JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
W 2001 roku podatnik kupił wraz z drugą osobą działkę na zasadzie współwłasności z udziałem po 50 proc.
Obecnie właściciele zamierzają podzielić tę działkę na dwie równe części i znieść współwłasność (podatnik będzie właścicielem jednej połowy, wspólnik będzie właścicielem drugiej połowy).
Po zniesieniu współwłasności podatnik ma zamiar sprzedać swoją działkę i uzyskane pieniądze przeznaczyć na częściową spłatę kredytu hipotecznego, który posiada. Czy podatnik będzie zobowiązany do zapłaty podatku przy sprzedaży tej działki?
ODPOWIEDŹ IZBY
W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c ustawy o PIT oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.
Stosownie do art. 7 ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 217, poz. 1588) do przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych związanych z nieruchomościami nabytych lub wybudowanych do 31 grudnia 2006 r. stosuje się zasady określone w ustawie o PIT w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.
Będąca przedmiotem współwłasności rzecz jest niepodzielna i każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy w trakcie trwania współwłasności, a nie jedynie do jej części określonej wielkością jego udziału. Każdy ze współwłaścicieli ma jednakowe prawo do całej rzeczy, ograniczone jedynie takim samym prawem pozostałych współwłaścicieli, a mianowicie każdy jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. Zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.
Stąd, gdy udział danej osoby nie ulega powiększeniu, nie może być traktowany w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób nie uległ powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (w tym przypadku nieruchomości), jak też stan jej majątku osobistego.
W przypadku podatnika za datę nabycia nieruchomości należy uznać datę pierwotnego nabycia udziału w prawie własności, tj. rok 2001. Zatem pięcioletni okres, określony zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT upłynął z końcem 2006 roku.
W konsekwencji przychód ze sprzedaży nieruchomości nabytej w 2001 roku w drodze kupna na zasadzie współwłasności nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o PIT i tym samym nie skutkuje obowiązkiem uiszczenia 10-proc. zryczałtowanego podatku dochodowego.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 31 lipca 2008 r. (nr IPPB1/415-600/08-4/IF).
Opracowała EWA MATYSZEWSKA