednak nadal można się spotkać z "castingami" na najemcę w przypadku szczególnie atrakcyjnych mieszkań, czy lokalizacji. W ten sposób wynajmujący mieszkania starają się znaleźć najemcę najmniej potencjalnie "kłopotliwego" (cokolwiek miałoby to znaczyć) w przyszłości. W Polsce casting na najemcę jest - co do zasady - zgodny z prawem ale pod warunkiem, że dyskryminuje się w ten sposób określonych grup lokatorów (np. ze względu na płeć, rasę, czy pochodzenie).

pokaż więcej
Proszę czekać...