Prawo do tej premii dają jedynie książeczki mieszkaniowe, które zostały założone do 23 października 1990 r. Takie książeczki były zakładane tylko w banku PKO BP. Po tej dacie bank ten oferuje, co prawda, nadal prowadzenie książeczek mieszkaniowych, ale już bez prawa do premii z kasy państwa. Po prostu są one formą systematycznego oszczędzania, za które przysługują odsetki - jak od każdej lokaty.
By jednak uzyskać premię, a nie tylko odsetki od zgromadzonych wkładów, trzeba książeczkę zlikwidować tylko w momencie przekazywania zgromadzonych środków na jedną ze ściśle określonych własnych inwestycji mieszkaniowych. Ponieważ wiele osób nie planowało już kupna czy budowy mieszkania albo domu, uniemożliwiało to skorzystanie z premii. Likwidacja książeczki oznaczała wypłacenie jedynie zgromadzonych oszczędności wraz z odsetkami, jak w przypadku każdej innej lokaty terminowej. Innym rozwiązaniem jest scedowanie książeczki na inną, bliską osobę, która taką inwestycję realizuje, by to ona uzyskała premię.
Przepisy nie przewidują
wypłaty premii, gdy książeczka miałaby być likwidowana w związku z zamianą mieszkania spółdzielczego własnościowego na pełną własność
Na liście celów, które uprawniają do uzyskania premii jest zarówno wykup mieszkania lokatorskiego na pełną własność, jak i zamiana mieszkania lokatorskiego na spółdzielcze własnościowe.
W tej sytuacji od 31 lipca 2007 r., w związku z likwidacją możliwości zamiany mieszkań lokatorskich na własnościowe, a pozostawieniem jako jedynej możliwości przekształcenia ich mocą umowy ze spółdzielnią o ustanowienie odrębnej własności, premię z likwidowanej książeczki mieszkaniowej uzyskają spółdzielcy korzystający z możliwości wykupu mieszkań lokatorskich na pełną własność.
Wniosek o likwidację
Wniosek o likwidację książeczki i wypłatę premii gwarancyjnej składa się w oddziale PKO BP prowadzącym książeczkę (zazwyczaj jest to I oddział w danym mieście lub województwie; który konkretnie - wpisane jest na drugiej stronie okładki książeczki). Do wniosku o likwidację należy dołączyć dokumenty potwierdzające powstanie prawa do uzyskania premii gwarancyjnej. Jeśli wniosek jest odpowiednio udokumentowany, bank likwiduje książeczkę, wylicza premię i wraz z kapitałem oraz odsetkami wypłaca ją właścicielowi. Zazwyczaj odbywa się to w ciągu 30 dni od dnia złożenia wniosku.
KIEDY BANK WYPŁACI PREMIĘ MIESZKANIOWĄ
Okoliczności uprawniające do premii mieszkaniowej przy likwidacji książeczki to:
l uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej,
l nabycie, w drodze zakupu lub zamiany, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, z wyjątkiem nabycia tego prawa w części ułamkowej,
l nabycie, w drodze zakupu lub zamiany, własności lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość, lub domu jednorodzinnego, z wyjątkiem nabycia lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego na zasadach współwłasności w częściach ułamkowych,
l przystąpienie do użytkowania wybudowanego własnego domu jednorodzinnego,
l uzyskanie własności domu jednorodzinnego lub odrębnej własności lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym, w związku z wykonaniem umowy zobowiązującej właściciela gruntu do wybudowania na tym gruncie domu jednorodzinnego lub budynku wielorodzinnego bądź w związku z budową budynku wielorodzinnego na gruncie stanowiącym własność właściciela książeczki mieszkaniowej,
l uzyskanie odrębnej własności lokalu mieszkalnego powstałego w drodze przebudowy, nadbudowy lub rozbudowy budynku mieszkalnego bądź pomieszczeń niemieszkalnych,
l uzyskanie własności domu jednorodzinnego lub odrębnej własności lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym, wybudowanym przez spółdzielnię mieszkaniową w celu przeniesienia na jej członków własności domów jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych w budynku wielorodzinnym,
l wpłacenie kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym, w wysokości przekraczającej 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu, którego budowa była finansowana przy udziale kredytu zaciągniętego w Banku Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego,
l zawarcie przez osobę trzecią umowy najmu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym, którego budowa była finansowana przy udziale kredytu zaciągniętego w Banku Gospodarstwa Krajowego ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego, połączone z dokonaniem przez właściciela książeczki mieszkaniowej wpłaty na podstawie umowy, w wysokości nie niższej niż 20 proc. ostatecznych kosztów budowy przypadających na dany lokal mieszkalny.
W przypadku nienależytego udokumentowania wniosku, bank wyznacza termin na uzupełnienie dokumentów, nie dłuższy niż 30 dni, licząc od dnia złożenia wniosku. Po upływie tego terminu bank zwraca wniosek bez rozpatrzenia.
Naliczenie premii
Premię gwarancyjną oblicza się zgodnie ze wzorem określonym w załączniku do ustawy z 30 listopada 1995 r. o udzielaniu premii gwarancyjnych. Jest to bardzo skomplikowany algorytm, w którym premię oblicza się dla poszczególnych wpłat, stosuje się składaną stopę procentową z uwzględnieniem okresów, w których bank dokonywał kapitalizacji odsetek, zmiany cen 1 mkw., a premię łączną oblicza się jako sumę premii od wszystkich wpłat wniesionych na książeczkę mieszkaniową w poszczególnych latach (kwartałach). Dlatego bez pomocy banku nie da się nawet w przybliżeniu obliczyć, ile ona ostatecznie wyniesie.
Premia gwarancyjna przysługuje od wpłat wnoszonych w latach (kwartałach), dla których wzrost ceny 1 mkw. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ogłoszonej przed kwartałem złożenia wniosku, w stosunku do ceny 1 mkw. powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego właściwej dla roku (kwartału) wniesienia wpłat jest wyższy od oprocentowania tych wpłat. Oprocentowanie to jest obliczane narastająco od roku (kwartału) dokonania wpłat do kwartału, do którego odnosi się cena ostatnio ogłoszona.
Wypłata w trakcie inwestycji
Na wniosek właściciela książeczki mieszkaniowej, przed zakończeniem inwestycji mieszkaniowej uprawniającej do premii, premia gwarancyjna może być wypłacona właścicielowi książeczki mieszkaniowej w przypadku zaawansowania budowy własnego domu jednorodzinnego, w wysokości co najmniej 20 proc. jego wartości kosztorysowej. W przypadku przebudowy, nadbudowy lub rozbudowy budynku mieszkalnego lub pomieszczeń niemieszkalnych, jeżeli w ten sposób ma powstać odrębna własność lokalu mieszkalnego, w wysokości co najmniej 50 proc. jej wartości kosztorysowej.
Gdy przedsięwzięcie jest realizowane za pośrednictwem dewelopera lub innego inwestora, premię przed zakończeniem inwestycji otrzymamy, a ściślej - zostanie ona przekazana wskazanemu inwestorowi w przypadku wniesienia co najmniej 50 proc. wymaganego przez spółdzielnię mieszkaniową wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, wpłacenia co najmniej 50 proc. wartości kosztorysowej lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, albo wniesienia co najmniej 50 proc. kwoty partycypacji w ramach TBS.
Ponowna premia po rezygnacji
Inwestor na podstawie powyższego upoważnienia dokonuje zwrotu równowartości przekazanej premii gwarancyjnej w dniu wycofania przez właściciela książeczki mieszkaniowej środków na wymagany przez spółdzielnię wkład lub sfinansowanie kosztów budowy domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego lub wycofania przez właściciela książeczki mieszkaniowej wpłaty, partycypacji.
Ważne!
Każdą książeczkę mieszkaniową, w tym uprawniającą do premii, można zlikwidować w dowolnym momencie. Jeśli jednak likwidacja nie będzie związana z inwestycją mieszkaniową - i to na ściśle określonych zasadach - posiadacz likwidowanej książeczki uzyska wówczas jedynie zwrot zgromadzonego kapitału oraz odsetki od niego
W przypadku zwrotu równowartości przekazanej premii gwarancyjnej na powyższych zasadach równowartość tej premii może zostać ponownie, za pośrednictwem banku, wypłacona właścicielowi książeczki mieszkaniowej albo przekazana wskazanemu przez niego inwestorowi w jednym z dwóch przypadków.
Po pierwsze, jeżeli w okresie sześciu miesięcy od dnia zawarcia umowy zbycia ekspektatywy odrębnej własności lokalu, wpływu do banku równowartości premii gwarancyjnej w związku z wycofaniem środków na wymagany przez spółdzielnię wkład lub wpływu do banku równowartości premii gwarancyjnej w związku z wycofaniem środków na sfinansowanie kosztów budowy domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego, lub wpływu do banku równowartości premii gwarancyjnej w związku z wycofaniem wpłaty partycypacyjnej zostaną ponownie spełnione warunki i dokonane czynności uprawniające do premii.
Ważne!
Premia gwarancyjna jest naliczana w odniesieniu do sumy wniesionych wpłat nieprzekraczających kosztów budowy 55 mkw. powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub 70 mkw. powierzchni użytkowej w domu jednorodzinnym
Po drugie - właściciel książeczki mieszkaniowej złoży wniosek o ponowną wypłatę premii lub przekazanie premii wskazanemu przez niego inwestorowi wraz z wymaganymi dokumentami.
Trzeba jednak pamiętać, że ponowna wypłata premii gwarancyjnej lub przekazanie premii wskazanemu inwestorowi może być dokonane tylko raz, w wysokości równowartości premii zwróconej wcześniej. Ponadto do czasu upływu takiego sześciomiesięcznego terminu zwrócona równowartość przekazanej premii gwarancyjnej jest przechowywana na nieoprocentowanym rachunku bankowym.
Podstawa naliczenia premii
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
EDYTA DOBROWOLSKA
gp@infor.pl