Płatnik składek musi co miesiąc przesyłać do ZUS dokumenty rozliczeniowe za zatrudnionych w swoim zakładzie pracowników. W dokumentacji płatnik składek wykazuje należne składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz wykazuje wszystkie okresy przerw w opłacaniu składek, a także wypłacone świadczenia chorobowe.
Płatnik powinien na bieżąco dbać o poprawność rozliczeń z ZUS. W razie stwierdzenia niezgodności ze stanem faktycznym niezwłocznie powinien skorygować błędne dokumenty. Oprócz tego corocznie do 30 kwietnia pracodawca powinien kompleksowo sprawdzić poprawność danych przekazanych danych do ZUS. W razie stwierdzenia nieprawidłowości musi złożyć do ZUS komplet dokumentów korygujących.
Terminy na korektę
Płatnik składek zobowiązany jest sporządzić komplet dokumentów korygujących:
- w terminie 7 dni od stwierdzenia nieprawidłowości we własnym zakresie lub od otrzymania zawiadomienia o stwierdzeniu nieprawidłowości przez ZUS,
- nie później niż w terminie 7 dni od uprawomocnienia się decyzji – jeżeli konieczność korekty danych jest wynikiem stwierdzenia nieprawidłowości przez ZUS w drodze decyzji,
- nie później niż w termie 30 dni od otrzymania protokołu kontroli – jeżeli konieczność korekty danych jest wynikiem stwierdzenia nieprawidłowości przez ZUS w drodze kontroli.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w imiennym raporcie miesięcznym po tym terminie płatnik składek albo osoba działająca w imieniu płatnika może zostać ukarana karą grzywny do 5000 zł.
Korekta dokumentów rozliczeniowych powinna być dokonana przez złożenie przez płatnika składek korygującego imiennego raportu miesięcznego w formie nowego dokumentu zawierającego wszystkie poprawne informacje. Oprócz imiennego raportu płatnik składek ma obowiązek złożenia skorygowanej miesięcznej deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA za wszystkich ubezpieczonych.
Obowiązku korygowania dokumentów nie ma płatnik, który stwierdzi, że różnica w podstawie wymiaru składek nie jest wyższa niż 2,20 zł. Przepis ten nie ma jednak zastosowania, gdy podstawę wymiaru składek stanowi kwota zadeklarowana.
Komplet dokumentów korygujących
Płatnik składek w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w dokumentach rozliczeniowych ma obowiązek złożenia kompletu dokumentów korygujących.
Komplet dokumentów korygujących składa się z:
- korygującej deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA,
- korygujących imiennych raportów miesięcznych ZUS RCA, ZUS RZA,
- korygujących imiennych raportów o wypłaconych świadczeniach i przerwach w opłacaniu składek ZUS RSA.
Deklaracja rozliczeniowa ZUS DRA powinna zawierać dane wszystkich ubezpieczonych, czyli zarówno tych osób, które w poprzednich dokumentach były wykazane prawidłowo, jak i tych, za których płatnik dokonuje korekty.
Często popełnianym błędem przez płatnika składek jest przekazywanie raportów imiennych ZUS RCA za wszystkich ubezpieczonych a nie tylko za osoby, które wymagały skorygowania danych.
Przykład
Płatnik składek w komplecie dokumentów za lipiec 2011 r. rozliczył składki za 40 ubezpieczonych. Dokumenty zostały przekazane do ZUS z identyfikatorem 01 07 2011. Po przekazaniu kompletu rozliczeniowego za lipiec płatnik składek zauważył błąd w wykazanej składce na ubezpieczenie zdrowotne za dwóch pracowników.
W takim przypadku płatnik składek powinien złożyć komplet dokumentów korygujących składający się z raportów imiennych ZUS RCA za dwóch pracowników oraz deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA za 40 pracowników, z poprawnie wyliczonymi należnościami. Komplet dokumentów korygujących powinien mieć identyfikator 02 07 2011.
WAŻNE!
Jeśli korekta dotyczy tylko deklaracji rozliczeniowej, bez imiennych raportów miesięcznych, wówczas płatnik przekazuje do ZUS samą deklarację rozliczeniową ZUS DRA bez raportów imiennych.
Raporty za danego ubezpieczonego koryguje się w ramach raportu danego typu, tzn. odrębnie dla raportów składkowych (ZUS RCA, ZUS RZA) i odrębnie dla raportu świadczeniowego (ZUS RSA) w ramach danego 6-znakowego kodu tytułu ubezpieczenia.
Przykład
Płatnik składek wypełnił za ubezpieczonego Tomasza D. dwa raporty składkowe ZUS RCA – jeden z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 xx, drugi z kodem 30 00 xx oraz dwa raporty świadczeniowe ZUS RSA. Błąd został wykryty w raporcie składkowym ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia 30 00 xx. Aby go skorygować, płatnik powinien złożyć deklarację rozliczeniową korygującą ZUS DRA za wszystkich ubezpieczonych oraz dołączyć do niej raport ZUS RCA, w którym wypełnia wyłącznie raport ZUS RCA dotyczący kodu 30 00 xx. Płatnik nie przekazuje korygującego raportu ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 xx ani korygujących raportów ZUS RSA.
Wycofanie raportu imiennego
W przypadku gdy płatnik przez pomyłkę przekazał do ZUS raport imienny ZUS RCA za ubezpieczonego, za którego w danym miesiącu nie powinny być rozliczane składki, musi ten raport wycofać. Korekta w tym przypadku polega na złożeniu raportu imiennego ZUS RCA z zerowymi podstawami oraz składkami.
W sytuacji gdy płatnik składek niesłusznie przekaże do ZUS raport imienny ZUS RSA, korekta raportu powinna być dokonana przez wpisanie na korygowanym raporcie:
- tego samego kodu ubezpieczenia,
- „0” w polu dotyczącym liczby dni zasiłkowych/liczba wypłat,
- tego samego kodu świadczenia/przerwy,
- tego samego okresu co w wycofywanym raporcie,
- w polu „kwota” wpisać „0” lub pozostawić puste pole.
Wpływ korekty dokumentów rozliczeniowych na zobowiązania wobec ZUS
Korygowanie dokumentów rozliczeniowych powoduje zmianę w stanie rozliczeń na koncie płatnika – powstaje nadpłata lub niedopłata. W przypadku niedopłaty płatnik składek ma obowiązek ustalenia kwoty nieopłaconych składek za dany okres rozliczeniowy, następnie naliczyć od tej kwoty należne odsetki za zwłokę od następnego dnia po upływie terminu płatności do dnia zapłaty włącznie. Kwota do zapłaty powinna być zaokrąglona do pełnych złotych.
W przypadku powstania nadpłaty składek ZUS z urzędu zalicza nadpłatę składek na poczet zaległych lub bieżących składek, a w przypadku ich braku na poczet przyszłych należności. Płatnik składek może również złożyć wniosek do ZUS o zwrot nadpłaconych składek.
Podstawa prawna:
- art. 41 ust. 6–7a, art. 98 ust. 1 pkt 6a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.).