Odliczenie od podatku (maksymalnie 11 340 zł) w ramach ulgi na systematyczne oszczędzanie w kasie mieszkaniowej zniknęło z końcem 2001 roku. Jednak prawo do odliczeń na zasadach praw nabytych zostało utrzymane dla podatników, którzy, będąc posiadaczami rachunku oszczędnościowo-kredytowego w banku prowadzącym kasę mieszkaniową, pierwszych wpłat na ten rachunek dokonali przed 1 stycznia 2002 r. Jednak o ostatecznym rozliczeniu ulgi decyduje moment i cel przeznaczenia wycofanych kwot z rachunku. Jeśli podatnik skorzystał z odliczeń od podatku z tytułu wydatków na systematyczne oszczędzanie, a następnie:
l wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej (z wyjątkiem, gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę),
l przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz osób trzecich (z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych),
do podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone.
Natomiast jeśli wydatkuje pieniądze wycofane z tego rachunku do końca roku, w którym nastąpiło wycofanie na określone cele mieszkaniowe, nie straci ulgi.
Celami mieszkaniowymi są służące zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy:
l nabycie, budowa, przebudowa, rozbudowa lub nadbudowa domu albo lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość,
l uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, albo prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego,
l remont domu albo lokalu mieszkalnego, z wyjątkiem bieżącej konserwacji i odnowienia mieszkania,
l spłata kredytu bankowego zaciągniętego na wyżej wspomniane cele mieszkaniowe,
l nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal kredytobiorcy.
Oznacza to, że nie wszystkie wydatki związane z zapewnieniem celów mieszkaniowych będą objęte ulgą. Wymieniając cele mieszkaniowe, na które podatnik może przeznaczyć środki wycofane z kasy mieszkaniowej, ustawodawca nie przewidział spłaty pożyczki czy kredytu bankowego zaciągniętego na zakup działki budowlanej. Wycofanie oszczędności, które będą przeznaczone na spłatę kredytu (pożyczki) zaciągniętej na zakup działki budowlanej, spowoduje obowiązek zwrotu odliczonej ulgi podatkowej (tylko kredyt na nabycie, budowę itp. oraz remont domu lub mieszkania powoduje zachowanie ulgi). Utrzymanie ulgi natomiast będzie możliwe, gdy zakupimy działkę budowlaną oraz poniesiemy wydatki związane z faktem nabycia działki pod budowę budynku mieszkalnego, np. podatek od czynności cywilnoprawnych, opłaty związane ze sporządzeniem aktu notarialnego, tj. wynagrodzenie notariusza (taksa notarialna) i VAT od tej taksy.
PRZYKŁAD:
WARUNKI ZACHOWANIA ULGI
W maju 2007 r. podatnikowi wygasła 6-letnia umowa związana z systematycznym oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej i wycofał całość ulokowanych w kasie mieszkaniowej środków (37,8 tys. zł). Aby nie stracić wcześniej odliczonej ulgi, musi do końca 2007 roku wydać pieniądze na budowę, zakup domu, prawa do lokalu mieszkalnego, na remont domu lub lokalu mieszkalnego, spłatę kredytu zaciągniętego na cele mieszkaniowe lub nabycie działki budowlanej pod budowę domu jednorodzinnego (budynku mieszkalnego).
BOGDAN ŚWIĄDER