RYCZAŁT | Opodatkowanie przychodów z najmu mieszkania
Dla małżonków jeden limit
l Przepisy nie dają podstaw do przyznania każdemu z małżonków osobnego limitu dającego prawo do niższego ryczałtu
l Przy rozliczaniu przychodów z najmu mieszkania kwota stanowiąca równowartość 4 tys. euro dotyczy obojga małżonków
l Zdaniem niektórych ekspertów, jeden limit dla małżonków może budzić wątpliwości co do zgodności z konstytucją
ANALIZA
Osoby fizyczne osiągające przychody z umów najmu, jeżeli nie są one zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Ci, którzy chcą skorzystać z ryczałtu, muszą złożyć pisemne oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania. Należy je złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego do 20 stycznia. W tym roku dzień ten wypada w niedzielę, więc termin ten upływa 21 stycznia, czyli dziś.
Ważna kwota graniczna
Osoby, które nie spełnią tego obowiązku, nie skorzystają z ryczałtu w 2008 roku. Będą musiały rozliczać się według progresywnej skali PIT ze stawkami 19, 30 i 40 proc. A to w wielu przypadkach może oznaczać znacznie wyższe obciążenie podatkowe. Ryczałt od najmu płaci się co prawda od przychodów, ale jeżeli nie przekroczą one równowartości 4 tys. euro, to stawka wynosi tylko 8,5 proc. Dopiero od nadwyżki ponad ten limit należy stosować 20-proc. stawkę ryczałtu. Na ten rok równowartość 4 tys. euro wynosi 15 072 zł.
Wśród osób, które wynajmują innym własne mieszkania, są również małżonkowie. W pytaniach kierowanych do redakcji małżonkowie (między którymi istnieje wspólność majątkowa) pytają, czy jeżeli każde z nich złoży oddzielne oświadczenie, to limit 4 tys. euro będzie dla każdego z nich liczony osobno czy też będzie dotyczył małżonków.
- Odpowiedzi na to pytanie udziela art. 12 ust. 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Stanowi on, że w przypadku osiągania przez małżonków przychodów z najmu, dzierżawy lub innych podobnych umów, kwota przychodów, do której stosuje się stawkę podatkową 8,5 proc., dotyczy obojga małżonków - wyjaśnia Zbigniew Marczyk, radca prawny z kancelarii Lovells.
Dlatego też - jak podkreśla ekspert - nawet w przypadku rozliczania przychodów z najmu wspólnego mieszkania przez każdego z małżonków osobno, i tak przysługiwać im będzie limit w jednej wysokości. Potwierdzają to także organy podatkowe w licznych interpretacjach, m.in. naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Poznaniu w piśmie z 22 grudnia 2005 r., nr PF-2/415/253/05 oraz naczelnik Urzędu Skarbowego w Wolsztynie w piśmie z 14 czerwca 2006 r., nr ZD-G/443-7/06.
- Z powyższego przepisu wynika również, że jeden limit przysługuje małżonkom wspólnie nawet w sytuacji, gdy wynajmują oni własne mieszkania, które nie są objęte małżeńską wspólnością majątkową. Wniosek ten potwierdza interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z 17 listopada 2004 r., nr BI/005-0781/04 - podkreśla Zbigniew Marczyk.
Wątpliwości konstytucyjne
Opinię tę potwierdzają również inni eksperci.
- Niestety, ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne uniemożliwia zastosowanie limitu warunkującego niższą stawkę podatku oddzielnie dla obojga małżonków. Powyższe ograniczenie dotyczy jedynie tylko tych małżonków, pomiędzy którymi istnieje wspólność majątkowa i przedmiot najmu jest tą wspólnością objęty - wyjaśnia Trajan Szuladziński, doradca podatkowy z Warszawy.
Podkreśla, że jest to konsekwencją przepisu zawartego w art. 12 ust. 5 w związku z ust. 6 wspomnianej ustawy.
- Regulacja art. 12 ust. 11 ustawy uniemożliwiająca zastosowanie do małżonków kwoty uprawniającej do zastosowania stawki podatku w wysokości 8,5 proc. może budzić wątpliwości co do zgodności z konstytucją i wyrażoną w niej zasadą równości wobec prawa - uważa Trajan Szuladziński.
Jak zaznacza, w każdym innym przypadku współwłasności niż między małżonkami, każdy ze współwłaścicieli uwzględnia kwotę 4 tys. euro i do tej kwoty stosuje stawkę obniżoną.
Tylko jeden limit
Agata Piotrowska-Kot, konsultant podatkowy w spółce Tarwid Liwanowska Mazur i Partnerzy, zwraca m.in. uwagę, że zasadą jest opodatkowanie odrębne przychodów uzyskiwanych przez małżonków z najmu majątku wspólnego. Każdy z małżonków powinien opodatkować przychody z najmu nieruchomości wspólnych - po połowie - i złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu albo korzystając z możliwości opodatkowania łącznego przychodów z najmu przez jednego z małżonków, złożyć dodatkowo organowi podatkowemu oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodów z najmu przez jednego z małżonków, zgodnie z art. 12 ust. 6 i 7 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
- Przepisy ustawy zatem pozwalają złożyć oświadczenia o opodatkowaniu przychodów z nieruchomości przez jednego z małżonków. Nie jest to jednak równoznaczne z uzyskaniem podwójnego limitu, pozwalającego w efekcie na opodatkowanie przychodów z najmu majątku wspólnego małżonków niższą stawką - zaznacza Agata Piotrowska-Kot.
Niezależnie od tego, czy opodatkowują oni przychody z najmu nieruchomości wspólnych razem czy osobno, limit przychodu - 4 tys. euro - odnosi się łącznie do przychodów osiąganych z wynajmu nieruchomości należących do obojga małżonków.
Renata Mikulewicz, radca prawny z działu szkoleń Kancelarii BSO Prawo i Podatki Bramorski Szermach Okorowska we Wrocławiu, podkreśla, że małżonkowie, między którymi jest wspólność majątkowa, dochody (przychody) z najmu dzielą na dwie części i każdy z małżonków rozlicza podatek od połowy dochodu (przychodu).
- Jednakże limit 4 tys. euro określony w ustawie pozwalający na opodatkowanie przychodów zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 8,5 proc. w przypadku małżeństwa zgodnie z art. 12 ust. 11 ustawy dotyczy łącznie obojga małżonków - wyjaśnia Renata Mikulewicz.
15 072 zł wynosi na ten rok równowartość 4 tys. euro
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Rozliczanie ryczałtu od najmu - przykład
Krzysztof Tomaszewski
krzysztof.tomaszewski@infor.pl