Przy kupnie mieszkania lub domu wszystkich formalności dokonujemy u notariusza. Tylko podpisanie aktu notarialnego jest potwierdzeniem nabycia nieruchomości.
Taksa notarialna
Notariusz jako płatnik wypełni za kupujących obowiązki wobec organów podatkowych. Jako płatnik pobierze bowiem podatek i wpłaci go właściwemu urzędowi skarbowemu. Trzeba jednak pamiętać, że również za usługi notariusza będzie trzeba zapłacić. Zgodnie z przepisami o notariacie, notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie określone na podstawie umowy ze stronami czynności, nie wyższe jednak niż maksymalne stawki taksy notarialnej, właściwe dla danej czynności.
To, czy mieszkanie jest nowe czy używane, nie wpływa na wysokość taksy notarialnej, która wynosi 1010 zł plus 0,4 proc. od nadwyżki powyżej 60 tys. zł, w przypadku gdy wartość mieszkania mieści się w przedziale pomiędzy 60 tys. do 1 mln zł. Taksa przy transakcjach w przedziale od 1 mln do 2 mln zł to 4770 zł plus 0,2 proc. od nadwyżki ponad 1 mln zł. Wartość ta to stawka maksymalna, notariusz jest jednak zobowiązany doliczyć 22 proc. VAT od pobranej taksy.
Notariusz wymienia na każdym sporządzonym dokumencie wysokość pobranego wynagrodzenia, podatków i innych opłat, powołując się na podstawę prawną.
Na rynku wtórnym
Wysokość obciążeń podatkowych przy kupnie nieruchomości będzie zależała m.in. od tego, czy nabywana nieruchomość jest nowa, czy pochodzi z rynku wtórnego. Przy nieruchomościach nabytych na rynku wtórnym trzeba będzie zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2 proc. wartości rynkowej transakcji. Podatek pobierze notariusz w momencie podpisywania aktu notarialnego.
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Trzeba wiedzieć, że jeżeli podatnik nie określił wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej lub wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.
W sytuacji gdy sprzedającym nieruchomość jest firma, może się zdarzyć, że zamiast podatku od czynności cywilnoprawnych będzie trzeba zapłacić podatek od towarów i usług. Gdy wystąpi obowiązek zapłaty VAT, nie będzie już trzeba płacić podatku od czynności cywilnoprawnych.
Nowe mieszkanie
Inaczej będą wyglądać rozliczenia przy kupnie nowej nieruchomości. Kupując nowe mieszkanie (dom) od dewelopera, trzeba będzie zapłacić 7-proc. VAT. Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług w okresie od dnia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej do końca 2010 r. stosuje się stawkę VAT w wysokości 7 proc., m.in. w odniesieniu do obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych.
JAK TO ZROBIĆ...
Czy sprzedaż nieruchomości trzeba rozliczać w zeznaniu
PROBLEM: Podatnik kupił mieszkanie w 2007 roku. Planuje je sprzedać w 2009 roku. Czy będzie musiał zapłacić podatek od takiej sprzedaży i rozliczyć go w zeznaniu rocznym?
ROZWIĄZANIE: Sprzedając mieszkanie przed upływem pięciu lat, licząc od jego kupna, trzeba będzie zapłacić 19-proc. podatek dochodowy od osób fizycznych. Podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości a kosztami, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania rocznego, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.
Z uwagi na fakt, że dochodów ze zbycia nieruchomości nie łączy się z dochodami z innych źródeł w rocznych zeznaniach, zostały wydzielone specjalne rubryki na wpisanie podatku z transakcji sprzedaży. Te specjalne rubryki zostały uwzględnione tylko w zeznaniach: PIT-36, PIT-36L i PIT-38.
EWA MATYSZEWSKA
ewa.matyszewska@infor.pl
Podstawa prawna
• Ustawa z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 68, poz. 450 z późn. zm.).