Z całkowitego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn od 1 stycznia 2007 r. korzysta małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo, ojczym, macocha oraz pasierb (art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.).
Wątpliwości czytelników budzi jednak kwestia zwolnienia w przypadku nabycia majątku w drodze spadku lub darowizny przez pasierba, który nie został przysposobiony przez macochę lub ojczyma.
- Pasierbica lub pasierb mogą korzystać z całkowitego zwolnienia w ramach tzw. zerowej grupy podatkowej przy darowiznach otrzymanych od macochy lub ojczyma, bez względu na fakt braku przysposobienia - wyjaśnia Grażyna Nelip, doradca podatkowy w Spółce Doradztwa Podatkowego GRNB - Partner.
Przysposobienie pasierba lub pasierbicy ma natomiast istotne znaczenie w przypadku dziedziczenia i zapłaty podatku od spadków. Trzeba pamiętać, że w przypadku pasierba warunkiem dziedziczenia ustawowego po macosze lub ojczymie jest przysposobienie (pełne lub niepełne) przez małżonka niebędącego biologicznym rodzicem.
- Jeżeli dziecko nie zostało przysposobione przez małżonka niebędącego biologicznym rodzicem, to nie dziedziczy po ojczymie lub macosze i nie ma tutaj zastosowania zwolnienie z podatku od spadku. Jeżeli przysposobienie miało miejsce, pasierb dziedziczy i mają do niego zastosowanie przepisy art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn - mówi Paweł Wojciechowski, radca prawny w Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych P. J. Sowisło.
Sytuacja wygląda inaczej w przypadku dziedziczenia testamentowego. Jeżeli w testamencie ojczym lub macocha jako spadkobiercę wskaże pasierba, to osoba taka zawsze dziedziczy majątek niezależnie od tego, czy przysposobienie miało miejsce. W takiej sytuacji pasierb korzysta również z całkowitego zwolnienia z podatku od spadku.
Eksperci podkreślają, że całkowite zwolnienie z podatku od spadków i darowizn następuje jednak po spełnieniu kilku warunków wynikających z ustawy o podatku od spadków i darowizn. Chodzi tu o konieczność zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz w przypadku darowizny pieniężnej - obowiązek jej udokumentowania. Wymogi te dotyczą przypadku, gdy wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie pięciu lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę 9637 zł.
SŁOWNIK
PRZYSPOSOBIENIE PEŁNE - przysposobiony dziedziczy po przysposabiającym oraz jego krewnych tak, jakby był dzieckiem przysposabiającego, a przysposabiający (i jego krewni) dziedziczą po przysposobionym tak jakby był rodzicem przysposobionego.
PRZYSPOSOBIENIE NIEPEŁNE - przysposobiony dziedziczy po przysposabiającym na równi z jego dziećmi, a zstępni przysposobionego dziedziczą po przysposabiającym na tych samych zasadach co dalsi zstępni spadkodawcy. Przysposobiony i jego zstępni nie dziedziczą po krewnych przysposabiającego, a krewni przysposabiającego nie dziedziczą po przysposobionym i jego zstępnych.
MAGDALENA MAJKOWSKA