Preferencyjne rozliczenie dopiero po rozwodzie

Osoby samotnie wychowujące dzieci, tak jak małżonkowie, mają prawo do preferencyjnego rozliczenia rocznego. Korzyścią z wyboru takiego rozwiązania jest możliwość zapłacenia podatku w podwójnej wysokości, ale obliczonego od połowy dochodu za dany rok podatkowy. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określają, kto jest osobą samotnie wychowującą dziecko. Jest nią m.in. osoba rozwiedziona (rodzic albo opiekun prawny).

Osoba samotna

W przeciwieństwie do rozliczenia małżeńskiego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko nie trzeba mieć przez pełny rok podatkowy. Wystarczy, że podatnik przez jeden dzień w roku spełnia warunki do skorzystania z preferencji. W przypadku osób rozwiedzionych, których rozwody zostały orzeczone pod koniec roku, sprawa jest bardziej skomplikowana. Powstają wątpliwości, czy można skorzystać z preferencyjnej formy rozliczania dochodów w sytuacji, gdy sprawa rozwodowa nie zakończyła się jeszcze prawomocnym orzeczeniem sądu. Okazuje się, że nie.

Organy podatkowe prezentują jednolite stanowisko. Jak wyjaśnia Agnieszka Telakowska-Harasiewicz, doradca podatkowy z Kancelarii Wardyński i Wspólnicy, w ich ocenie dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu o rozwiązaniu małżeństwa można mówić, że dana osoba jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

- Jeżeli więc rozwód orzeczony w grudniu 2008 r. uprawomocni się w styczniu tego roku, dopiero wtedy rodzic uzyska status osoby samotnie wychowującej dziecko i dopiero w rozliczeniu za 2009 rok będzie mógł skorzystać z preferencyjnego opodatkowania - mówi Agnieszka Telakowska-Harasiewicz.

Sprawowanie opieki

Ekspert wskazuje, że dla uzyskania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko znaczenie będzie miało również orzeczenie sądu o przyznaniu władzy rodzicielskiej.

Organy podatkowe oraz sądy administracyjne twierdzą, że dla skorzystania z preferencji należy nie tylko być osobą rozwiedzioną i posiadać władzę rodzicielską, lecz także faktycznie sprawować opiekę nad dzieckiem. Dlatego jako osoba samotnie wychowująca dzieci będzie mógł rozliczyć się ten rodzic, u którego dziecko przebywa, który sprawuje bezpośrednią opiekę nad dzieckiem i troszczy się codziennie o zaspokojenie jego bieżących potrzeb.

Aleksandra Tarka

aleksandra.tarka@infor.pl